امامزاده اسماعیل زرگنده ؛ از شجره‌نامه و تاریخچه تا درخت مقدس

امامزاده اسماعیل، جایی مقدس در زرگنده تهران است. اینجا زمانی قبرستان بوده و حالا به امامزاده‌ای سرسبز تبدیل شده. حتی اهالی زرگنده هم چیز زیادی درباره امامزاده اسماعیل نشنیده‌اند. در این مقاله امامزاده اسماعیل زرگنده را بیشتر معرفی می‌کنیم.

تاریخچه امامزاده اسماعیل

نمای بیرونی اینجا از سال 1330 دست نخورده. درون امامزاده طی دوره‌های مختلف، بازسازی و نوسازی شده است. در دهه 70 گورستان قدیمی زرگنده توسط شهرداری تبدیل به بوستان زرگنده شد. از آن قبرستان، تنها امامزاده اسماعیل باقی مانده است.

بنای امامزاده 150 سالی قدمت دارد. ساختمان حرم روی 18 ستون بنا شده که بعضی از آنها داخل حرم مشخص هستند.

امامزاده اسماعیل کجاست

امامزاده اسماعیل در محله زرگنده تهران است. اینجا قبلا قبرستانی قدیمی بوده که حالا رویش پارک زرگنده را ساخته اند. از سال 50 به بعد، دیگر اجازه دفن به کسی داده نشد.

آدرس امامزاده اسماعیل زرگنده

دو راه برای رفتن به امامزاده اسماعیل وجود دارد.

– با وسیله شخصی: وارد خیابان شریعتی شوید و مسیرتان را تا خیابان دولت ادامه دهید. رو‌به‌روی خیابان دولت، خیابان امامزاده قرار دارد. الیته خیابان یکطرفه است و باید خودروی خود را در جای دیگری پارک کنید.

اگر می‌خواهید درست کنار امامزاده پارک کنید، باید از مسیر دیگری بروید. به بزرگراه مدرس رفته و از خروجی وارد خیابان ظفر شوید. پس از رسیدن به سه‌راهی، مسیر را در خیابان فرید افشار ادامه دهید. وارد خیابان آرش شرقی که شدید، خیابان دلیری را پیدا کنید.

مستقیم بروید تا به خیابان دانشگر برسید. پس از آن و پیدا کردن خیابان شکرآبی، خیابان امامزاده را خواهید دید. می توانید همینجا خودروی خود را پارک کنید.

– با وسیله عمومی: بهترین راه برای رفتن به امامزاده اسماعیل ، استفاده از مترو است. به خط 1 مترو بروید و در ایستگاه صدر پیاده شوید. امامزاده اسماعیل کمی پایینتر از این ایستگاه است. می‌توانید در ایستگاه قلهک هم پیاده شوید و کمی به سمت بالا حرکت کنید.

در ضمن اگر از شهرهای دیگر برای زیارت به امامزاده می‌روید می‌توانید قبل از سفر با اجاره اقامتگاه در پینورست خیال خودتان را از نظر محل اقامت راحت کنید.

شجره نامه امامزاده اسماعیل

امامزاده اسماعیل از نوادگان امام زین العابدین (ع) است. پدر ایشان، ابراهیم ابن موسی فرزند عبدالطیف بوده است. امامزاده اسماعیل سال 850 هجری قمری فوت کرده و حالا اینجا آرام گرفته.

بستگان امامزاده اسماعیل، در شهرهای تهران،میگون، لالان، آمل و بابل هستند. شجره نامه کامل امامزاده اسماعیل، روی تابلوی بزرگی در امامزاده نوشته شده است.

درون حرم امامزاده

امامزاده اسماعیل حرم باصفایی دارد. اینجا زیارتگاهی آرام است گه خیلی ها برای استراحت به آن مراجعه می‌کنند. وارد حرم که بشوید، تعداد جوان را می‌بینید که در حال مطالعه یا استراحت هستند.

نزدیک به امامزاده، دانشکده پزشکی دانشگاه آزاد قرار دارد. دانشجوها گاهی وقت‌ها به امامزاده سر می‌زنند روحشان را تازه می‌کنند.

معماری امامزاده اسماعیل، شبیه به جاهای زیارتی دیگر است. اینجا به صورت 4 ضلعی ساخته شده و مساحتش 250 متر مربع است. دیوارهای نیمه سنگی و گچی همان اول نظرتان را جلب می‌کنند.

چند کتیبه روی دیوارها نصب شده و کاشیکاری‌هایی هم در حرم دیده می‌شود. اما زیباترین جای حرم امامزاده اسماعیل، گنبد کوچک آن است.

این گنبد زیبا پر از آینه‌کاری‌های استادانه و چشم‌نواز است. ترکیب نقش‌های اسلامی و ایرانی در معماری گنبد، خیلی‌خوب دیده می‌شود. تمام این کارها جدیدا انجام شده و هیچکدام قدیمی نیستند.

بیشتر بخوانید: بازار تجریش ؛ با خرید از بازار تاریخی شمال تهران ، سبدتان را پر کنید

داستان داغداغان، درخت مقدسی که قطع شد

قدیمی‌های محله زرگنده و حسن‌آباد، داستان این درخت را می‌دانند. اینجا قبلا درخت تنومندی بوده که اهالی آن را مقدس می‌دانستند. یک درخت داغداغان چندصد ساله که نماد محله زرگنده بوده است.

هر کسی به زیارت امامزاده اسماعیل می‌آمد، پارچه‌ای هم به عنوان دخیل به درخت قدیمی می‌بست. برای همین درخت پر شده بود از دستمال‌های رنگی مردم محله.

البته درخت داغداغان بعدها با سهل انگاری قطع شد. نماد زرگنده تهران و جایی که مردم به آن امید داشتند، به همین راحتی از بین رفت. حالا قدیمی‌ها تنها می‌توانند قصه درخت مقدس خود را برای جوانترها تعریف کنند.

پارک زرگنده، تفریح در کنار زیارت

بنای ساخت پارک در دهه 50 گذاشته شد. در سال 1373 شهرداری فضای سبز اینجا را بیشتر کرد و پارک زرگنده امروزی شکل گرفت. البته به آن، پارک امامزاده اسماعیل هم می‌‎گویند.

پارک زرگنده وسایل بازی برای کودکان دارد و جای خوبی برای خانواده‌ها است. راستی به نظرتان چرا اسم زرگنده برای این محله انتخاب شده؟

در تپه‌های اطراف این محله، زمانی سکه‌های طلا و کوزه های باارزشی کشف شد. در گذشته مردم اشیای قیمتی و پول‌های خود را در تپه‌های بالای زرگنده مخفی می‌کردند.

بعضی‌ها این موضوع را فهمیدند و بعدها طلاها را برای خود برداشتند. برای همین کم‌کم نام زرگنده برای محله انتخاب شد.

درباره محله زرگنده و تاریخچه‌اش

زرگنده از محله‌هایی است که قدیمی‌ها خیلی خوب آن را می‌شناسند. چون باغ سفارت انگلستان اینجا بوده، اسم زرگنده همیشه در جاهای مختلف شنیده شده.

محمد شاه قاجار، قبلا مالکیت زرگنده و قلهک را به انگلستان داده بود. بعد از محمد شاه، ناصرالدین شاه به قدرت رسید و روی محمد شاه را در بذل و بخشش زمین‌های ایران سفید کرد.

وقتی رضا شاه قدرت گرفت و حکومت پهلوی را تاسیس کرد، قلهک و زرگنده به تهران اضافه شدند و فقط باغ سفارت در مالکیت انگلستان باقی ماند.

در زرگنده و خیابان‌های اطرافش جاهای تفریحی و مذهبی خوبی پیدا می‌کنید. مثلا مسجد اعظم قلهک که از قدیم مراسم مذهبی باشکوهی در آن برگزار می‌شده.

اگر هم به فیلم دیدن علاقه دارید، می‌توانید به سینما فرهنگ بروید که از بهترین سینماهای تهران است و فیلم‌ها را با کیفیت عالی و صدای دالبی پخش می‌کند.

در خیابان یخچال هم سینما قلهک هست که فیلم‌های خارجی نشان می‌دهد. فست فودهای خوب هم در اطراف محله زرگنده هستند. منتها یکی از بهترین‌هایش ویکافه قلهک است که در دوراهی قلهک قرار دارد. اگر هم دلتان غذاهای ایرانی می‌خواهد تهیه غذای فارسی در خیابان دولت را پیشنهاد می‌کنیم.

تهران چه امامزاده‌های دیگری دارد؟

بجز امامزاده اسماعیل دو امامزاده خیلی مهم دیگر هم در تهران یا در ییلاق‌های نزدیک تهران قرار دارند. یکی امامزاده صالح و دیگری امامزاده داوود.

امامزاده داوود در شمال تهران و در یکی از دره‌های شمال تهران به اسم منطقه کن واقع شده که خوش‌آب‌وهواست و سر راه چندین مسیر پیاده‌روی و کوهنوردی هم قرار دارد. اگر اهل کوهنوردی باشید مطمئناً چندین بار از کنارش رد شده‌اید.

این امامزاده آنقدر قدیمی است که چندین بار تخریب شده و بازسازی شده و بعید نیست قبلا هم عبادتگاه بوده باشد.

امامزاده صالح هم حوالی میدان تجریش و در منطقه شمیرانات قرار دارد. به خاطر مسجد خوشرنگش معروف است که از دور به رنگ فیروزه‌ای خودنمایی می‌کند. این امامزاده به خاطر کاشی‌کاری‌های قشنگش هم معروف است.

در کل فضای آن نوستالژیک است و به خصوص آدم را یاد حال و هوای فیلم‌های قدیمی می‌اندازد.

اگر قبل از این به امامزداده اسماعیل رفته‌اید و محله زرگنده را دیده‌اید برایمان از تجربه خودتان بنویسید. آیا درخت را قبل از قطع شدن دیده‌اید؟ دیگر چه دیدنی‌هایی در این محله وجود دارند که حتما باید به آن‌ها سر زد؟ منتظر خواندن نظرات شما هستیم.

صدرا محمدی

بقیه‌ نوشته‌ها

از این نویسنده همین یه نوشته رو داریم