سوغات اهواز ؛ در سفر به اهواز چی بخریم؟

امروز در مجله پینورست قصد داریم تا به استان خوزستان سفر کنیم و از معروف‌ترین سوغات اهواز، مرکز این استان صحبت کنیم. اهواز چهارمین شهر بزرگ ایران از نظر وسعت و هشتمین شهر پرجمعیت کشورمان از نظر جمعیت است.

ما در ایران زندگی می‌کنیم و این را به‌خوبی می‌دانیم که مردم هر یک از شهرها و روستاهای کشور آداب‌ورسوم، سبک زندگی، غذاها و البته سوغاتی‌های خاص خودشان را دارند. در سایر کشورهای دنیا خصوصا آن‌هایی که پاتوق تعداد زیادی از گردشگران هستند خرید سوغاتی یک چیز معمول است و بیشتر مسافران ترجیح می‌دهند دست‌خالی از سفر برنگردند!

اگر به شهر اهواز سفر کنید در کنار دیدنی‌های بی‌نظیر این شهر تاریخی حتما به این فکر خواهید افتاد که سوغات اهواز را تهیه کنید. انواع خرما، ادویه‌های رنگارنگ، شیرینی‌های خوشمزه و صنایع‌دستی ارزشمند از مهم‌ترین سوغاتی‌های اهواز هستند.همراه ما باشید تا نگاهی به سوغات اهواز داشته باشیم.

فرهنگ و طبع مردم اهواز

نه فقط مردم اهواز بلکه همه جنوبی‌های ایران به خونگرمی و صمیمیت معروف‌اند. برای اینکه مردم اهواز را بهتر بشناسیم بد نیست این نکته را در نظر بگیریم که در طول تاریخ همیشه اقوام مختلفی در اهواز ساکن بوده و هستند. از مهم‌ترین اقوام ساکن در اهواز می‌توانیم به فارس، ترک، عرب، کرد و لرها اشاره کنیم. به‌خاطر حضور اقوام گوناگون شاهد این قضیه هستیم که در اهواز ادیان، مذاهب و فرهنگ‌های مختلفی هم وجود دارد.

برای اینکه در سفرتان به شهر زیبا و توریستی اهواز با خیال راحت بتوانید از سوغاتی‌های این شهر تهیه کنید ما در ادامه فهرستی از معروف‌ترین خوردنی‌ها و صنایع‌دستی را آماده کرده‌ایم و برایتان از خصوصیات و طعم و مزه بی‌نظیر این سوغاتی‌ها گفته‌ایم.

بیشتر بخوانید: رود کارون ؛ داستان رودخانه‌ای که اهواز را زنده نگه داشته

سوغات اهواز

انواع خرما

خرمایی که در کشور ما تولید می‌شود یکی از بهترین‌ها در کل دنیا است. همین ابتدای کار با خرما شروع کردیم؛ چون خرما معروف‌ترین سوغات اهواز است. این خوردنی شیرین و بسیار مقوی نه فقط به‌عنوان یک سوغاتی بلکه به‌عنوان ماده اولیه خیلی از خوردنی‌های دیگر اهواز هم شناخته می‌شود. تنظیم سطح کلسترول خون، بهبود عملکرد مغز، جلوگیری از بروز التهاب و سلامت پوست تنها بخشی از خواص بی‌نظیر خرما هستند که از نظر علمی هم ثابت شده اند.

تقریبا ده نوع خرمای مختلف در اهواز وجود دارد که هر کدام از آن‌ها زمان برداشت، شکل و شمایل و طعم و مزه متفاوت از بقیه دارند. ما در ادامه به چند مورد از معروف‌ترین خرماهایی که در اهواز می‌توان خریداری کرد اشاره می‌کنیم.

خرما استمعمران

خرما استعمران که با نام‌هایی مثل خرما سایر، سعمران یا گاهی سمبارون هم شناخته می‌شود یکی از معروف‌ترین و البته پرفروش‌ترین خرماهای ایران است. بخش زیادی از این خرما در خوزستان و اهواز کشت می‌شود و درصد زیادی از آن هم به کشورهای همسایه و اروپایی صادر می‌شود.

از خصوصیات خرمای استعمران می‌توانیم به رنگ سرخ و قهوه‌ای آن اشاره کنیم. هرچه این رنگ بیشتر باشد با خرمای باکیفیت‌تری طرف هستیم. 75 درصد خرمای استعمران را قند تشکیل می‌دهد؛ پس اگر مشکل خاصی مثل دیابت ندارید حتما مزه‌اش را امتحان کنید!

خرما کبکاب

خرمای کبکاب در کنار انواعی مثل خرمای استعمران، شاهانی و مضافتی از معروف‌ترین خرماهایی است که در کشور کشت می‌شوند. خرما کبکاب علاوه بر خوزستان و اهواز در استان‌های دیگر ایران هم کشت می‌شود.

کبکاب از دسته خرماهای نیمه‌خشک است. اما خیلی پرشیره است و معمولا پوست ضخیمی هم دارد. اگر در سفرتان قصد تهیه این سوغات اهواز را دارید حتما به این نکته توجه کنید که خرمای کبکاب در حالت نارس یا خارک مزه تلخ دارد و در حالت کاملا رسیده به رنگ قهوه‌ای تیره در خواهد آمد.

خرما زاهدی

خرمای زاهدی که به آن خرمای قصب هم گفته می‌شود یکی از معروف‌ترین خرماهای کشور است. بهترین انواع این خرما در خوزستان و شهرهایی مثل اهواز، کازرون و خرمشهر کشت می‌شوند؛ اما این خرما در کشورهای عراق و حتی آمریکا هم قابل کشت است.

خرمای زاهدی زمانی که به‌صورت خارک مصرف می‌شود رنگ متمایل به زرد دارد و وقتی‌ که به‌صورت رطب به مصرف برسد رنگ قهوه‌ای متمایل به زرد خواهد داشت. خرما زاهدی از دسته خرماهای خشک است و به خاطر مقدار مناسب قندی که دارد طعم و مزه بسیار مناسب و دل‌چسبی دارد.

خرما خضراوی

اصالت خرمای خضراوی را به کشور عراق نسبت می‌دهند. این خرمای معروف و بسیار مشتری‌پسند بعد از خرمای استعمران دومین سطح زیر کشت را در استان خوزستان دارد و یکی از مهم‌ترین خوراکی‌های صادراتی این استان است.

خرما خضراوی از دسته خرماهای نیمه‌خشک است و معمولا هم به‌صورت خارک و هم به شکل رطب قابل مصرف است. خرمای خضراوی شیرینی متعادلی دارد و برای مصارف مختلف مناسب است. این خرما ابتدا به رنگ نارنجی مایل به قهوه‌ای و بعدها به رنگ قهوه‌ای روشن در می‌آید.

خرما پیارم

خرمای پیارم یکی دیگر از خرماهای مشتری‌پسند و پرطرفدار ایران است که در شهرهای جنوبی مثل اهواز کشت می‌شود. این خرما از انواع نیمه‌خشک محسوب می‌شود و پوست نازک آن رنگ قهوه‌ای تیره دارد. بیشتر شیرینی خرمای پیارم ناشی از وجود مقادیر بالای فروکتوز در این خرما است.

قند فروکتوز به‌سرعت وارد مسیرهای سوخت و ساز بدن می‌شود. به همین خاطر مصرف این خرما را به افراد مبتلا به دیابت خیلی توصیه می‌کنیم. این سوغات اهواز به دلیل همین ویژگی خاص قیمت بالایی دارد و برای تهیه آن باید بیشتر از سایر خرماها هزینه کنید!

شیره خرما

یکی از محصولاتی که از خرما تولید می‌شود و ارزش غذایی بسیار بالایی دارد شیره خرما است. این سوغات اهواز که مثل خرما طبع گرم و خشک دارد و به‌نوعی یک وعده غذایی همه‌ چیز تمام محسوب می‌شود سرشار از انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی موردنیاز همه گروه‌های سنی است.

شیره خرما به دلیل فسفر و آهن فراوانی که دارد می‌تواند یک صبحانه مقوی و کامل باشد. اگر مشکل کم‌خونی و ضعف جسمانی دارید توصیه می‌کنیم شیره خرما را همراه با شیره انگور و شیره توت به‌صورت مخلوط مصرف کنید تا خودتان معجزه این ترکیب را به‌وضوح حس کنید!

ارده

اگر چه بروجرد به‌عنوان پایتخت ارده کشور شناخته می‌شود؛ اما ارده‌های اهواز هم از بهترین‌ها هستند. این سوغات اهواز که از دانه‌های کنجد به‌دست می‌آید هم در پخت غذا و هم در تهیه شیرینی‌ها استفاده می‌شود.

ارده اگر چه ساده به نظر می‌رسد ولی به‌خودی‌ خود می‌تواند یک صبحانه کامل باشد. ارده طبع گرم دارد و برای کاهش کلسترول خون، درمان کم‌خونی، جلوگیری از پوکی استخوان، درمان التهاب و تقویت سیستم ایمنی بدن بسیار مفید است. پس در سفرتان حتما به مغازه‌های فروش سوغات اهواز سر بزنید و این سوغاتی را تهیه کنید.

حلوا شکری

یکی دیگر از خوردنی‌های لذیذ و خوشمزه‌ای که از کنجد تهیه می‌شود و در سوغات فروشی‌های اهواز پیدا خواهید کرد حلوا شکری است. این سوغات اهواز که معمولا بیشتر در وعده صبحانه مورد استقبال قرار می‌گیرد یک تفاوت اساسی با همه حلوا شکری‌هایی که تا الان خورده‌اید دارد؛ حلوا شکری اهواز پر از مغز گردو و پسته است و ظاهر پرمغزش قطعا شما را وسوسه خواهد کرد که از آن بخورید.

حلوا شکری از کنجد، شکر، مغز گردو و پسته و چوبک تهیه می‌شود. می‌توانید این ماده مقوی را به‌عنوان میان وعده جایگزین خوراکی‌های بی‌خود و بی‌خاصیت بکنید یا در وعده صبحانه مصرف کنید.

انواع ادویه

ادویه یا همان چاشنی می‌تواند هر چیزی باشد. اگر فکر می‌کنید ادویه فقط نمک، فلفل و زردچوبه است از شما دعوت می‌کنیم حتما یک سفر به استان‌ها و شهرهای جنوبی داشته باشید. در اهواز و اکثر شهرهای جنوب کشور خواهید دید که مردم از انواع ادویه‌ها که گاهی حتی اسمشان را نشنیده‌اید استفاده می‌کنند و بی‌نظیرترین طعم‌ها را برای غذاها خلق می‌کنند.

خرید ادویه‌های رنگارنگ و متنوع اهواز مثل کاری هندی، ادویه ترشی، کاری خورشتی، کاری مرغ و کاری ماهی را فراموش نکنید.

کلوچه‌ها و شیرینی‌های اهوازی

ردپای خرما را در خیلی از خوردنی های دیگر شهر اهواز پیدا خواهید کرد. شیرینی های اهواز از معروف‌ترین سوغاتی‌هایی هستند که در سفر به این شهر می‌توانید سراغشان را بگیرید. 

کلوچه خرمایی

اگر بگوییم خرما در 90 درصد سوغاتی‌های اهواز نقش اصلی را ایفا می‌کند اغراق نکرده‌ایم. یکی دیگر از خوردنی‌های خوشمزه استان خوزستان و شهر اهواز کلیچه یا همان کلوچه خرمایی است که هم بسیار سالم و مقوی است و هم طرفداران بسیاری دارد.

این شیرینی بومی خوزستان در خیلی از شهرهای این استان پخته می‌شود و معمولا برای تهیه آن از آرد، زیره، ماست، زرده تخم‌مرغ، کنجد، روغن یا کره و خرمای درجه یک استفاده می‌شود. به‌جای خوردن شیرینی‌های مضری که خاصیت چندانی هم ندارند می‌توانید از این سوغات اهواز و خوزستان تهیه کنید و از خوردن آن به‌عنوان یک میان وعده بی‌نظیر در کنار چای لذت ببرید!

باقلوا سه گوش

باقلوای سه گوش به‌جرئت یکی از خوشمزه‌ترین شیرینی‌های کل دنیا است! باقلوای سه گوش در شهرهای مختلف خوزستان مثل آبادان، اهواز و دزفول پخته می‌شود و همیشه یکی از پرطرفدارترین شیرینی‌های این منطقه بوده و هست.

برای تهیه این باقلوا به مغز بادام، شکر، پودر هل، آرد، شیر، روغن، گلاب و قالب‌های مخصوص نیاز است. پخت این شیرینی خوشمزه زحمت زیادی دارد و در تهیه آن از مواد مقوی و سالم استفاده می‌شود.

بیشتر بخوانید: ده اتاق فرار برتر ایران برای ماجراجوها و کارآگاه‌های ایرانی

رنگینک

رنگینک را می‌شود نوعی شیرینی یا دسر به‌حساب آورد. این خوردنی خوشمزه که تقریبا شبیه به حلوا است با استفاده از خرما، گردو، پودر دارچین، پودر قند، آرد و کره یا روغن تهیه می‌شود. این شیرینی بسیار مقوی و سرشار از انرژی طرز تهیه بی‌دردسر و ساده‌ای دارد و در اکثر مغازه‌های فروش سوغات اهواز به‌راحتی در دسترس است.

ماهی

از آنجا که خلیج‌فارس بخشی از اقیانوس هند به‌حساب می‌آید تنوع ماهی‌ها در این محدوده دست کمی از سایر نقاط اقیانوس ندارد. در خلیج‌فارس چهار نوع ماهی ممتاز، درجه‌ یک، درجه‌ دو و درجه سه صید می‌شوند که هرکدام بر اساس طعم و مزه قیمت‌های مختلفی دارند.

باوجود اینکه اهواز ساحل ندارد و تا شهرهای ساحلی مثل بندر ماهشهر حدود 100 کیلومتر فاصله دارد اما می‌توانید انواع ماهی‌های جنوبی را در مغازه‌های این شهر پیدا کنید. اگر طرفدار ماهی‌های جنوب و طعم خوشمزه آن‌ها هستید حتما در سفرتان به اهواز گشت‌وگذاری در مغازه‌های ماهی‌فروشی داشته باشید.

ماهی‌های شیر، سنگ‌سر، شوریده، حلوا سفید، هاموور و هوور از معروف‌ترین ماهی‌های جنوب هستند.

قند خرما

به نظر شما قند بهتر است یا خرما؟ در خرما علاوه بر گلوکز ویتامین‌هایی مثل ویتامین A و C، فیبر و فروکتوز وجود دارند و همین موضوع باعث می‌شود که خرما از این نظر نسبت به قند برتری داشته باشد. یکی از فراورده‌های کمتر شناخته شده خرما که بسیار مفید و بی‌ضرر است قند خرمای معروف اهواز است.

این ماده از خمیر و شیره خرما تهیه می‌شود و درنهایت به شکل حبه‌های قند در می‌آید. اگر از مصرف قند خسته شده‌اید یا مبتلا به بیماری دیابت هستید حتما طعم بی‌نظیر این سوغات اهواز را برای یک‌بار هم که شده امتحان کنید. سعی کنید قند خرما را حتما به‌صورت بسته‌بندی‌شده و از جاهای معتبر تهیه کنید تا کیفیت خوبی داشته باشد.

قهوه خرما

ما همیشه بعد از مصرف خرما هسته آن را دور می‌اندازیم و خبر نداریم که این هسته به‌ظاهر بی‌ارزش چه خواص شگفت‌انگیزی می‌تواند داشته باشد. مردم جنوب به‌خصوص اهوازی‌ها از هسته‌های خرما به بهترین شکل استفاده و نوعی قهوه معروف به قهوه خرما تهیه می‌کنند که سرشار از خاصیت است.

برای تهیه قهوه خرما که با نام‌هایی مثل دم‌نوش هسته خرما هم شناخته می‌شود ابتدا هسته‌های خرما را با آب داغ شست‌شو می‌دهند و بعد از اینکه کامل خشک شدند آن‌ها را آسیاب می‌کنند. پودر به دست آمده از آسیاب را روی حرارت تفت می‌دهند تاکمی مزه تلخ به خود بگیرد.

کاهش ریسک ابتلا به دیابت، کمک به سیستم گوارشی و کلیه‌ها، کمک به بهبود بیماری روماتیسم، کاهش علائم آلرژی و کاهش وزن فقط بخشی از فواید قهوه خرما هستند که بد نیست بدانید!

بوریابافی

بوریابافی با استفاده از نی و علف حتی از صنعت پارچه‌بافی هم قدیمی‌تر است. نمونه‌هایی از بوریابافی در کشور عراق پیدا شده که حدود 5000 سال پیش از میلاد مسیح بافته شده‌اند. از آنجاکه در خوزستان نی‌های مردابی به فراوانی رشد می‌کنند صنعت بوریابافی در اکثر شهرهای این استان خصوصا اهواز رواج دارد و از محصولات بوریابافی به‌عنوان زیرانداز، پوشش سقف خانه و … استفاده می‌شود.

برای بافت بوریا باید قدرت بدنی نسبتا بالایی داشته باشید؛ به همین دلیل بیشتر کسانی که در این زمینه فعالیت می‌کنند مرد هستند. بوریا نتیجه زحمت هنرمندان خوزستانی است که تنها با استفاده از نی این آثار زیبا را خلق می‌کنند؛ شما هم سراغ این سوغات اهواز را از مغازه‌های فروش صنایع‌دستی بگیرید.

دشداشه

حتما شما هم دیده‌اید که مردان خوزستانی لباس‌های بلندی به تن می‌کنند. این لباس محلی مردم خوزستان که نخی و به نسبت نازک است دشداشه نام دارد و در کشورهای عربی هم از آن استفاده می‌کنند.

این سوغات اهواز و لباس محلی خوزستانی‌ها را می‌توانید هم به‌عنوان یک لباس راحت و خنک و هم به‌عنوان یک یادگار از سرزمین مردمان خونگرم خوزستان تهیه کنید. این لباس برای مردم خوزستان اهمیت بسیار بالایی دارد و آن‌ها در مراسم‌های مختلف از این لباس استفاده می‌کنند.

قلم‌زنی

قلم‌زنی که هنر کندن نقش‌های زیبا بر روی اشیای فلزی از جنس مس،برنج، طلا، نقره و … است در خیلی از شهرهای کشور رایج است؛ اما آثار قلم‌زنی اهواز می‌توانند یک سوغات متفاوت برای خودتان یا آن‌هایی که دوستشان دارید باشند.

قلم‌زنی در ظاهر شاید ساده به نظر برسد اما در پشت‌صحنه می‌بینیم که هنرمند با زحمت زیادی آثار قلم‌زنی را خلق می‌کند. برای این کار ابتدا طرح‌ها را روی ظرفی که می‌خواهیم قلم‌زنی کنیم رسم کرده و سپس ظرف را با قیر یا خاک‌اره پر می‌کنیم. از اینجا به بعد هنرمند قلم و چکش به دست می‌گیرد و بخش‌هایی از ظرف را کنده‌کاری می‌کند. درنهایت روی این بخش‌ها مینا ریخته می‌شود و ظرف را برای مدتی در کوره می‌گذارند تا لعاب زیبای مینا روی این بخش‌ها را فرا بگیرد.

بیشتر بخوانید: پرسه در شهر سازه های آبی؛ شوشتر را چطور بگردیم؟

مینا‌کاری روی طلا

میناکاری یا میناسازی هنر دستی معروف و بسیار قدیمی است که به عقیده اهالی این حوزه حدود ۵ هزار سال قدمت دارد. هنر میناکاری را می‌توان روی مس، سفال، طلا و نقره انجام داد. مس، نقره و طلا از فلزات باارزشی هستند که در تماس با مینا اکسید نمی‌شوند و حالت زیبای خودشان را از دست نمی‌دهند. اصفهان مرکز میناکاری ایران است؛ اما استان خوزستان و شهر اهواز هم حرف‌های زیادی برای گفتن دارند.

میناکاری روی طلا از خاص‌ترین صنایع‌دستی اهواز است که در آن هنرمند خوش‌ذوق پودر مینا را روی صفحات طلا که طرح‌های مختلف روی آن‌ها کشیده شده می‌ریزد و حرارت می‌دهد تا تمام سطح ورقه با مینا پوشیده شود.

درنهایت نقش‌های زیبا و ماندگاری روی صفحات طلا حک می‌شوند و از این صفحات طلا در ساخت گردن بند، دست بند، انگشتر، گوشواره و … استفاده می‌شود. معروف‌ترین و ماهرترین میناکارهای اهوازی صابئین مندایی از پیروان حضرت یحیی هستند که از زمان‌های خیلی دور در این حرفه حرف‌های زیادی برای گفتن داشته‌اند.

این بود لیست پینورست از سوغات اهواز. آیا شما تمام سوغاتی‌هایی که نام بردیم را می‌شناختید؟ شیرینی‌ها و ادویه‌های اهوازی را امتحان کردید؟ طعم و بوی آنها را دوست داشتید؟ شما طرفدار کدام نوع خرمای جنوبی هستید؟ آیا برای خودتان دشداشه خریدید؟ اگر سوغاتی دیگری می‌شناسید که به نظرتان جایش در این لیست خالی است حتما آن را برای ما بنویسید.

افراد زیادی به سفر کردن و دیدن و کشف جاهای جدید علاقه دارند. اگر شما هم اهل سفر هستید و تصمیم دارید که برای سفر بعدیتان برنامه‌ریزی کنید می‌توانید برای اجاره آنلاین اقامتگاه در شهر موردنظرتان به سایت پینورست سر بزنید.  انواع مختلف اقامتگاه از کلبه جنگلی و خانه روستایی تا ویلا استخردار ارزان در سایت پینورست برای شما گلچین شده است.

محمدرضا قاسم شیرازی

دانشجوی ژنتیک دانشگاه اصفهان - عاشق روانشناسی و نویسندگی
من خستگی ناپذیرم؛ خستگی ناپذیر از سفر کردن، دیدن چیزهای جدید و نوشتن