کلیسای ارامنه بوشهر، حکایت از ردپای ارمنی‌ها در جنوب ایران

کلیسای ارامنه بوشهر یا کلیسای ارامنه گریگوری، از آثار تاریخی به‌جا مانده از حکومت قاجار در بندر بوشهر است. در این دوره بوشهر شهری با بنادر تجاری مهم مثل عسلویه، کنگان و سیراف بود که اقوام و مذاهب مختلف به‌خاطر ارتبا‌ط‌های تجاری در آن ساکن می‌شدند، در این میان خانواده‌های ارمنی برای راز و نیاز و عبادت به محلی نیاز داشتند، همین دلیلی شد تا کلیسای ارامنه بوشهر ساخته شود.
از آنجا که کلیسای ارامنه در بافت قدیمی و تاریخی بوشهر قرار دارد، شما می‌توانید در این یادداشت پینورست همراه ما باشید تا گشتی در این کلیسا بزنیم.

آدرس کلیسای ارامنه گریگوری در بوشهر کجاست؟

اگر به تاریخ علاقه‌مندید در سفر به بوشهر سری به بافت تاریخی و قدیمی محله شنبدی بوشهر بزنید که کلیسای ارامنه گریگوری در آن قرار دارد. در نزدیکی این کلیسا می‌توانید از سایر دیدنی‌های بوشهر همانند عمارت دهدشتی و آب انبار قوام بوشهر هم بازدید کنید.

منبع عکس گوکل مپ Msadegh Sansari

برای دیدن آدرس کلیسای ارامنه بوشهر روی نقشه گوگل مپ بزنید تا به شما موقعیت دقیق را نشان دهد.

بیشتر بخوانید: بافت قدیم بوشهر ؛ جایی با سبک و معماری خاص

تاریخچه کلیسای گریگوری از چه می‌گوید؟

همانطور که گفتیم قدمت کلیسای ارامنه به دوران قاجار می‌رسد که به‌دست خانواده‌ای سرشناس به اسم خانواده آوادیان و با کمک انگلیسی‌های ساکن بوشهر ساخته شد.
خوب است بدانید که کلیسای ارامنه گریگوری تا سال ۱۹۴۸ میلادی فعال بود اما پس از فوت ملکومیان دیگر کسی مسئولیت کلیسا را بر عهده نگرفت و تمام اشیا و اموال این کلیسا را به کلیسای وانک اصفهان بردند.
اما در سال‌های ۱۹۷۴ دوباره چند خانواده ارمنی به بوشهر آمدند و کلیسا را از نو راه‌اندازی کردند و اشیای منتقل شده را از اصفهان به بوشهر آوردند اما باز هم پس از گذشت چند سال فعالیت کلیسا متوقف شد.
تا اینکه پس از انقلاب کلیسای ارامنه گریگوری متروک ماند و در اثر رطوبت بالای بوشهر در معرض تخریب قرار گرفت. تا جایی که در سال‌های اخیر سازمان میراث فرهنگی اقداماتی برای مرمت و جلوگیری از تخریب کلیسا در پیش گرفته تا آن را از خطر آسیب نجات دهد.

منبع عکس گوگل مپ، عکاس Sam Moradzadeh

بیشتر بخوانید: نخل تقی بوشهر، از تفریحات آبی تا خرید جنس‌های بازار ته‌لنجی

معماری کلیسای ارامنه بوشهر چگونه است؟

کلیسای ارامنه را اگر از پلان بالا توضیح دهیم باید بگوییم که پلان ساختمان کلیسا به یک صلیب شباهت دارد و در زمینی به شکل مستطیل احداث شده است.
این کلیسا از بخش‌های مختلفی مثل تالار اجتماعات، محراب، دو راهرو و اتاق‌هایی در دو طرف محراب تشکیل شده است.
تالار اجتماعات بزرگ‌ترین قسمت کلیسای ارامنه بوشهر است که ۱۲ متر طول و ۸ متر عرض دارد و سقف چوبی آن حال‌و‌هوای خاصی به تالار بخشیده است. هفت ستون چوبی در این تالار به چشم می‌خورد که تزیینات قسمت بالایی آن زیبایی تالار را دوچندان کرده است، اما محراب کلیسای ارامنه زیباترین و مهم‌ترین بخش آن است که هر دو طرف آن پله‌هایی به صورت قرینه هم‌دیگر ساخته شده تا از آن‌جا وارد محراب شوند.
کلیسای گریگوری برخلاف بسیاری از کلیساهای هم‌ سن‌وسال خودش، برج ناقوس ندارد و تنها دو ناقوس فلزی در راهروی شمالی کلیسا دیده می‌شود.
در دو طرف کلیسا حیاطی وجود دارد که محل دفن مردگان است و اسم آن‌ها در روی سنگ‌ قبرها نوشته شده است.
کلیسای ارامنه گریگوری برعکس بقیه کلیساها برج ناقوس ندارد و فقط دو ناقوس فلزی در راهروی شمالی آن قرار داده شده.

منبع عکس گوگل مپ، عکاس Sam Moradzadeh

بیشتر بخوانید: عمارت گلشن بوشهر؛ عمارتی دیدنی در بافت قدیم بوشهر

چطور به کلیسای ارامنه ارامنه گریگوری برویم؟

برای دسترسی به این کلیسا باید به محله شنبدی که یکی از محله‌های بافت قدیم بوشهر است بروید. اگر مسافر بندر زیبای بوشهر شدید، می‌توانید هر روز و هر ساعتی که بخواهید بدون هیچ هزینه ورودی‌ به کلیسا سر بزنید و معماری آن را تماشا کنید. 

منبع عکس گوگل مپ، عکاس میلاد معمار

بیشتر بخوانید: یک گردش کوتاه در کوچه فستیوال بوشهر

بهترین فصل بازدید از کلیسای ارامنه گریگوری چه زمانی است؟

همانطور که می‌دانید بوشهر یکی از شهرهای زیبای گرمسیری ایران است که در فصل تابستان گرم است و نمی‌توان به این شهر سفر کرد.
اما بهترین زمانی که می‌توانید برای بازدید از کلیسای گریگوری در نظر بگیرید فصل بهار و پاییز یعنی اوایل اردیبهشت ماه و اوایل آبان و آذر است، چرا که در این ماه‌ها بوشهر آب‌و‌هوای مناسبی دارد.
البته ناگفته نماند در فصل زمستان هم می‌توان با رفتن به بوشهر با آب‌و‌هوایی مناسب رو‌به‌رو شد. اما مسافرت در نوروز با شلوغ ترین روزهای بوشهر روبه‌رو می‌شوید چون گردشگران زیادی برای بازدید از این شهر می‌آیند و دیدن کلیسای ارامنه بوشهر کمی برایتان حوصله‌بر می‌شود.

منبع عکس گوگل مپ، عکاس Azadeh Shams

بیشتر بخوانید: همه چیز درباره کشتی رافائل بوشهر

در نزدیکی کلیسای گریگوری بوشهر از چه چیزهایی می‌توان دیدن کرد؟

شما می‌توانید پس از بازدید از کلیسا به دیدن مسجد جمعه بوشهر که بیش از دو قرن قدمت دارد بروید. البته در همان نزدیکی بازار قدیم بوشهر هم است که از مسیرهای متفاوتی می‌توانید به آن‌جا برسید و گشت‌و‌گذار و خریدی در آنجا داشته باشید کنید. هر چند معماری جالب بازار بوشهر شما را حسابی شگفت‌زده می‌کند، چون این بازار زوری ساخته شده که در فصل سرما از ریزش برف و باران به داخل بازار و در تابستان‌ها از تابش مستقیم آفتاب به داخل جلوگیری کند.
حالا اگر در این بوشهر‌گردی فرصتی برایتان باقی مانده و حال و حوصله‌اش را دارید می‌توانید از مسجد دهدشتی بوشهر هم دیدن کنید.

منبع عکس گوگل مپ، عکاس Sara Behzadi

بیشتر بخوانید: عمارت دهدشتی بوشهر، از عمارت‌های خاص محله کوتی‌ها

سوالات متداول

آدرس کلیسای ارامنه گریگوری کجاست؟
کلیسای ارامنه گریگوری واقع در بوشهر، کوی شنبدی است.
ساعات و روزهای بازدید از کلیسای ارامنه بوشهر چطور است؟
برای این مکان دیدنی ساعات و روزهای بازدید مشخصی وجود ندارد.
جاهای دیدنی بوشهر در نزدیکی کلیسای ارامنه کدام‌ها هستند؟
مسجد جمعه، بازار سنتی صفا، خانه دهدشتی و بافت قدیم بوشهر در اطراف کلیسای ارامنه گریگوری هستند و شما می‌توانید از آنها در بوشهر‌گردی دیدن کنید.
بهترین فصل بازدید از کلیسای ارامنه در بوشهر چه فصلی است؟
بهار و پاییز از بهترین فصبل‌های سال برای بازدید از این کلیسا است.

فرشته حیدری

همه‌چی از اونجایی شروع شد که چرخیدم و رسیدم به حرف بچگیم؛ نوشتن دوای هر دردیه :‌)