دوباره شهر مشهد یا بهقول نادر ابراهیمی بار دیگر شهری که دوستش میداریم. از دیدنیهای این شهر و تنوع آنها پیش از این در مجله گردشگری پینورست گفتهایم. امروز سراغ روستای گراب و چشمههایش در استان خراسان رضوی و شهر مشهدخواهیم رفت و با دیگر شگفتیهای خدادای در طبیعت روبهرو میشویم.
گراب نامی معمول در بین بسیاری از روستاهای ایران است. از استان ایلام تا شهر طالقان احتمالا این اسم را شنیده باشید. وجه مشترک بین تمامی روستاها با این نام هدیه طبیعت و چشمههای آب معدنی همراه با گوگرد بهحساب میآید. در این بین روستا گراب مشهد اما از شهرت بیشتری برخوردار است.
در ابتدا باید گفت بازدید و رفتن به روستای گراب تجربه بسیار خوشایندی است. آبوهوای مطبوع هر مسافری را به این ناحیه علاقهمند میکند. نام اصلی روستایی که در اطراف چشمههای گراب قرار دارد باغچه است. این روستا بهمرور و با گذر زمان تحت تاثیر مشهور شدن این چشمه ها با نام روستای گراب شناخته شد.
در این ناحیه بیست چشمه جوشان و تقریبا بیست چشمه خشک شده قرار دارد. چشمه اصلی گراب هم در ارتفاع سی متری بالای یک تپه در قسمت شرقی این منطقه واقع شده است. سطح آب این چشمه تقریبا ۸ متر پایینتر از دهانه خروجی آتشفشان قرار گرفته است. باقی چشمهها در قسمت غربی چشمه اصلی و بهطور پراکنده تشکیل شدهاند و اکثر آنها ساختاری مخروطی دارند.
نکته جالب درباره چشمههای روستای گراب قرار داشتن خروجی آب بیشتر آنها، در نقطههایی بالاتر از سطح زمین است و دهانه آنها بدین صورت شکل گرفتهاند. از طریق گازهای متصاعد شده از این چشمهها آب داخل آن جوشان بهنظر میرسند.
بیشتر بخوانید: چشمه آبگرم سرعین ؛ قبل از سفر بخوانید
خوشبختانه از سال ۱۳۹۰ این چشمهها بهعنوان یک اثر طبیعی ملی استان خراسان توسط سازمان حفاظت از محیط زیست ایران ثبت ملی شد. بر بالای یکی از این چشمهها هم مقبرهای منسوب به شخصی به نام گرو وجود دارد.
کمی قبل اشاره کردیم که نام گراب در بین شهرها و روستاهای سراسر ایران بسیار معمول است. وجه تسمیه این نام چشمههای جوشان آب همراه با گوگرد است. در نظر بسیاری از قدیمیها این چشمهها خواص درمانی فراوانی در خود دارند. چشمههای گراب اغلب از چندین چشمه کنار هم با رنگهای مختلف تشکیل شده و از قدیم جزو مکانهای محبوب گردشگران بودند.
بعضی از زبانشناسان گراب را ترکیبی از گر بهمعنای ساکن مثل گور و آب و گروهی دیگر ترکیب گوگرد و آب میدانند که به عنصر اصلی درون آب اشاره میکند. در آخر گروهی هم معتقدند گور همان گر بهمعنای کچلی است و از آنجایی که این آب حتی کچلی را هم درمان میکند نام اینجا گراب گذاشته شده است. البته که ما در این مورد تضمین قطعی نمیدهیم.
بر اساس نظر بعضی کارشناسها چشمههای گراب و آب جوشان آنها واقعا خاصیت درمانی دارند. بر طبق تحقیقات آنها آب داخل چشمههای گراب از دسته آبهای کلروره سدیک آهن و چندین عناصر دیگر است. این مجموعه از عنصرها دلیل به وجود آمدن خواص درمانی این چشمههای جوشان هستند.
بیشتر بخوانید: بازار فردوسی مشهد در نزدیکی حرم
در کنار این موارد تخصصی در آب چشمههای گراب موادی مثل املاح کلر و سولفات و در نهایت مواد معدنی در طی قرنهای بسیار از زمین با آب ترکیب ترکیب شدند. از قرار معلوم این ترکیبها در دورانی موسوم به تریاس در آبها باقی ماندهاند. اگر بخواهیم دقیقا به این خاصیتهای درمانی چشمهها اشاره کنیم از تاثیرات مثبت آن بر روی پوست و دردهای مفصلی و عضلانی باید اشاره کرد.
گفتیم که چشمه گراب از دیدنیترین نقاط ایران و بخشی از شهر مشهد محسوب میشود. متاسفانه مسیر دسترسی به این روستا و چشمهها کمی دشوار است.
مسیر اول: یکی از مسیرها که میتوان از آن طریق به چشمهها رسید از اتوبان مشهد به نیشابور میگذرد. از این راه پس از رسیدن به روستای ملکآباد به کمک مردم محلی نیاز خواهید داشت تا از این روستا به سمت روستا باغچه بروید. حدود صد متر بعد از این روستا به چشمهها خواهید رسید.
مسیر دوم: مسیر دیگر و مشهورتر جاده قدیم مشهد به نیشابور است. مقصد خود را روستای باغچه در نظر بگیرید. بعد از ورود به جاده قدیم مشهد به سمت نیشابور پس از تقریبا ۵۰ کیلومتر روستای باغچه و در فاصله صد متری آن چشمههای جوشان گراب قرار دارند.
متاسفانه این جاده بهمرور فرسوده و دیگر تعمیری بر روی آن صورت نگرفته است. این مساله را میتوان مشکل اصلی برای رسیدن به چشمههای گراب مشهد دانست. در طول این مسیر به دقت کافی حین رانندگی نیاز دارید.
اگر تصمیم دارید که برای دیدن این روستا و چشمههایش راهی شهر مشهد شوید میتوانید برای رزور اقامتگاه در مشهد به سایت پینورست سر بزنید.
اگر قصد آبتنی در چشمهها را دارید رعایت چندین نکته ایمنی ضروری محسوب میشوند. احتمالا در اطراف چشمهها طنابهای رنگی میبینید. این طنابها را جوانان بومی برای مراقبت و جلوگیری از غرق شدن پیش از ورود به آب به خود میبندند. بهتر است بدانید بهعلت نامشخص بودن میزان عمق چشمههای گراب مشهد در هر صورت و بهخصوص اگر به شنا تسلط ندارید فقط با وسایل ایمنی باید وارد آب شوید.
همانطور که گفتیم انواع مواد معدنی، املاح و گوگرد در این آب وجود دارند که باعث سوزش چشم و برخی نقاط حساس پوست میشوند. پیش از ورود به این چشمهها این نکات را در نظر داشته باشید تا این سفر به تجربه سراسر خوشایندی بدل شود.
در حوالی چشمههای گراب حتما سری هم به قله آتشفشانی آن (خیالتان راحت چون فعلا خاموش است) بزنید. اینکه این آتشفشان خاموش به کدام دوره زمینشناسی تعلق دارد هنوز مشخص نیست. احتمالا اما برای صدها هزاران سال هیچ فعالیتی نداشته است. ارتفاع آتشنشان نزدیک ۷۰ متر بالاتر از سطح زمین است.
در بالای قله دهانه آتشفشان را خواهید دید که از نوک آن تا سطح آبی تقریبا هشت متر ارتفاع دارد. آب این چشمه جوشان بهعلت وفور گوگرد و رسوب در طی سالیان به رنگ زرد در آمده است. تقریبا رنگ زردی که شبیه آن را در نقاط دیگر طبیعت نخواهید یافت.
بیشتر بخوانید: چشمه دیو آسیاب جایی بین تهران و مازندران
در نهایت امروز با جاذبهای کمتر شناخته شده در شهر مشهد و واژه گراب آشنا شدید. در صورت سفر به منطقه گراب در خراسان رضوری سفر خوبی را برای شما امیدواریم. و اینکه حتما بعد از سفر تجربه و خاطرات خود را برای ما بنویسید.
اگر اهل سفر و دیدن جاهای جدید هستید باید بدانید که پیدا کردن محل اقامت مناسب یکی از مهمترین کارهاست. شما میتوانید برای اجاره اقامتگاه بهصورت آنلاین به وب سایت پینورست سر بزنید. اجاره انواع مختلف اقامتگاه از کلبه جنگلی و خانه روستایی تا اجاره ویلا ساحلی ارزان در این سایت وجود دارد.