سوغات سمنان ؛ از پسته و گردو تا لبنیات

تقریبا همه ما در دوران کودکی زمانی که عضوی از خانواده یا فامیل از سفر بر‌می‌گشت اول از همه به دست‌های او نگاه می‌کردیم تا ببینیم برای ما سوغات با خود چه چیزی آورده است. آن زمان که شهر‌ها را نمی‌شناختیم هر سوغات حکم هدیه‌ای کادو‌پیچ شده را داشت که نمی‌دانستیم در داخل آن چه خواهد بود. در مطلب امروز پینورست سراغ استان سمنان و سوغات جذاب و متنوع این شهر رفته‌ایم تا در صورتی که به این شهر سفر کردید بهترین سوغات سمنان را برای خانواده و دوستان بیاورید.

با استان سمنان آشنا شویم

پیش از رفتن سراغ سوغات سمنان کمی به خود این استان بپردازیم. جنوب رشته‌کوه‌های البرز و در شمال دشت کویر استان سمنان که مرکز آن شهر سمنان است قرار دارد.

 اگر هنوز به سمنان سفر نکرده‌اید پیشنهاد ما سفری چند روزه به این شهر و دیدن آثار تاریخی و پدیده‌های طبیعی آن است. مسیر خط‌ آهن برخی از شهر‌ها به مشهد هم از همین استان می‌گذرد و احتمالا بدون قدم زدن در کوچه‌های سمنان در ایستگاه قطار هوای این شهر را نفس کشیده‌ایم.

 این استان شهر‌های دیدنی دیگری مثل دامغان، گرمسار، شاهرود، بسطام، شهمیرزاد و مهدیشهر را هم در خود جای داده است.

یکی از اهمیت‌های استان سمنان که هنوز هم تا حدی به قوت خود باقی مانده قرار داشتن در یک محور مواصلاتی است. بر اساس برخی اسناد تاریخی، در گذشته سه منطقه مهم خراسان، ری و استر‌آباد از طریق این شهر به یکدیگر متصل می‌شدند.

بیشتر بخوانید: جنگل ابر کجاست؟ عکس‌ها، جاهای دیدنی و بهترین فصل سفر

اهمیت سمنان از لحاظ جغرافیایی این شهر را همیشه به محل مناقشه برای حاکمان محلی بدل کرده بود. در دوران زمامداری سلسله‌ی غزنویان یکی از این حکام مشهور این منطقه به نام ابو‌حرب بختیار، بانی ساخت مناره‌ زیبای مسجد جامع سمنان بود. این بنا متاسفانه در زمان یورش مغول‌ها به‌طور کامل از بین رفت.

زبان اکثر مردم این استان هنوز کمی به زبان پهلوی نزدیک است، اما شهر شاهرود ترکیب متنوعی در زبان مردمش دارد. ترکی، کردی، بلوچی و عربی از زبان‌هایی‌اند که برخی مردم به‌خصوص گروه‌های مهاجر به آن زبان‌ها صحبت می‌کنند.

فرهنگ غذایی مردم سمنان

مردم در استان سمنان انواع مختلف و متنوعی از غذا، نان، سبزیجات و محصولات را مصرف می‌کنند. همین مساله به سوغات‌ها و خوراکی‌های این استان رنگ و لعاب جالبی می‌دهد. در صورت سفر به سمنان غذاهایی مثل کله‌جوش و سبزی پلو سمنانی را حتما امتحان کنید.

سوغات سمنان

بعد از این توضیحات سراغ سوغات متنوع و خوشمزه استان سمنان می‌رویم. اگر به سمنان سفر کردید باید بدانید که سوغاتی‌های این شهر هم شامل صنایع‌دستی بسیار ظریف و زیبا می‌شود که حال‌و‌هوای کاملا ایرانی دارد و هم سوغاتی‌های مختلف خوراکی مثل انواع نان محلی، محصولات کشاورزی و لبنی.

برای بررسی دقیق این سوغاتی‌ها هر یک از شهرهای استان سمنان را جداگانه بررسی می‌کنیم.

پسته‌های خندان دامغان

احتمالا اولین سوغات که با شنیدن اسم استان سمنان به ذهنتان می‌آید پسته‌های مشهور دامغان است. این پسته همیشه در رقابت نفس‌گیر با پسته‌های رفسنجان قرار دارد و هر گروه طرفداران خودش را پیدا کرده است؛ بحثی که گاهی شباهت به جدل‌های طرفداران کوکاکولا و پپسی پیدا می‌کند.

درباره این پسته‌ها باید گفت به‌علت شرایط خوب آب‌و‌هوایی شهر دامغان پسته‌های درجه یکی در این شهر برداشت می‌شود. بسیاری از تاریخ‌نگاران اعتقاد دارند سابقه کاشت و برداشت پسته در دامغان به حدود ۷۵۰ سال قبل می‌رسد.

فصل برداشت این پسته‌ها از اواسط تابستان آغاز می‌شود و در اواسط مهر ماه به پایان می‌رسد. در همین دوره در شهر دامغان پسته‌های تازه و خوشمزه به وفور پیدا می‌شود. به جز پسته‌های خندان شهر دامغان نان محلی خوشمزه‌ای به نام دادچه هم دارد. مزه خاص این نان تا مدت‌ها در یاد شما باقی خواهد ماند.

بیشتر بخوانید: اوپرت ؛ مرز بین کویر و جنگل

انگورهای رنگارنگ شاهرود

شاهرود شهر بعدی در استان سمنان است که از سوغات آن خواهیم گفت. اگر یک‌ بار به این شهر زیبا رفته باشید احتمالا یکی از خوشمزه‌ترین انگورهای زندگی خود را امتحان کرده‌اید. اکثر باغ‌ها در شهر شاهرود برای کشت انگور هستند.

نزدیک به ۵۰ نوع متفاوت از انگور کشت می‌شود. نکته مهم در مورد این انگورها تولید شدن چند نوع از آنها فقط در همین شهر است. به‌خاطر همین تنوع از ابتدای تیر ماه تا اواخر آبان طعم و مزه‌ی انگورهای مختلفی را در شاهرود می‌توان امتحان کرد.

بیشتر بخوانید: دروازه های ایران ؛ از دروازه قرآن شیراز تا دروازه هزار ساله یزد

هر گردی در شهمیرزاد گردوست

خشکبار مشهور دیگر جز پسته در استان سمنان گردوهای شهر شهمیرزاد است. گردوهایی که ترکیبی عالی برای خوردن همراه با نان و پنیر صبح یا عصرانه می‌تواند باشد. وسیع‌ترین باغ گردوی جهان در شهمیرزاد قرار دارد و مساحت آن به ۷۵۰ هکتار می‌رسد. آب‌و‌هوای خنک و کوهستانی این شهر را به مقصد خوبی برای گردشگران تبدیل کرده است.

شهمیرزاد که در شمال استان سمنان واقع شده به جز گردشگری از نظر تاریخی و محصولات دامی و کشاورزی هم معروف است. در گذشته به این شهر شامیرزا می‌گفتند و زمانی که از شهر دیدن کنید متوجه دلیل مشهور شدنش به‌عنوان بهشت کویر ایران خواهید شد.

لبنیات مهدیشهر و روغن وارهون

از بزرگ‌ترین اقوام عشایری ایران ایل سنگسری هستند. شهرستان مهدیشهر سکونت‌گاه اصلی این ایل به‌حساب می‌آید. گوسفند‌های نژاد سنگسری از بهترین نوع‌ دامی مسحوب می‌شوند. این عشایر استادی و زبر‌دستی بالایی در تولید محصولات لبنی متنوع و خوشمزه از شیر بز‌ها و گوسفندان دارند. پس اگر به مهدیشهر سفر کردید از فراورده‌های لبنیاتی این شهر استفاده کنید و مسلما با چشیدن طعم این محصولات آنها را برای اطرافیان خود سوغات خواهید آورد.

از دیگر محصولات لبنی بسیار باکیفیت باید به وارهون یا همان روغن زرد اشاره کرد که شاید خوشمزه‌ترین محصول در این شهر باشد. خوراکی خوشمزه دیگر، چیکو، در مهدیشهر نام نوعی آبنبات محلی است که در هر سن و سالی طعم آن را می‌پسندید و کامتان را شیرین خواهد کرد. نام این خوراکی شبیه نام‌‌های ایتالیایی است و فیلم‌های سینمایی مثل چیکو و برادرانش را به یاد می‌آورد.

نان‌های استان سمنان

پیش از این درباره نان‌های محلی دامغان گفتیم. خوشمزگی نان در استان سمنان فقط به دامغان محدود نمی‌شود و در سراسر این استان نان‌های سنتی و محلی خوش‌عطر و خوش‌طعم را می‌توانید امتحان کنید.

پختن نان‌های متنوع در سمنان تاریخ و قدمت طولانی دارد و به بیش از صد سال پیش برمی‌گردد. اگر سفرنامه‌های آن دوران را بخوانید درباره نان‌های سمنان مطالبی پیدا خواهید کرد.

از مشهورترین این محصولات باید به نان سمنانی (نان بقسمات یا بغسمات) اشاره کرد. این نان خوشبخت تقریبا مشهورترین نان سمنان است. خوشمزگی و مشهوریت این نان باعث شده تا در شهرهای دیگر ایران هم نانواها برای پختن آن تلاش کنند.

بیشتر بخوانید: چشمه هفت رنگ شاهرود تا جنگل ابر ؛ مسیری دلنشین برای پیاده‌روی در طبیعت شاهرود

کماج و شیرمال سمنان از دیگر نان‌های معروف این استان است. در نان شیرمال به‌جای آب از شیر استفاده می‌شود و احتمالا دلیل خوشمزگی این شیرمال‌ها به همان کیفیت دام‌ها مربوط است. کماج را هم با سرخ کردن می‌پزند و همین طرز تهیه طعم و مزه متفاوتی به آن می‌دهد.

سفر رفتن و دیدن شهرهای جدید همیشه جذابیت‌های بسیاری دارد. تجربه کشف چیزهای تازه، مکان‌ها و خانه‌های تاریخی، طبیعتی همراه با آب‌وهوای جدید و کشف‌هایی از این دست سفر را همیشه به تجربه‌ی جذابی که مدام میل تکرارش داریم تبدیل می‌کند. همان‌ طور که دیدیم محصولات یک شهر و سوغاتی‌های مخصوص آن از دیگر جنبه‌‌های جالب مسافرت است. به استان بزرگ سمنان و شهرهای زیبای آن که سفر کردید امیدواریم اوقات خوشی را در آنجا داشته باشید. حتما نظر خودتان را برای ما بنویسید. 

اگر تصمیم دارید که برای سفر به شهرهای مختلف ایران برنامه‌ریزی کنید فراموش نکنید که می‌توانید برای اجاره اقامتگاه به صورت آنلاین به وب سایت بینورست سر بزنید. امکان اجاره انواع مختلف اقامتگاه از کلبه جنگلی و خانه روستایی تا اجاره ویلا باکلاس در این سایت وجود دارد.

آرش روحی