دریاچه کافتر شیراز یک دریاچه آب شیرین مشهور و شناخته شده در استان فارس است. درواقع دیدنی‌های طبیعی و تاریخی استان فارس آن‌قدر زیاد است که حتی اگر ساکن این استان هم باشید برای دیدن آن‌ها وقت کم می‌آورید. دریاچه کافتر یکی از این دیدنی‌هاست که بخشی از بار طبیعت‌گردی در نزدیکی شیراز را به‌دوش می‌کشد.
اگر در حال برنامه‌ریزی برای سفر به استان فارس هستید، می‌توانید برای تجربه یک سفر متفاوت اقامتگاه‌های بوم گردی را انتخاب کنید.
دریاچه کافتر شیراز کجاست؟
دریاچه کافتر که به آن «تالاب کافتر»، «تالاب شادکام» و «آبگیر کافتر» هم می‌گویند، در ۳۵ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان اقلید در استان فارس و در نزدیکی روستای کافتر قرار گرفته. این دریاچه کم‌عمق طولی حدود ۲۴ کیلومتر و ۶ کیلومتر عرض دارد و در ۱۸۰ کیلومتری شمال شیرازاست. شهرت و اهمیت این دریاچه به‌دلیل شیرین بودن آب آن است. درواقع این‌طور بگوییم که دریاچه کافتر شیراز دومین دریاچه آب شیرین کشور است.
منبع: گوگل مپ عکاس: alireza javaheri
این دریاچه همین‌طور با ارتفاع ۲۳۰۰ متری از سطح دریا، یکی از مرتفع‌ترین دریاچه‌های ایران هم هست. دریاچه کافتر شیراز در دامنه کوه معروف بل و سر راه رودخانه معروف شادکام هم قرار گرفته.
آب رودخانه شادکام، آب‌هایی که از چشمه‌های ارتفاعات کوه بل سرازیر می‌شوند و بارش‌های فصلی منطقه همگی دست به دست هم می‌دهند و دریاچه کافتر را پرآب می‌کنند.
افتخارات این دریاچه را به‌خاطر داشته باشید تا یکی یکی باهم بررسی‌شان کنیم.
گفتیم می‌خواهیم از مدال‌های افتخار دریاچه کافتر شیراز بگوییم. بیایید با دیدنی‌ترین آن‌ها شروع کنیم. دریاچه کافتر محل زندگی پرنده‌های مهاجر منطقه است. بهار که می‌شود دریاچه حسابی شلوغ می‌شود. تنجه، چنگر معمولی فلامینگو، اردک سرحنایی، خوتکا، اردک سرسبز، غاز خاکستری، عقاب دم سفید، مرغ سقای خاکستری، اردک سرسفید، کفچه نوک، حواصیل ها، باکلان و کشیمیان همگی جزو مهمان‌های دریاچه هستند که بخشی از سال را در دریاچه کافتر سر می‌کنند.
اگر دوست دارید زندگی این پرنده‌ها را تماشا کنید و یا در این منظره عکاسی کنید، پیشنهاد می‌کنیم این فرصت را از دست ندهید. موقع طلوع یا غروب آفتاب می‌توانید عکس‌های هنری و جالبی در کنار دریاچه بگیرید و تجربه خاطره‌انگیز تماشای چشم‌اندازهای دریاچه را با خودتان به یادگار ببرید.
باید یک‌بار خودتان منظره پرواز و زندگی پرنده‌های مهاجر را ببیند تا باورتان بشود تا به‌حال چیزی شبیه آن ندیده‌اید. پس دوربین یا گوشی‌تان بردارید و یک قاب از این صحنه را ثبت کنید تا هروقت خواستید خاطره‌بازی کنید و یا درباره تجربه دیدنی‌تان با کسی صحبت کنید، بدون معطلی عکس‌هایتان را تماشا کنید.
اصلا مگر می‌شود دریاچه‌ای با این کمالات فقط محل زندگی و مهمانی پرنده‌های مهاجر باشد؟
اطراف دریاچه کافتر شیراز گونه‌های جانوری مختلف و متنوعی در کنار هم زندگی می‌کنند؛ درنا، کبک، تیهو، عقاب طلایی، شاه باز، دلیجه، جی جاق و کمرکولی زنبور خور کوچک و سبز قبای هندی و پستاندارانی مثل پلنگ، قوچ، میش، گربه جنگلی، روباه معمولی و گرگ.
علاوه‌بر این‌ها، این دریاچه به‌دلیل شیرین بودن آبش در روزهایی که پرآب باشد محل مناسبی برای پرورش ماهی‌هایی مثل کپور، آمور و قزل آلاست.
از آن‌جایی که عمق این دریاچه کم است، پوشیده از گیاه‌های باتلاقی و نی شده. اطرافش هم تا چشم کار می‌کند چمنزار است. به همین دلیل است که ایل‌های قشقانی هم در ماه‌های اول سال مهمان این دریاچه و منظره‌های اطرافش می‌شوند. اگر در این موقع از سال راهی دریاچه بشوید، یک چشم‌انداز دیدنی از سیاه‌چادرهای قشقایی در دل چمنزارهای سبز می‌بینید. علاوه‌بر آن ایل‌های قشقایی همین چمنزارها را در فصل‌های بهار و تابستان به‌عنوان چراگاه دام‌های خودشان انتخاب می‌کنند.
همان‌طور که ابتدای مطلب اشاره کردیم، دریاچه کافتر شیراز دومین دریاچه آب شیرین کشور است. سوالی که پیش می‌آید این است که پس اولین دریاچه آب شیرین کشور کدام است؟ کدام دریاچه از کافتر جلو زده و برنده این رقابت شده؟
دریاچه پریشان پرچم‌دار دریاچه‌های آب شیرین ایران است، تا جایی که در فهرست تالاب‌های بین‌المللی هم ثبت شده. این دریاچه که به آن مور و فامور هم می‌گویند، در منطقه دشت ارژن و پرشان در نزدیکی کازرون و شیراز قرار گرفته. این دریاچه ترکیبی از آب زلال، نیزارهای سبز و کوه‌های جنگلی زاگرس است. گیاهان نمک‌دوست مثل درختچه‌های گز و پرنده‌هایی مثل گاوچرانک و دراج جزو مهمانان ثابت دریاچه پریشان هستند و هر موقع چشم بچرخانید آن‌ها را می‌بینید.
منبع: گوگل مپ عکاس: Masoud Bana
دریاچه پریشان آب شیرین و رتبه اولش را مدیون بارش‌های فصلی و چشمه‌های دشت فامور و ارژن است. لاکپشت‌های آبی و ماهی‌هایی مثل پرک، زردک، کپور معمولی و سرخه جزو جانورانی هستند که از این آب شیرین استفاده می‌کنند و آن را تبدیل به محل زندگی‌شان کردند.
دریاچه پریشان در تاریخ هم حرف‌هایی برای گفتن دارد. بعد از بررسی نقش‌برجسته‌هایی که در اطراف آن پیدا شده مشخص شد که تاریخچه دریاچه، به میلیون‌ها سال پیش و دوران ساسانیان برمی‌گردد و اسم آن هم بارها در سفرنامه‌های تاریخی گفته شده.
آدرس دریاچه پریشان: استان فارس، غرب شیراز، ۱۵کیلومتری جنوب شرقی کازرون، بخش جره و آباده، تالاب پریشان
روستای کافتر در ۸۵ کیلومتری اقلید است و از شمال به دریچه کافتر، از جنوب به امامزاده سید محمد و گردنه بزن، از شرق به منطقه کشاورزی دم دریا و قاضیان و از غرب به روستای چشمه رعنا می‌رسد. روستای کافتر از دو طرف به کوه‌های زاگرس می‌رسد و در حقیقت می‌توان آن را جزو زاگرس اصلی دانست. در این روستا چشمه‌های مختلفی مثل مروارید، میشان، گل ریز، امامزاده سید محمد و همین‌طور دریاچه کافتر معروف قرار گرفته که آب آن‌ها منبع کشاورزی و محل زندگی پرنده‌های مهاجر است.
درباره ریشه اسم این روستا این‌طور گفته می‌شود که کلمه کافتر از «کافور» گرفته شده و به‌معنی سفید است. می‌گویند بهرام گور هفت قصر داشته که یکی از آن‌ها به اسم کافور بود. به مرور زمان کلمه کافور به کافتر تبدیل شد و امروز اسم این روستا و دریاچه‌اش را تشکیل داده.
دریاچه کافتر شیراز بعد از سال‌ها پر آب شد
در سال‌های گذشته متاسفانه خشکسالی یقه استان فارس و تالاب‌ها و دریاچه‌های بزرگش را گرفته بود و آن‌ها را با مشکلات زیادی روبه‌رو کرد. دریاچه کافتر شیراز هم از این مشکلات در امان نماند و علاوه بر خشکسالی، از آب دریاچه بیشتر از اندازه معمول برداشت شد و تا مرز خشک شدن پیش رفت. علاوه بر خشکسالی، بخش‌های مهمی از آب‌های سیلاب و روان این مناطق هدر رفتند و باعث شد قسمت زیادی از آب رودخانه شادکام که یکی از منبع‌های مهم دریاچه کافتر است از دست برود.
بالاخره بعد از چندسال و در نتیجه بارش‌های به نسبت مناسب در استان، دریاچه و تالاب‌ها پر آب شدند و به دنبال آن‌ها دریاچه کافتر هم از خشک شدن نجات پیدا کرد.
قصر کافوری ؛ خرابه‌های حمام کافتر در نزدیکی دریاچه کافتر شیراز
همان‌طور که اشاره کردیم، بهرام گور هفت قصر داشت که یکی از آن‌ها به اسم کافور بود. حمام خزینه‌ای، خرابه‌های حمام کافتر هستند که به حمام قصر کافوری معروف‌اند.
حمام خزینه‌ای کافتر اولین حمامی بود که در سال‌های قبل از ۱۳۰۰ شمسی یعنی هم‌زمان با حکومت قاجار در ایران، در روستای کافتر ساخته شد. این حمام در انتهایی‌ترین محله روستا ( بین منازل مسکونی مرحوم حاج برجعلی حسینی و مرحوم مشهدی کاکاخان قیدی) قرار داشت و آب آن از چشمه‌های آب امامزاده سید محمد در روستا تامین می‌شد.
فضای داخلی حمام به این شکل بوده که دری چوبی در ورودی حمام قرار داشته که چند پله پایین‌تر به رختکن می رسید. وسط رختکن حوض آب سرد بزرگی وجود داشت که برای شستن پاها بعد از حمام بود. یک راهروی تاریک و کوچک هم بوده که بعد از رد شدن از آن به سالن عمومی حمام می‌رسیدند.
در آن زمان یکی از اهالی اقلید به اسم یوسف که معروف به «یوسف حمامی» بود، مسئول حمام کافتر بود. جالب این‌جاست که هر خانواده کافتری با توجه به وضع مالی‌اش، موقع برداشت محصولات کشاورزی ۱ تا ۵ من گندم(یک من: ۱۸ کیلو گرم) به یوسف حمامی می‌داد و برای یک سال از حمام استفاده می‌کرد.
بعد از آن هم در سال ۱۳۴۲ یک حمام دیگر در روستای کافتر ساخته شد و از حمام خزینه‌ای کمتر استفاده کردند. به مرور زمان این حمام خراب شد و امروزه خرابه‌های آن باقی‌مانده.
آدرس دریاچه کافتر: استان فارس، شهرستان اقلید، خیابان پنجم
شما تا به حال منظره پرنده‌های مهاجر را دیده‌اید؟ عکاسی از این صحنه‌های جان‌دار طبیعت را دوست دارید؟
اگر دلتان هوای طبیعت‌گردی حوالی شیراز را کرده، فقط کافی است برنامه سفرتان را بچینید و اقامتگاهتان را به پینورست بسپرید. پینورست این امکان را به شما می‌دهد که بین انواع اقامتگاه‌های گلچین شده، نزدیک‌ترین گزینه به ایده‌آل‌هایتان را پیدا کنید و به‌راحتی آن را اجاره کنید.
توی سفر دنبال چی هستی؟ 
کشف شهر 
قلقهای سفر 
تجربههای بقیه 
