کولهپشتی را برمیداریم و به دل جاده میزنیم. میخواهیم به یکی از مناطق خوش آبوهوا و کوهستانی اطراف شهر تهرانبرویم؛ روستای خمده فیروزکوه.
این روستا یکی از روستاهای کوهستانی، دیدنی، خنک و خوش آبوهوای استان تهران است که در بخش مرکزی شهرستان فیروزکوه و در منطقه سرسبز حبلهرود و در ۱۲۰ کیلومتری شهر تهران و دهستان شهرآباد قرار دارد.
روستای خمده فیروزکوه طبیعت زیبا و یک چشمه آب دارد. با ما در این مطلب همراه باشید تا شما را برای یک سفر آخر هفته به این روستا راهنمایی کنیم.
مسیر روستای خمده فیروزکوه
از شرق تهران وارد جاده دماوند میشویم و با گوش دادن به یک موسیقی لذتبخش، سفرمان را شروع میکنیم. از پردیس و بومهن و رودهن گذشتیم و حالا در فاصله ۱۰ کیلومتری جادهی فیروزکوه، تابلوی زریندشت را در سمت راست جاده میبینیم.
پس وارد جاده زریندشت میشویم. مسیرمان با خط راه آهن تهران-مازندران موازی است؛ قطار در ایستگاه مهاباد توقف دارد تا مسافرانی که قصد رفتن به روستای خُمِده فیروزکوه را دارند، پیاده شوند و با پای پیاده تا چشمه آب معدنی خمده راهپیمایی کنند.
در طول مسیر و بر روی رودخانه حبلهرود یک پل قدیمی با ۹ دهانه با قوس گهوارهای به نام پل رضا شاهی قرار دارد که در سال ۱۳۰۶ خورشیدی ساخته شده و متعلق به دوران رضاشاه پهلوی است.
یک مسیر پرپیچوخم و زیبا را پیش رویمان داریم که خوراک عکاسهای خوشذوق و عاشق طبیعت است. به اندازه ۱۰ کیلومتر به سمت جنوب حرکت میکنیم و به یک فرعی خاکی میرسیم که تابلو روستای خمده کنارش نصب شده است.
وارد یک جاده خاکی میشویم و بعد از حدود پنج کیلومتر از پل روی رودخانه حبلهرود رد شده، به چشمه آب معدنی خمده میرسیم. بعد از چشمه کمتر از یک کیلومتر تا روستای سرسبز خمده فاصله داریم. از چشمه تا روستا مسیر آسفالت و مناسب است.
چقدر توی راه هستیم: فاصله تهران تا خمده تقریبا ۱۳۶ کیلومتر است و با ماشین شخصی نزدیک ۲ ساعت طول میکشد که خودتان را به روستا و چشمه آب معدنی خمده برسانید.
چشمه آب معدنی خمده
در فیروزکوه رقابت تنگاتنگی بین تنگه واشی (تنگه ساواشی) با روستا و چشمه آب معدنی خمده در جریان است که همیشه پیروز این رقابت، تنگه واشی بوده. برای همین است که خمده به یک بهشت جویای نام تبدیل شده که پر از زیباییها و جذابیتهای بکر و طبیعی و تاریخی است.
یکی از همین جذابیتها که مهمترینش هم بهحساب میآید، چشمه آب معدنی و استخر منحصربهفرد خمده است که به آن «خموبه»،«خمبوبه» یا «بی خامبو» هم گفته میشود. اینجا استخر بزرگ طبیعت است با آبی زلال و شفاف. هزاران سال است چشمهای که گوشه این استخر قرار دارد برای تامین چنین آب زلال وخنک و شفابخشی از دل کوهمیجوشد.
دورتادور این استخر طبیعی را دیوار بلندی کشیدهاند تا خانمها و آقایان برای شنا کردن در آن احساس امنیت بیشتری داشته باشند. سانسهای استفاده از استخر خمده ۹۰ دقیقهای است و نوبتی بین خانمها و آقایان تقسیم شده.
میگویند آب این چشمه شفابخش است و برای دردهای مفصلی و استخوانی و بیماریهای پوستی مناسب است. البته حتی اگر این هم نباشد آبتنی داخلش خیلی کیف میدهد. حالا وقتش شده یک تنی به آب بزنیم، دوده شهر را از خودمان بشوریم و خستگی در کنیم.
آب استخر بهخاطر طبیعت کوهستانی روستا و همچنین وجود رودخانه حبلهرود در فصل گرما هم بسیار خنک است. بهخاطر همین ورود به درون استخر باید به آرامی انجام شود تا بدن بتواند دمای خودش را با دمای پایین آب چشمه وفق بدهد.
یادمان باشد که داریم وارد یک استخر طبیعی میشویم پس خبری از پوشش مصنوعی در کف و دیواره استخرهای شهری نیست. بنابراین فراموش نکنیم آن دمپایی یا هر پاپوش دیگری که از خانه آوردیم را همراه داشته باشیم. همین طور که داریم از آب خنک و منظره دلانگیز اطراف لذت میبریم، اگر یک کم که به زیر آب دقت بیشتری کنیم، آبزیان کوچکی را میبینیم که احساس جزئی از طبیعت بودن در وجودمان بیشتر و بیشتر میشود.
هرچند این احساس نباید باعث بشود تا از آب چشمه و استخر بنوشیم چون غیرخوراکی است. هرچند اگر مقدار کمی از آب چشمه به دهانمان رفت زیاد مهم نیست.
بعد از یک آبتنی حسابی وقت کمپ زدن و ناهار خوردن و استراحت رسیده است، ولی صبر کنید! هنوز یک کار مهم دیگر باقی مانده و آن هم جلوگیری از آفتابسوختگی است. خمده فیروزکوه منطقهای کوهستانی با هوای بسیار تمیز و پاک است و در فصل بهار و تابستان که بهترین زمان برای سفر به این منطقه محسوب میشود، تابش نور خورشید به نسبت شدید است. پس حواسمان به پوستمان باشد.
از امکانات کنار چشمه خمده هم میشود به یک سرویس بهداشتی، رستوران و بخش انتظامات اشاره کرد.
گشتی در روستای خمده فیروزکوه بزنیم
بیایید بعد از شستن جسم و تن، یک حالی هم به گوش و چشممان بدهیم!
پس مسیر کنار رودخانه را پیاده دنبال میکنیم. مسیری زیبا و دیدنی که برای عاشقان طبیعتگردی مثل تکهای از بهشت است. قرار است چشمهایمان با دیدن کوچهباغهای پر از گل و پوشیده از درختان سیب و گلابی و هلو برق بزند و گوشهایمان از شنیدن آواز پرندگان در دشتهای کنار رودخانه نوازش داده شود.
شاید در دوردستها چشممان به شاهین و باز هم برخورد کند که وجودشان بهخاطر پوشش گیاهی انبوه روستای خمده است. در بین بافت کوهستانی این منطقه، حیواناتی مثل جوجهتیغی، روباه، گرگ و خرگوش هم پیدا میشود.
باحوصلهترها در کنار رودخانه خروشان حبلهرود مشغول گرفتن ماهیهای آب شیرین هستند و از شنیدن نجوای دلنشین آب و یک تجربهی موفق در ماهیگیری لذت میبرند.
دلیل این همه زیبایی و سرسبزی و شکوفایی کشاورزی و باغداری در منطقه خُمِده فیروزکوه، وجود همین رودخانه پرآب حبلهرود است که از روستای خمده و شمال شرق تهران عبور میکند و در نهایت وارد استان سمنان میشود.
بافت روستایی و بسیار قدیمی و همین طور آثار زندگی و دیوارههای کوه سنگی بسیار قدیمی این منطقه که در ضلع شرقی روستا قرار دارد، قدمت زندگی در این منطقه را حداقل به هزار سال میرساند. اهالی خونگرم روستای خمده با گویش مازندرانی صحبت میکنند که همین موضوع روستای خمده فیروزکوه را به مازندرانیترین منطقهی استان تهران تبدیل کرده است.
خمده در حدود سی کیلومتری تنگ واشی قرار دارد.
راهپیمایی بین روستای هرانده و خمده
مسیر بین دو روستای هرانده و خمده پر است از درختان زیبای چنار در حاشیه رودخانه حبلهرود و رودخانه نمرود از شاخههای اصلی رودخانه حبلهرود و درختان میوه تابستانی مثل سیب، گردو، به، زردآلو، آلبالو، گیلاس، گوجه سبز، گلابی، هلو، شلیل، زرشک سیاه کوهی و قیسی که لذت این راهپیمایی دو تا سه ساعته را لذتبخش و فراموش نشدنی میکند.
این راهپیمایی خاطرهانگیز یکی از تفریحهای معمول برای مسافران بهحساب میآید.
غار بورنیک
به روستای هرانده که نزدیک میشویم غاری باستانی و شگفتانگیز وجود دارد به نام غار بورنیک؛ غاری که بهخاطر سنگها و ساختارهای قندیلی و کلم شکلش، در ایران کمنظیر است. غار بورنیک در دوران پیش از تاریخ جایی برای زندگی و بعد از آن پناهگاهی در زمان خطر بود. بهخاطر همین کلمه بورنیک را جانپناه و محل امن معنی کردند.
اما قبل از ورود به غار یک لحظه صبر کنیم! سکوت کنیم و به درون غار نگاه کنیم!
بله.. داریم صحنه خیرهکنندهای را میبینیم که انسانی در هزاران سال پیش آن را میدیده.
صدای چکیدن قطرههای آب از سقف غار، رمز و رازی در خودش دارد که ما را به عمق طبیعت و هویت خودمان میبرد! هیجانانگیز و عجیب است.
مسیرهای زیاد و طبقههای متفاوت و پیچدرپیچ در این غار وجود دارد که هنوز هم بعد از گذشت این همه سال، قسمتهای زیادی از آن ناشناخته باقی مانده. پس برای ورود به غار بورنیک شوخی بی شوخی. جدی بودن در مسائل ایمنی و داشتن یک راهنمای کاربلد و آشنای مسیر از واجب هم واجبتر است.
روستای زرین دشت و آتشان همان نزدیکی
یکی از روستاهای همین نزدیکی که وضعیتش خیلی شبیه خمده است زرین دشت است. زرین دشت را هم به خاطر باغهای میوه و آب و هوای بینظیرش میشناسند. آب این روستا هم از حبله رود تأمین میشود و چشمههای آب معدنی دریابک و خمده نزدیکش هستند.
البته نزدیک زرین دشت روستای دیگری هم هست به اسم آتشان که اینجا هم یک چشمه آب معدنی به اسم دریابک دارد. این چشمه هم درست مثل خمده به خاطر خواص درمانیاش مشهور شده است.
برای این سفر چه چیزهایی لازم میشود؟
شاید برای پیدا کردن لوازم مورد نیازمان در چشمه یا روستای خمده کمی به مشکل بخوریم. برای همین ابزار و آذوغه لازم برای سفری چند ساعته یا یک روزه را با خودمان برداریم.
مثل همان چادر مسافرتی که قرار نیست یادمان برود با خودمان بیاوریم یا زیلویی که همیشه در صندوق عقب ماشین گذاشتیم، یک منقل برای کباب و جوجه، حوله و لباس اضافه، دمپایی یا هر پاپوشی که در چشمه زخمی نشویم، دوربین چشمی برای دوچندان کردن لذت دیدن طبیعت بکر اطراف، چوب ماهیگیری برای دوستان باحوصله و خردهریزهایی که برای همچین سفری لازم میشود.
اگر هم نیت شب ماندن در طبیعت کردیم، میتوانیم درون چادر مسافرتی از دیدن آسمان پرستارهای که مثلش را هیچوقت در شهر نمیشود دید لذت ببریم.
فقط کیسهخواب فراموش نشود چون سرمای این منطقه کوهستانی در شب اذیتکننده است. در ضمن به یک چراغقوه هم نیاز میشود. ترس هم به دل راه ندهیم چون در منطقه از حیوانات وحشی خبری نیست و چه تجربهای میشود وقتی که صبح با آواز پرندگان زیبای لابهلای درختان و هوای عالی از خواب بیدار بشویم.
البته راه دیگر هم استفاده از اقامتگاه بومگردی منطقه است. میتوانیم از طریق پینورستاین اقامتگاه بومگردی کوچک و زیبایی که در خمده وجود دارد را رزرو کنیم. رستوران و سوپر مارکت در نزدیکی این اقامتگاه بومگردی وجود دارد که خیالمان را از بابت نیازهای معمولی راحت میکند.
آیا میشود در خمده ماهیگیری کرد؟
بله امکان ماهیگیری هست ولی انتظار ماهیهای بزرگ نداشته باشید. بیشتر ماهیهایی که در منابع آب خمده و اطرافش پیدا میکنید ماهیهای آب شیرین کوجک هستند.
شما تا به حال به روستای خمده فیروزکوه رفتهاید؟ به چشمه آب معدنی خمده هم سری زدید؟ در چشمه آبتنی هم کردید؟ تجربه کمپ کردن و شب ماندن در طبیعت روستا را دارید؟ حتما نظر و تجربه خودتان را از سفر به این روستای خوش آبوهوا برای ما بنویسید.
اگر دوست دارید برای یک آخر هفته متفاوت برنامه بچینید اجاره ویلا و وقت گذراندن با دوستان میتواند خیلی کیف بدهد، اگر ویلا استخر هم داشته باشد که چه بهتر. میتوانید برای دیدن نرخ ویلا استخردار در ییلاقهای اطراف تهران به سایت پینورست سر بزنید و با خیال راحت از بین ویلاهای گلچین شده انتخاب کنید.