زاینده رود ؛ مایع زندگی بخشی که در رگ‌های اصفهان در جریان است

از سالیان خیلی‌خیلی دور تاکنون، زاینده‌ رود از بین کوه‌های زاگرس، سفری را آغاز می‌کند و با تاب خوردن و گشتن و چرخیدن از میان دشت‎های سرسبز و پرگل، به اصفهان می‌رسد.

زاینده‌رود را با نام اصفهان می‌شناسند، انگار پشت‌قباله این شهر خورده است، ولی این رود همیشه زنده از جایی به نام کوهرنگ در چهارمحال و بختیاری راه میافتد تا برسد به اصفهان و در سی‌وسه‌پل، به تماشای زیبایی‌های این شهر و مردمانش بنشیند.

زاینده‌رود کجاست؟

زاینده‌رود از شرق اصفهان سفر خود را آغاز می‌کند و به سمت غرب و تالاب گاوخونی می‌رود و در مسیرش سرسبزی و آرامش و حیات به‌جا می‌گذارد.

به اصفهان که رسیدید از هر که سراغی از زاینده‌رود بگیرید، به شما می‌گوید به انتهای خیابان چهارباغ برو. و وقتی می‌روید با شاهکاری روبه‌رو می‌شوید که نامش با زاینده‌رود پیوند ابدی خورده: با سی و سه ‌پل.

روی نقشه ببینید!

اگر با وسیله شخصی سفر کرده‌اید که خیلی راحت می‌توانید با یک جستجوی سریع در نقشه‌های آنلاین رودخانه را پیدا کنید. وگرنه که به تاکسی‌ها اعتماد کنید که یک راست شما را می‌رسانند لب آب زاینده رود. اگر هم با مترو میانه خوبی دارید مراقب باشید ایستگاه سی و ‌سه پل را رد نکنید.

چه زمانی به اصفهان برویم؟

اصفهان شهری کویری است زمستان‌هایش سرد است و خشک و تابستان‌هایش داغ است و سوزان و جان می‌دهد که کنار زاینده‌رودش بروی و پا در آب کنی، البته اگر رودی و آبی مانده باشد!  پس اگر به سرتان زد که به این شهر شگفت‌آور بروید و در کنار زاینده‌رود خوش بگذرانید، بهتر است بهار و پاییزش را از دست ندهید.

البته انتظار نداشته باشید در روزهای اول بهار و تعطیلات نوروز نصیب زیادی از زیبایی‌های زاینده‌رود ببرید چراکه در این ایام، در آن دور و اطراف جای سوزن‎انداختن پیدا نخواهید کرد، چه برسد به قدم‌زدن و عاشقی کردن و دل به زیبایی زاینده‌رود سپردن.

بیشتر بخوانید: راهنمای خرید از اصفهان؛ مثل اصفهانی‌ها خرید کنید

اما فصل پاییزش چیز دیگری است چراکه خبری از شلوغی‌های عید نیست و  از طرفی پاییز اصفهان هم دیدنی است.

زاینده‌رود درگذر زمان

زاینده‌رود قدیم، رودخانه‌ای بود که هیچ‌کسی حتی فکرش را هم نمی‌کرد که کم‌آب شود، چه برسد به این‌که از زور بی‌آبی، بتوان در مسیرش، قدم گذاشت بدون این‌که ذره‌ای تر شوی. اما در کمال ناباوری عاشقانش، در سال 1379، برای اولین بار رودی شد که آب نداشت.

در همان سال‌ها، شایعات زیادی دهان به دهان چرخید و گفته شد که آب خروشان این رودخانه، برای جلوگیری از خشکسالی در شهر یزد، به این شهر هدایت شده و این آغازی بود برای دوره فراغ اصفهان از زاینده‌رودش.

بیشتر بخوانید: کاخ هشت بهشت اصفهان – چرا به اینجا «هشت بهشت» می‌گویند؟

ولی این تازه شروع ماجرا بود و هر روز سهمی از آب این رودخانه به شهری دیگر می‌رفت. دست آخر اینقدر این اتفاق ادامه پیدا کرد که رودخانه زاینده رود خشک شد. البته امروز زاینده رود مجدداً به جریان افتاده است. ولی خاطره‌ی خشک شدنش همچنان باعث ناراحتی مردم اصفهان است.

دیدنی‌های اطراف زاینده‌رود

زاینده‌رود و سی‌وسه پل با هم پیوندی دیرینه دارند. هر جا عکسی از زاینده‌رود هست، سی‌وسه پل با سی‌وسه چشمه یا دهانه در آن عکس خودنمایی می‌کند. به سی‌وسه پل، پل الله‌وردی خان هم می‌گویند، الله‌وردی خان معمار و سازنده این بنای حیرت انگیز است و طرح و نقشی از خود به یادگار گذاشته که تا آن‌را از نزدیک نبینید و در دالان‌هایش قدم نزدید، طعم معماری اصیلش را نخواهید چشید.

اگر می‌خواهید از روی این پل، قدم زنان از یک سوی زاینده‌رود به دیگر سو بروید، باید طول آن‌را که به 300 متر می‌رسد، گز کنید. البته به لطف الله‌وردی خان این پل با پهنای 14 متر به‌قدری پهنا دارد که می‌توانید با خیال راحت با جمع دوستان یا در کنار خانواده، پلو به پهلو طول پل را طی کنید. 

کمی آن‌ طرف‌تر از سی و سه پل، به سمت شرق و در فاصله 1800 متری از آن، پل خواجو روی رودخانه زاینده‌رود، خودنمایی می‌کند. 

پل خواجو یک شاهکار از معماران دوره صفوی است که نه تنها به عنوان پل، محل رفت و آمد مردم از گذشته تاکنون است، بلکه طوری ساخته‌شده که مثل یک سد عمل می‌کند و دریاچه‌ای در پشت پل به‌وجود می‌آورد. پس اگر در فصل تابستان به اصفهان سری بزنید، این شانس را خواهیدداشت که در زاینده‌رود، قایق سواری کنید.

پل خواجو با زیبایی‌ها و معماری بی‌نظیرش به‌راحتی می‌تواند شما را جادوکند؛ از عجایب این پل، پدیده‌ای است که به شمع پل خواجو معروف شده است.

برای تماشای شمع پل خواجو باید در زاویه 30 درجه از سمت شرقی بیرون پل به دهانه‌های پایین پل نگاه کنید تا این شکل شمع مانند را که از تداخل دهانه‌ها به‌وجود آمده ببینید. یادتان باشد که اگر در زمان غروب آفتاب برای دیدن این شمع‌ها بروید، نتیجه بهتری می‌گیرید ولی تلاشی برای فوت‌کردن این شمع‌ها نکنید چون بی‌فایده‌است.

پل خواجو نورپردازی زیبایی دارد، به‌همین خاطر اکثر کسانی‌که می‎خواهند کیف خود را کوک کنند، هنگام فرارسیدن شب، شال و کلاه می‌کنند و روانه پل خواجو می‌شوند. 

صدای دل‌انگیز آب رودخانه زاینده‌رود که پس‌زمینه هیاهوی مسافران و مردمی است که آمده‌اند یک شب بلند تابستانی را در پل خواجو به صبح برسانند از یک سو و از سویی دیگر معماری شگفت‌انگیز این پل به هر کسی که ته صدایی دارد، شوق آوازخوانی می‌دهد. 

شبهای پل‌خواجو پر از شور و هیاهو و آوازهای عاشقانه است، پس از دست ندهیدش.

بیشتر بخوانید: اصفهان کجا بریم؟ ۱۵راه کم‌خرج برای کشف دوباره‌ی اصفهان

زاینده‌رود همان‌طورکه اسمش داد میزد، زاینده و آفریننده است، بی‌دلیل نیست که در اطرافش هم تا جایی که چشم کار می‌کند پر از جاهای دیدنی و حیرت‎‌انگیز است که نباید از دست داد. سی‌وسه پل را که گفتیم، پس نوبتی هم که باشد، نوبت می‌رسد به میدان نقش جهان که در نزدیکی زاینده‌ رود است و یکی از بزرگ‎ترین میدان‎‌های دنیاست با کلی بناهای تاریخی و دیدنی در چهارگوشه‌اش. در میدان نقش جهان هم می‌توانید به بازارهای سنتی برای خرید صنایع دستی و سوغاتی‌های اصفهان بروید. بازار قیصریه معروف اصفهان همین‌جاست و می‌توانید در آن فرش، ظروف مسی و خوراکی‌های خوشمزه تهیه کنید. خود معماری بازار هم زیبا و دیدنی‌ست.

اگر هم حال و حوصله پیاده‌روی و کشف کوچه پس کوچه های زیبا را دارید به خیابان‌های چهار باغ در اطراف زاینده رود سری بزنید و حظ ببرید.

از اصفهان و زاینده‌رودش هر چه بگوییم نمی‌توانیم حق مطلب را ادا کنیم و تنها لحظه‌ای از زیبایی‌هایش را به کلمه بکشیم. بیخود نیست که می‌گویند شنیدن و البته در اینجا خواندن، کی بود مانند دیدن!

این بود یادداشت پینورست در باب زاینده‌ رود! چه خاطره‌ای از زاینده‌رود محبوب دارید؟ آیا به تازگی زاینده‌رود را دیده‌اید؟ زاینده‌رود امروز با گذشته چه فرقی کرده است؟ تفریحات این منطقه چه چیزهایی‌ست؟ خاطرات بد و خوبتان را از اصفهان‌گردی برای ما بنویسید.