ماسوله ؛ سفر به دومین شهر زنده باستانی جهان

ماسوله این شهر تاریخی، فرصتی ایجاد کرده است تا در دل طبیعت با معماری‌های قرن هشتم قمری آشنا شوید. به این شهر باستانی سفر کنید تا عظمت تاریخ را نظاره‌گر باشید. با ما همراه شوید تا با جاهای دیدنی و آب و هوا و آبشار آن آشنا شوید.

ماسوله کجاست؟

شهر تاریخی ماسوله گیلان در شهر فومن در منتهی الیه جنوب غربی استان گیلان بر سر راه سه استان واقع شده است. این شهر در گذشته محل داد و ستد سه استان زنجان گیلان و اردبیل بود. از شمال به ماسال از جنوب به زنجان از شرق به فومن و از غرب به خلخال محدود می‌شود.

فاصله ماسوله تا فومن: 34 کیلومتر. از جاده ماسوله می‌شود به فومن رفت. حدودا 50 دقیقه در راه خواهید بود.

فاصله ماسوله تا ماسال: 46 کیلومتر. جاده ماسوله را که ادامه بدهید، به یک دوراهی می‌رسید. سمت چپ بپیچید تا به به سه راه برسید. مسیر ماسوله تا ماسال از جاده سه سار می‌گذرد. یک ساعت و ده دقیقه در راه هستید تا به مقصد برسید.

فاصله رامسر تا ماسوله :  ۱۸۵ کیلموتر. یعنی سه ساعت و نیم. ابتدا از جاده فومن خودتان را به شهر فومن برسانید و بعد از آن از جاده سراوان فومن خودتان را به جاده سیاهکل سنگر برسانید. سپس وارد سیاهکل لاهیجان شوید و بعد از کمربندی لاهیجان خودتان را به جاده لاهیجان لنگرود برسانید. بعد از لنگرود می‌توانید از طریق جاده ۲۲ خودتان را به رامسر برسانید.

آدرس ماسوله : استان گیلان، شهر فومن، جاده ماسوله
فاصله تهران تا ماسوله : این مسیر 382 کیلومتر است که حدودا 5 ساعت و 7 دقیقه زمان می‌برد تا به مقصد برسید.

تاریخچه پیدایش و فرهنگ این شهر افسانه‌ای

اسناد مکتوب حکایت از آن می‌کنند که پس از حمله مغول، مردمانی از مناطق مختلف ایران به این منطقه پناه آوردند. در سال های 57 و 58 قمری در منطقه‌ای بالاتر از منطقه کنونی کهنه ماسوله قرار داشت. ساکنین این شهر از نژاد آریایی‌ها بودند. به گفته محلی ها قدمت آن منطقه به 3 هزار سال پیش برمی‌گردد.

روایت است به دلیل شیوع بیماری طاعون و وبا گروهی از مردم به سمت پایین‌تر (ماسوله فعلی) مهاجرت کردند. البته برخی از بومی‌ها می‌گویند به دلیل سختی رفت و آمد به بالای کوه به قسمت پایین‌تر آمدند.

شایان ذکر است اولین مدرسه این شهر در زمان قاجار تاسیس گردید. در سال 1293 در زمان میرزای جنگلی با 60 نفر دانش‌آموز به نام مدرسه ایمان ادامه کار داد.

در سال 78 هجری قمری فرزند سوم محمد حنیفه به نام عون وارد این شهر شد. ایشان به مدت 33 سال در این شهر زندگی کردند. امام زاده عون در سال 119 قمری وفات نمودند و در آن منطقه به خاک سپرده شدند.

توسعه شهر تاریخی ماسوله

بعد از افزایش جمعیت ماسوله ، این شهر تاریخی به چهار محله اصلی و دو محله فرعی تقسیم شد. محله های اصلی خانه بر – مسجد بر – اسد محله و کشه سر نام دارد. دو محله فرعی نیز به نام‌های ریحانه بر و خاجه محله هستند. این شهر 87 سال است که برخوردار از نظام اداری شهرداری است. ساختمان شهرداری، با ویژگی‌های معماری دوران پهلوی اول در قسمت جنوبی آن قرار دارد. اولین شهردار حسن خان جوازی نام داشت.

این شهر تاریخی به شماره 1090 در تاریخ 1354/5/30 در فهرست میراث ملی ایران به ثبت رسیده است. این شهر از نامزدهای اصلی ایران برای قرارگیری در فهرست میراث جهانی است. علاوه بر شهرداری سایر ادارات در حال فعالیت عبارتند از : میراث فرهنگی و یگان حفاظت میراث، برق، آب، پست، مخابرات، بهداری، بهزیستی، کتابخانه عمومی، کلانتری

بیشتر بخوانید: قلعه رودخان – درباره‌ی تعداد پله‌ها؛ راز تونل مخفی و تاریخچه‌

امکان فرهنگی و مکان‌های زیارتگاهی

آستانه مقدس امامزاده عون ، بازار تاریخی، موزه عون ، موزه حیات وحش، خانه موزه شوکتی، موزه میراث فرهنگی (خانه درزی)، مزار شهدا، مسجد تاریخی قنبر آباد، مسجد کشه سر

در این شهر باستانی 5 امامزاده وجود دارد. امامزاده عون ابن محمد بن علی بن ابی طالب در مرکز شهر است. امامزاده هاشم نیز در قسمت غربی آن قرار دارد. امامزاده ابراهیم در قسمت شمالی و امامزاده عین علی وزین علی هم در قسمت شرقی ماسوله هستند. این شهر تاریخی 9 مسجد و یک حسینیه دارد.

به هر شهر شمالی که سفر کنید و بخواهید اجاره ویلا با قیمت مناسب انجام دهید می‌توانید به سایت پینورست سر بزنید و انواع ویلا ساحلی، لوکس یا استخردار را پیدا کنید.

معادن موجود در شهر 

این شهر در گذشته دارای معادن کوارتزیت، سنگ چینی کریستال، سنگ نما، سنگ طلق و آهن بوده است. به همین خاطر صنعت چاقوسازی، تفنگ‌سازی و بطور کلی آهنگری در این شهر حرف اول را می‌زند.

سوغات ماسوله و صنایع دستی آن

صنایع دستی  شامل : بافندگی عروسک و جوراب پشمی، چموش (پاپوش چرمی)، چاقو، داس، تبر و قالی بافی.
در حال حاضر فقط یک نفر در ماسوله پاپوش سنتی (چموش) را می‌سازد. همچنین یک استاد پیر آهنگر و یک استاد چاقو ساز در ماسوله فعالیت دارند، قالی‌بافی نیز مسکوت مانده است.

در قسمت بازار  ماسوله وارد دنیایی از رنگ و صنایع دستی می‌شوید. هیجانی که دیدن این‌جا به آدم می‌دهد واقعا خستگی راه را از تن بیرون می‌آور.

در این بازار آش فروشی‌ها زیادی هم است که به شما آش رشته و آش دوغ خوشمزه می‌فروشند.

همین طور که از پله‌های ماسوله برای رفتن به بازارش بالا می‌روید، می‌بینید که در بعضی از خانه‌ها باز است و صنایع دستی خودشان را برای فروش گذاشته‌اند.

جاذبه‌های توریستی و جاهای دیدنی ماسوله

1) معماری افسانه‌ای و پلکانی روستای ماسوله که حیاط خانه بالائی، پشت‌ بام خانه پائینی است. هیچ حیاطی محدود و مسدود نیست و محل شارع عام نیز محسوب می‌گردد. قدمت برخی خانه‌ها به 90 سال نیز می‌رسد.

2) منطقه میلرزان واقع در شمال غربی ماسوله که دارای فضای سرسبز و مناسب است. این منطقه به بام ماسوله نیز معروف است.

3) آبشار ماسوله واقع در ضلع غربی آن است که در سال های قبل جوانان در آن شنا می‌کردند.

4) آبشار خره بو واقع در قسمت غربی. حدودا 1:30 دقیقه طول می‌کشد تا پیاده به آبشار برسید. برای رسیدن به مقصد باید ابتدا از پله‌های کنار صخره بالا بروید و به قله بن برسید.

از تونل سرسبز درختان که در آن آواز دلنشین پرندگان به گوش می‌رسد بگذرید تا به امامزاده هاشم برسید. بعد از گذر از مسیر باریک جنگلی در کنار امامزاده به آبشار زیبای خره بو می‌رسید.

5) مناطق ییلاقی و کوهنوردی روستا عبارتند از : کوربار، خلدشت، کله قندی، آسمان کوه، لاسه سر، لنندیز، داره سر ملا باغ، لشگرگاه، سرابن، کوه بن، قلعه تروشم و کوه عظیم شاه معلم با ارتفاع 3050 متر از سطح دریا.

6) درخت چنار 600 ساله به نام میر حمزه در پارک کودک سابق که در حال نابودی است. در ضلع غربی آن یک چشمه آب معدنی قرار دارد.
7) بازارچه طبقاتی و سنتی ماسوله واقع در هسته مرکزی شهر قرار دارد. این بازار در سال‌های گذشته دارای راسته‌های تفنگ‌سازی، چموش دوزی، چاقوسازی، مسگری و میخ‌سازی بوده است.

بیشتر بخوانید: زیباترین میدان های گیلان – مجسمه آناهیتا و جام طلا در سرزمین باران

ماسوله هتل

در قسمت خانه های پلکانی ماسوله خانه‌ها و هتل‌های زیبا و سنتی پذیرای گردشگران هستند. این خانه‌ها جزء بافت تاریخی شهر به حساب می‌آیند و شهرداری بر نحوه اجاره آنها توسط ساکنین نظارت دارد. برای اقامت می‌توانید از خانه‌های مبله در روستاهای دیگر نیز استفاده کنید.

رستوران‌های ماسوله

در ادامه برای شکم گردی در شهر ماسوله می‌خواهیم رستوران‌های معروف آن را به شما معرفی کنیم.

رستوران و سفره خانه سنتی بامداد یکی از رستوران‌های معروف ماسوله است که می‌توانید در آن غذای محلی مثل کباب ترش میل کنید.

رستوران دیگری که می‌توانید به آن سر بزنید رستوران نمونه سنتی برادران روحی است. این‌جا هم می‌توانید غذاهای محلی گیلان را نوش جان کنید فقط نسبت به بقیه رستوران‌های ماسوله کمی گران‌تر است. در رستوران هزارپله ماسوله هم می‌توانید آش خوشمره میل کنید.

ماسوله و ماسال با هم فاصله زیادی ندارند

یکی از خوبی‌های شمال ایران این است که شهرهای مختلفش با هم فاصله زیادی ندارند. یکی از برنامه‌های سفر پرطرفدار در حال حاضر این است که گردشگران از ییلاقات ماسال و ماسوله به طور همزمان دیدن می‌کنند.

هر دوی این شهرهای گیلان کوهستانی هستند و فاصله ماسال از ماسوله ۴۸ کیلومتر است. یعنی کمتر از نیم ساعت با هم فاصله دارند و می‌توانید از جاده فومن خیلی راحت خودتان را به ماسال برسانید. برای همین این سری که قصد سفر کردید می‌توانید از جاهای دیدنی ماسال و ماسوله همراه هم بازدید کنید.

راستی ماسوله کردستان کجاست؟

هیچ می‌دانستید در کردستان روستایی است که به هزار ماسوله یا ماسوله کردستان معروف است؟ این روستای زیبا اسمش اورامان است. اورامان یا تخت خورشید به خاطر معماری پلکانی خانه‌هایش به این لقب‌ها دست پیدا کرده است.

این روستای زیبا هم از نظر تاریخی قدمت قابل توجهی دارد. تحقیقات جدید نشان داده که این روستای قدیمی لااقل ۶۰۰۰ سال قدمت دارد. اورامان به خاطر مراسم‌های عید نوروز جالبی که در آن برگزار می‌شود شهرت جهانی پیدا کرده است.

اگر دوست دارید بیشتر در مورد اورامان بخوانید حتما سری به این لینک بزنید: اورامان ؛ سفری به سرزمین اهورایی یا پایتخت خورشید

شما هم خانه‌های روی هم قرارگرفته شده ماسوله را دیده‌اید؟ دیدن ماسوله را پیشنهاد می‌کنید؟ از بازار ماسوله خرید کرده‌اید؟ اطراف شهر چه جاذبه‌های دیگری وجود دارند. حتما تجربه خودتان را برای ما در بخش نظرات بنویسید.

اگر هم با خواندن این مقاله ترغیب شده‌اید که به زودی از این روستای زیبای شمال ایران دیدن کنید، اولین کار این است که برای اجاره اقامتگاه مناسب سری به وب سایت پینورست بزنید. بعد از سفرتان هم فراموش نکنید که به همینجا برگردید و داستان خودتان را برای ما در بخش نظرات همین مقاله بنویسید.

صدرا محمدی

بقیه‌ نوشته‌ها

از این نویسنده همین یه نوشته رو داریم