گوی‌های شیشه‌ای را دیده‌اید؟ گوی‌هایی که درونشان یک شهر مینیاتوری یا نماد و مجسمه‌ای از آن شهر قرار دارد؟ حالا اگر قرار باشد شهرها و روستاهای ایران را کوچک کنیم و درون یک گوی شیشه‌ای نگه داریم، روستاهای پلکانی ایران بهترین گزینه‌اند.
حتما روستاهایی که به شکل پلکانی هستند را دیده‌اید؛ از نزدیک یا در تلویزیون. معماری جالب، سبک زندگی مردم و مناظر دیدنی آنها در کنار آداب‌و‌رسوم و فرهنگی که هنوز هم رنگ‌و‌بوی گذشته را دارد باعث شده تا افراد زیادی برای دیدن این روستاها به مناطق دور و نزدیک سفر کنند.
اگر فرصت نشده که تا به‌حال به این روستاها بروید و معماری پلکانی آنها را از نزدیک ببینید با ما بیایید تا با همدیگر به زیباترین و دیدنی‌ترین روستاهای پلکانی ایران برویم.
دیدنی‌ترین روستاهای پلکانی ایران
در معماری پلکانی خانه‌ها در شیب کوه به شکل پلکانی ساخته می‌شوند. به زبان ساده‌تر حیاط هر خانه، سقف خانه دیگر است. در ساخت این خانه‌های زیبا و دیدنی اغلب از مصالحی مثل گل، چوب و خشت استفاده شده است. همچنین در طراحی آنها جهت وزش باد و تهویه طبیعی در نظر گرفته شده که در نوع خود بسیار جالب است.
حالا که می‌دانید معماری پلکانی چیست اسم‌های روستاهای پلکانی ایران که در ادامه معرفی می‌کنیم را در گوشه ذهنتان یادداشت کنید تا سر فرصت به آنها سفر کنید. این را هم فراموش نکنید که می‌توانید برای اجاره آنلاین اقامتگاه در سفرتان از سایت پینورست کمک بگیرید.
با معروف‌ترین روستا از روستاهای پلکانی ایران یعنی ماسوله شروع می‌کنیم. این روستا شهرتی جهانی دارد که بی‌دلیل هم نیست.
خانه‌های زیبا با گلدان‌های شمعدانی کنار ستون‌های چوبی، کوه‌ها و درخت‌های سرسبز که تا چشم کار می‌کند پراکنده شده‌اند، صنایع‌دستی که معمولا عروسک‌های دست‌ساخته هستند، همه و همه باعث شده تا نه یک روز بلکه چند روز برای دیدن این روستای زیبا نیاز داشته باشید.
اضافه کنیم که فرقی نمی‌کند در چه زمانی به ماسوله سفر کنید؛ این روستا چهار فصل بوده و در هر فصل زیبایی‌های خاص خود را دارد. البته اگر با سرما میانه خوبی ندارید بهار و تابستان فرصت بهتری خواهد بود. فراموش نکنید که با خرید صنایع‌دستی از مردم این روستا به صنعت گردشگری مردم منطقه کمک خواهید کرد.
در توابع کامیاران از استان کردستان روستایی پلکانی با نام پالنگان وجود دارد. این روستا با گذشت چندین قرن هنوز هم پابرجاست و گردشگران زیادی از داخل و خارج برای دیدن زیبایی‌های این روستا به آن سفر می‌کنند. درباره اینکه چرا اسم روستا، پالنگان است داستان‌های زیادی وجود دارد. برای مثال: وجود پلنگ در روستا و کوه‌های اطراف یا وجود یک مرکز نیرومند قوی در این روستا به نام «پال» که به زبان کردی و گویش محلی یعنی تکیه دادن.
چیزی که شاید در نوع خود جالب باشد تاریخ غنی این روستاست که می‌توان آن را در بقایای مسجد، خانه‌های باستانی و گورستان آن مشاهده کرد. این گورستان بسیار قدیمی سنگ قبرهایی با خط کوفی (قرن هفت و هشت هجری) دارد. اما با سفر به روستای پالنگان به جز خانه‌هایی که شکل پلکانی دارند و از کاه و گل ساخته شده‌اند طبیعتی سرسبز با چشمه‌ها و آبشارهایی متنوع را خواهید دید.
منبع درآمد اهالی روستا علاوه بر محصولات کشاورزی لبنیات، پرورش عسل و ماهی، تولید گیوه، دمپایی‌های نخی رنگی معمولی، بافت قالی و دوخت پارچه‌هایی از پشم گوسفند است. بنابراین می‌توانید سوغاتی‌های خوشمزه و با کیفیتی را به همراه خودتان ببرید.
یکی اژ روستاهای پلکانی ایران در منطقه‌ای بکر و بی‌نظیر روستای هجیج است که مطمئن باشید از رفتن به آن هرگز پشیمان نخواهید شد. این روستای تماشایی در استان کرمانشاه و شهر پاوه قرار گرفته است. شاید باور نکنید ولی دانستن معنای نام این روستا کافی است تا به جذابیت آن پی ببرید؛ دره سرسبز و عمیق.
با گذر از پیچ‌و‌خم‌های مسیر پاوه با چشم‌اندازهایی خیره کننده به روستایی با معماری جالب و دیدنی می‌رسید که بکر و دست‌نخورده باقی مانده است. خانه‌های هجیج از جنس سنگ، بدون ملات و به شکل پلکانی در درهای سرسبز قرار گرفته‌اند.
اما دیدنی‌های هجیج فقط به شکل خانه‌های آن محدود نمی‌شود. رودخانه سیران با مناظر تماشایی، سد داریان با قایق‌های تفریحی، چشمه خروشان بل، ارتفاعات شگفت‌انگیز شاهو، مسجد جامع قدیمی با ستون‌های چوبی، مکان مذهبی خانقاه، اما‌زاده عبیدالله و حوض پیر با سنگ‌های ریز و درشت هر کدام منظره‌های فوق‌العاده‌ای دارند. خلاصه بگوییم در روستای هجیج با مناظر زیبا و بکر مردمانی مهربان با لهجه شیرین کردی از شما پذیرایی خواهند کرد.
روستای اوشتبین را ماسوله آذربایجان می‌دانند. این روستای بکر و دست‌نخورده در حاشیه رود ارس و دقیقا در دل کوه‌های آذربایجان شرقی قرار گرفته است. شیب تند کوه و بستر سنگی این منطقه باعث شده تا شکل خانه‌ها به صورت پلکانی باشد. ما پیشنهاد می‌کنیم در فصل بهار و به‌خصوص تابستان به دیدن این روستا بروید؛ پس از عبور از یک مسیر کوهستانی و فوق‌العاده چشم‌نواز به روستایی خواهید رسید که هرگز همانند آن را ندیده‌اید.
از کوچه‌پس‌کوچه‌های تنگ و باریک اوشتبین که مثل یک هزارتو است رد شوید. با دیدن خانه‌های سنگی و کاه‌گلی که معماری مثل دوران صفویه و قاجاریه است در زمان سفر کنید و از شلوغی و دغدغه‌های شهری رها شوید. هر خانه از این روستا بر اساس معیشت خانواده ساخته شده و اغلب دارای آغل، کارگاه ابریشم بافی، آشپزخانه، اتاق نشیمن، انبار علوفه و… است. اکثر خانه‌های اوشتبین ستون‌های نقش‌دار، ارسی و نرده‌های زیبا دارند که نمای کلی آن، ظاهری شگفت‌انگیز به روستا بخشیده است.
اما وجود آب‌و‌هوای خوب این منطقه باعث شده تا باغ‌های سرسبز با میوه‌ها متنوعی در آن به‌وجود آید. درختان زردآلو، آلبالو، انگور، انار، انجیر، ازگیل، زغال اخته و توت. شما می‌توانید رب و لواشک یا میوه‌های خشک شده که توسط زنان روستا درست شده‌اند را به‌عنوان سوغات همراه خود بیاورید. البته فقط این نیست، مردم هنرمند اوشتبین از سال‌های دور به ابریشم‌بافی مشغول هستند که بهترین و باارزش‌ترین سوغاتی آنها محسوب می‌شود.
کردستان به‌دلیل کوهستانی بودن روستاهای پلکانی زیادی را در دل خود جای داده است که یکی از زیباترین آنها، اورامان تخت یا اورامانات است. به شما قول می‌دهیم که از دیدن این روستا سیر نخواهید شد، چرا که مناظری بکر، دیدنی و شگفت‌انگیزی را خواهید دید که در هیچ‌کجای ایران تا به‌حال نظیر آن را ندیده‌اید.
چرا؟ دو رودخانه سیروان و لیله دقیقا از اورامان می‌گذرند و طبیعی است که هر کجا آب باشد با خود نعمت و سرسبزی به همراه می‌آورد. این دهکده زیبا بر روی شیب تند کوه با ارتفاع بالا قرار گرفته است. وقتی از پله‌های بسیار زیاد آن بالا می‌روید، شبیه آن است که آسمان را در دست گرفته‌اید.
مثل بقیه روستاهای پلکانی ایران حیاط هر خانه سقف خانه دیگری است. اغلب این خانه‌ها از سنگ ساخته شده و معماری ساده و دلنشینی دارند. وجود مراتع و باغ‌های سرسبز باعث شده در کنار باغداری، دامداری هم پیشه اصلی مردمان اورامان باشد. اگر به این بهشت گمشده سفر کردید با خودتان سجاده، گلیم، سبد و گیوه سوغات بیاورید تا علاوه بر یادگاری اورامان به معیشت مردن آن هم کمک کنید.
این را هم اضافه کنیم که هر ساله مردم زیادی برای دیدن مراسم پیر شالیار به اورامان می‌روند. این مراسم در آخرین چهارشنبه و پنج شنبه قبل از 15 بهمن برگزار می‌شود و قدمتی هزار ساله دارد. مردم در این روز خاص با لباس‌های محلی رنگارنگ هماره دف‌نوازی و رقص محلی به شادی می‌پردازند. معمولا این جشن را در سه روز همراه با خوردن آش مخصوص و ذبح قربانی و شب‌نشینی برپا می‌کنند.
در دامنه‌های کوه‌های بینالود روستایی پلکانی با نام کنگ جای گرفته است. ارتفاعات سرسبز و چشم‌اندازهای زیبای این منطقه خیلی‌ها را به‌خصوص ورزشکاران و کوهنوردان را به کنگ می‌کشاند. این دهکده زیبا و با اصالت در بین کوه‌های مرتفع، باغ‌ها و درختان فراوان قرار گرفته است که البته وجود این طبیعت بکر به‌دلیل آب‌و‌هوای معتدل آن است. وقتی به کنگ می‌روید در انتهای دره روخانه‌ای خروشان را می‌بینید که طبیعت کنار آن می‌توان بهترین مکان برای کمپ و چادر زدن باشد. وجود این رودخانه موجب شده تا باغ‌های فراوان با درختان گیلاس و آلبالو به‌وجود آیند.
یکی دیگر از جاذبه‌های عجیب این دهکده گورستان تاریخی آن با قبرهایی از جنس شیست است که سنگ‌هایی قدیمی و دیدنی دارد. علاوه بر آن، مسجد، تکیه و رباط شاه‌عباسی هم می‌تواند ساعت‌ها شما را محو تمدن و زیبایی کنگ کند.
در روستا که قدم می‌زنید خانه‌های با سبک قدیمی و تاریخی به شکل پلکانی و با معماری کاه‌گلی و چوب نظر شما جلب خواهند کرد. خلاصه که اگر به کنگ سفر می‌کنید یکی از اقامتگاه‌های روستایی را از قبل رزرو کرده و چند روزی به دور از شلوغی شهر و دغدغه‌های زندگی سپری کنید. فراموش نکنید با خود زرشک و زعفران تازه به عنوان سوغاتی به همراه بیاورید.
در میان کوه‌های سربه‌فلک‌کشیده زاگرس در استان چهارمحال بختیاری و طبیعتی بکر و تماشایی یکی دیگر از روستاهای پلکانی ایران با نام سرآقاسید وجود دارد. این دهکده تاریخی مناظر بسیار دیدنی این استان را در خود جای داده است. پس اگر علاقه دارید تا چند روزی زندگی اصیل روستایی را تجربه کنید روستای سرآقا سید بهترین مکان برای شماست؛ البته در روزهای گرم سال و ترجیحا تابستان.
زمانی که به سرآقاسید می‌روید با روستایی روبه‌رو خواهید شد که تمام اطراف آن را کوه‌های مرتفع فرا گرفته و تا چشم کار می‌کند درختان بلوط و چنار همه جا را پوشانده است. اما از برجسته‌ترین ویژگی‌های این روستا شکل معماری خانه‌های آن است که به شکل پلکانی از جنس خشت خام، سنگ و چوب قرار گرفته‌اند. به‌علت سرمای سخت این منطقه در ساخت خانه‌ها از دیوارهایی با طول زیاد و درهای چوبی کوچک استفاده کرده‌اند تا از نفوذ سرما تا حدی جلوگیری کنند.
جدا از خانه‌ها مردم این منطقه با لباس‌های زیبای محلی، گویش لری با آغوشی باز از گردشگران و مسافران پذیرایی می‌کنند. بر روی آتش هیزم و تنورهای خانگی بهترین و خوشمزه‌ترین غذاها مثل کباب بختیاری را می‌پزند و با فرآورده‌های دامی تازه از شما به بهترین شکل پذیرایی می‌کنند.
از طرفی نگران اقامت هم نباشید؛ خانه‌های محلی و اقامتگاه‌های بوم‌گردی در این روستا به‌وجود آمده که می‌توانید با خیال راحت آنها را رزرو کنید. البته امکان کمپ و چادر زدن در روستا هم در فصل تابستان وجود دارد.
روستای بوژان یکی از دیگر از روستاهای پلکانی ایران است که در دل طبیعت قرار گرفته و با مناظر سحرانگیزی که دارد توانسته به یک مقصد خوش آبوهوا و دیدنی تبدیل شود. به نظر ما دانستن معنای نام بوژان برای سفرکردن به این بهشت گمشده کافی است. در فرهنگ لغت بوژان سه معنی دارد؛ رشد کردن و شکوفا شدن، برگ‌های ریز و ساقه‌های بلند و در نهایت منطقه‌ای خوش آبوهوا.
این روستا که در حوالی شهر نیشابور، استان خراسان رضوی واقع شده یکی از پرطرفدارترین و پررونق‌ترین روستاهای شمال غربی کشور شناخته می‌شود. از یک طرف رشته کوه‌های بینالود در جلوی چشم شما قرار دارد و از طرف دیگر رودخانه خروشان بوژان؛ اینجا دقیقا تکه‌ای از بهشت است. تنها این نیست وقتی به روستای پلکانی بوژان سفر می‌کنید جشمه‌ها و آبشارهای زیبایی را خواهید دید که ارتفاع یکی از آنها تا 15 متر هم می‌رسد.
گشت‌و‌گذار در طبیت این روستا تمام شدنی نیست؛ دره بازه صدر با قدمتی طولانی، مرغزار دره با چشمه‌های جوشان، چشمه شکرابو کلاغ‌چین با آب‌های زلال که از دل کوه بیرون می‌آیند همگی نشان‌دهنده زیبایی و چشم‌نوازی روستای پلکانی بوژان هستند.
در این دهکده اقامتگاه‌های متعددی وجود دارد که می‌توانید آنها را اجاره کنید. پیشنهاد می‌کنیم از خوردن غذاهای محلی مثل آش، خوشت، آبگوشت، کباب و کله جوش غافل نشوید. در راه برگشت هم حتما از آلبالو، گیلاس، انگور و آلو تازه و همچنین قالی‌های دست‌بافت به عنوان سوغات خرید کنید.
روستای کریک، آخرین روستای در لیست روستاهای پلکانی ایران، در شیبی ملایم از کوه دنا به صورت پلکانی در میان درهای باصفا و چشم‌نواز قرار گرفته است. این دهکده به دلیل جاذبه‌های متنوعی و شگفت‌انگیزی که دارد به عنوان یک روستای توریستی شناخته می‌شود. طبیعت بکر و دست‌نخورده با درختان سربه‌فلک‌کشیده سیپدار و سیب، انگور و هلو در کنار چشمه‌هایی از دل کوه بیرون آمده همگی نشان‌دهنده این بهشت هستند. خانه‌های کریک بافت خیلی قدیمی دارند و به شکل یک طبقه با دیوارهای ضخیم و از جنس کاه‌گل ساخته شده‌اند.
به‌غیر از طبیعت و آب‌و‌هوای ایده‌آل روستای پلکانی کریک شب‌های آن از مهمترین دلایلی است که توریست‌ها را به خود جلب می‌کند. آسمان شب روستای کریک مثل شب‌های کویر بسیار زیبا و وصف‌نشدنی است. لذت شنیدن صدای آب رودخانه و تماشای ستارگان صورتی هیچ‌گاه تکرار نخواهد شد.
اگر شما هم مثل ما هوس سفر و دیدن این روستای بی‌نظیر را کرده‌اید باید بدانید که مسافرخانه یا اقامتگاهی در ان وجود ندارد. اما مردمان کریک به حدی مهمان‌نواز هستند که درب خانه‌هایشان همیشه به روی مسافران باز است. از طرفی می‌توانید به شهر سی‌سخت بروید و در آنجا بمانید و یک روز را به گشت‌و‌گذار در کریک اختصاص دهید.
این بود لیست پینورست از روستاهای پلکانی ایران. شما به کدام یکی از این روستاها سفر کرده‌اید؟ موافق هستید که روستاهای پلکانی با معماری خاصی که دارند از دیدنی‌ترین روستاها هستند؟ روستای پلکانی دیگری در ایران می‌شناسید که جایش در این لیست خالی باشد؟
اگر زمانی تصمیم گرفتید که به سفر بروید می‌توانید برای رزرو آنلاین و رایگان اقامتگاه در سرتاسر ایران به پینورست سر بزنید. انواع مختف اقامتگاه از آپارتمان مبله و ویلای استخردار تا اقامتگاه بوم گردی در پینورست با قیمت مناسب و کیفیت خوب گلچین شده است.
توی سفر دنبال چی هستی؟ 
کشف شهر 
قلقهای سفر 
تجربههای بقیه 
