طالقان ؛ بهشت ییلاق‌های تهران

بهشت ییلاق‌های تهران، این لقبی است که به طالقان داده‌اند. منطقه‌ای ییلاقی در دره‌های رشته‌کوه البرز که طرفداران زیادی دارد. وقتی صحبت از طالقان می‌شود ممکن است یک اشتباه شناختی رخ دهد. گاهی ممکن است منظور شهرستان یا همان منطقه طالقان باشد؛ منطقه‌ای وسیع شامل روستاها و ییلاق‌های مختلف. یا ممکن است منظور شهر طالقان باشد که جزو کوچک‌تری از منطقه محسوب می‌شود.

چیزی که امروز در این مطلب پینورست با هم مرور می‌کنیم منطقه یا همان شهرستان طالقان با تمام روستاها و دیدنی‌هایش است. 

طالقان کجاست؟

این شهرستان در تقسیمات کشوری بخشی از استان البرز است که حدود 165 کیلومتر با تهران و 115 کیلومتر با کرج فاصله دارد. در جنوب به ساوجبلاغ کرج می‌رسد، در شمال به الموت و در غرب هم به قزوین راه دارد. 

اگر بخواهید از سمت پایتخت به این شهرستان بروید باید وارد اتوبان قزوین شوید و بعد دو مسیر پیش روی شماست. 

مسیر اول: بعد از گذر از کمال‌شهر در سمت راست خود بلوار فشند را می‌بینید. این بلوار شما را به سمت جاده جدید طالقان هدایت می‌کند. جاده‌ای کوتاه‌تر از جاده قدیم ولی با پیچ و خم‌های فراوان.

مسیر دوم: بعد از گذر از آبیک باز هم در سمت راست خود خروجی جاده طالقان را می‌بینید. مسیری طولانی‌تر ولی با پیچ و خم‌های کمتر.

بیشتر بخوانید: افجه ؛ روستای جویبارها و آبشارها

این دیگر انتخاب شماست که بخواهید جاده‌ای کوتاه‌تر و پر پیچ‌تر را انتخاب کنید یا جاده‌ای طولانی‌تر و صاف‌تر. البته بد نیست این را هم بدانید که گردنه ابراهیم در جاده قدیم قرار دارد که واقعا ارزش دیدن را دارد؛ منطقه‌ای مرتفع که تمام دره طالقان را می‌توانید از آن بالا ببینید. 

شهری با کوه‌های بلند

شهری قدیمی با مردمانی که به سرسخت و متشرع بودن مشهور هستند. این شهر قدمت زیادی دارد تا جایی که از طالقان در روایت‌های برخی امامان هم نام برده شده است. 

درباره ریشه نام طالقان دهخدا توضیح می‌دهد که نام این منطقه از روی سنگی سفید و شفاف به نام تَلک گرفته شده است و به صورت تلکان خوانده می‌شد. پس از حمله اعراب به ایران این کلمه معرب شده است و به صورت طالقان در آمده است. البته برخی دیگر هم می‌گویند تلکان در واقع از دو واژه تَل و کان ساخته شده است که در زبان محلی به معنای شهری با کوه‌های بلند است. 

طبق داستان‌‌ها حسن صباح، بنیان‌گذار دولت اسماعیلیان الموت و حشاشین، بعد از صحبت با اهالی طالقان در الموت ماندگار شد. 

اما شهر طالقانی که امروز ما می‌بینیم در واقع حاصل تجمیع چهار محله به نام‌های گلینک، کولج، پردسر و شهرک است. این چهار محله ترکیب شدند تا چیزی که امروز می‌بینیم را بسازند. در ابتدا محله کولج به عنوان مرکز این شهر انتخاب شد اما از سال 1324 محله شهرک مرکزیت گرفت. محله‌ای که هنوز هم به عنوان مرکز طالقان شناخته می‌شود. 

طبیعت طالقان

در این منطقه تعداد 399 چشمه دائمی وجود دارد. چشمه‌هایی که هرکدام به تنهایی زیبایی و جذابیت خود را دارند. برخی از چشمه‌های مهم طالقان شامل چشمه گراب بالاطالقان، چشمه خچیره و چشمه گنداب است. جالب است بدانید که اکثر این چشمه‌ها آب گرم هستند. 

در منطقه طالقان بیشتر از 80 روستا وجود دارد. روستاهایی که هر کدام هویت و زیبایی منحصر‌به‌فرد خودشان را دارند. روستاهایی مانند اورازان یا آب‌ ریزان، روستای میر‌، روستای میناوند، روستای فشندک، روستای دیزان و روستای کرکبود همگی در طالقان هستند. 

وقتی می‌خواهید از یک روستا به روستای دیگر بروید چیزی به جز زیبایی و طبیعت نمی‌بینید. دشت‌های زیبا، مزارع کشاورزی و زمین‌های پر از گل چیزهایی است که در گشت‌و‌گذار میان روستاها پیدا می‌کنید. در این دشت‌ها و باغ‌ها می‌توانید درختان میوه مثل گردو، سیب، گیلاس، گلابی، زیتون، زرشک کوهی و یا گیاهان دارویی مثل آویشن، کاسنی، بومادران، گون، تره کوهی، ریواس و شقایق را پیدا کنید. 

همه این زیبایی‌ها را در کنار حضور تنوع بالای گونه‌های جانوری آن قرار دهید تا ببینید با چه منطقه زیبایی روبه‌رو هستید. در این منطقه می‌توانید حیواناتی مثل خرس، گرگ، گراز، خرگوش و پرندگانی مثل عقاب، شاهین و دم جنبانک را پیدا کنید. 

بیشتر بخوانید: دربندسر ؛ تفریح و خوشگذرانی بیخ گوش پایتخت

منطقه طالقان در یک دره قرار دارد بنابراین می‌توانید تعداد زیادی آبشارهای مختلف را هم در آن پیدا کنید. با وجود تعداد بالای چشمه‌هایی که وجود دارد، آبشارهای زیادی هم وجود دارد. برخی از آبشارهای مشهور طالقان عبارت هستند از: شله بن، آبشار کرکبود، آبشار سوهان، آبشار خرس چر، آبشار آسکان، آبشار وارکش و آبشار فصلی میلین.

اگر در زمستان به این منطقه بروید به جای برخی از آبشارها، یخ‌شار می‌بینید. آبشارهایی یخ‌بسته و با قندیل‌های زیبا و البته خطرناک که می‌تواند شما را مبهوت خود کند. 

کوهنوردی در طالقان

این منطقه برای کوهنوردان همیشه جذاب بوده است. دلیل این اتفاق آن است که کوه‌های طالقان با رشته‌کوه تخت سلیمان هم مرز است. در واقع اگر بخواهید به کوه‌های تخت سلیمان صعود کنید یکی از بهترین مسیرها ورود به روستای پراچان است. در واقع روستای پراچان در منطقه طالقان یکی از ورودی‌های مهم به حدود 26 قله با ارتفاع بالای 3500 متر است.

سه تا از مشهورترین مسیرهایی که این روستا آغاز می‌شود رود بارک، کلاردشت و دره سه هزار است. جدا از این مسائل خود کوه‌های صخره‌ای طالقان هم مناسب صعود و صخره نوردی هستند. 

به خاطر این اتفاق و شاهراهی که روستای پراچان می‌سازد معمولا کوهنوردان ترجیح می‌د‌هند صعود خود را از اینجا آغاز کنند. 

سفر یک‌ روزه به طالقان

بیایید با هم برنامه سفر یک روزه به طالقان را بچینیم. اینکه کجا برویم؟ چه کاری انجام بدهیم؟ چه چیزهایی را از دست ندهیم؟ البته باور کنید برای دیدن منطقه طالقان یک روز واقعا کم است. اما خب با توجه به اینکه معمولا زمان بیشتری در اختیار نداریم، این برنامه‌ریزی منطقی‌تر است. از سوی دیگر در سال‌های اخیر تورهای یک روزه طالقان بسیار محبوب شده‌اند برای همین دانستن اینکه در یک روز می‌شود چه کاری انجام داد واقعا کمک بزرگی به تصمیم‌گیری درست ما می‌کند. 

دریاچه سد طالقان

ما برای سفر یک روزه به طالقان پیشنهاد می‌کنیم صبح خیلی زود راه بیافتید و از جاده قدیم طالقان بروید. با این کار می‌توانید قبل از طلوع آفتاب به دریاچه طالقان برسید. دیدن طلوع آفتاب و تماشای بازتاب آسمان در کنار این دریاچه واقعا لذت‌بخش است. می‌توانید برای صبحانه از لبنیات محلی استفاده کنید و دمنوشی از گیاهان طبیعی منطقه درست کنید. با این کار می‌توانید یک صبح خوب را آغاز کنید که تا شب انرژی داشته باشید. 

طبیعت‌گردی

بعد از اینکه آفتاب بالا آمد وقت گشت‌و‌گذار در طبیعت این منطقه است. پیشنهاد می‌کنیم اول به گردنه ابراهیم بروید تا تمام منطقه را زیر پای خود تماشا کنید و اگر اهلش باشید چند تایی عکس زیبا هم بگیرید. سپس می‌توانید از بین حدود 80 روستای این منطقه چند تایی را انتخاب کنید و جاذبه‌های طبیعی هرکدام را ببینید. یکی از بکرترین روستاهای این منطقه، روستای میر در پایین طالقان است؛ روستایی با چشمه‌ها و آبشارهای فراوان که می‌تواند خلاصه‌ای از این منطقه را نمایش دهد. 

روستای ایستا هم جزو عجیب‌ترین روستاهای ایران است. در این روستا به معنای واقعی اسمش، همه چیز ایستا و متوقف شده است. مردم این روستا بنا بر اعتقادات مذهبی خود با باورها و امکانات دوران قاجار زندگی می‌کنند. در این روستا خبری از تکنولوژی، پزشکی نوین، رسانه و بسیاری چیزهای دیگر نیست. در واقع مردم این روستا به اهل توقف مشهور هستند زیرا در دوران قاجار متوقف شده‌اند و هر پیشرفتی را نشانه بدعت و کفر می‌دانند. 

در این طبیعیت‌گردی می‌توانید روستای کرکبود و آبشار زیبایش را هم ببینید. 

بیشتر بخوانید: روستای زرگر ؛ اروپایی­‌های ایران را چقدر می‌­شناسید؟

کجا ناهار بخوریم؟

از آنجایی که صبح زود راه افتادید احتمالا زودتر گشنه شوید و دلتان یک غذای خوب بخواهد. برای ناهار می‌توانید در یکی از روستاهای طالقان توقف کنید و به سراغ غذاهای محلی این منطقه بروید. مرجو خورش، یَوان آش، پلاسر تره، والک پلو، ترشی آش، پنیر بویچ و خوراک لوبیا پیله برخی از غذاهای محلی طالقان است. پیشنهاد می‌کنیم که حتما پلاسر تره را امتحان کنید؛ غذایی که با اسفناج و گردو پخته می‌شود و واقعا خوشمزه است. 

اگر هم اهل غذاهای سنتی و محلی نیستید می‌توانید به خود شهر طالقان برگردید و از رستوران‌ها و غذاخوری‌های مدرن‌تر استفاده کنید. 

ییلاق‌گردی و کوهنوردی

برای بعد از ظهرتان می‌توانید دو برنامه مختلف داشته باشید. یا اینکه به یکی از ییلاق‌های سرسبز منطقه بروید یا شاید دلتان بخواهید کمی صخره‌نوردی و کوهنوردی کنید. این دیگر کاملا بستگی به خودتان دارد. 

اگر می‌خواهید کمی در ییلاق‌های طالقان کمپ کنید به شما روستای دیزان را در پاییز و روستای اورازان را در بهار و تابستان پیشنهاد می‌کنیم. دیزان در پاییز بسیار رنگارنگ و زیبا می‌شود. دشت‌ها و مراتع اطراف این روستا آنقدر زیبا می‌شود که شاید هوس کنید برای بازنشستگی به اینجا کوچ کنید. از طرف دیگر روستای اورازان (آب ریزان) هم در بهار و تابستان بسیار سرسبز و دوست داشتنی است. اگر برایتان جالب است این روستا محل تولد جلال آل‌ احمد بوده و ایشان کتابی هم با همین اسم نوشته‌اند. 

اما اگر اهل کوهنوردی هستید چشم بسته به روستای پراچان بروید. این روستا دروازه ورود به 26 قله بلند در شمال طالقان است. البته اگر بخواهید یک صعود کامل داشته باشید فقط یک بعد از ظهر برای شما واقعا کم است. کوهنوردی و صعود در این منطقه احتیاج به تجربه، وسائل حرفه‌ای و حداقل چند روزی زمان نیاز دارد. اما برای یک گشت کوتاه مدت می‌توان کمی در این منطقه قدم زد. 

دیدنی‌های تاریخی

وقتی از صعود و کمپ کردن فارغ شدید زمان دیدنی‌های تاریخی طالقان است. در این منطقه می‌توانید دیدنی‌های زیادی را پیدا کنید که چندتایی را معرفی می‌کنیم. 

ارژنگ قلعه

قلعه‌ای تاریخی به‌جا مانده از سال 544 که در جنوب روستای میناوند و بر بالای کوه ارچنگ قرار گرفته است. این قلعه حدود سه ساعت با روستا فاصله دارد اما می‌توان تا 500 متری آن را با ماشین رفت. کوهی که قلعه در بالای آن قرار دارد خیلی بلند نیست اما کماکان یک کوه است که نیاز به صعود دارد. البته صعودی که وسیله و تجهیزات خاصی نمی‌خواهد و فقط پیاده‌روی است. 

خانه آیت‌الله طالقانی

خانه‌ای قاجاری ساخته شده از خشت و گل در روستای گلیرد که متعلق به آیت الله طالقانی بوده است. ابن خانه ویلایی و با‌صفا 4 اتاق مجزا دارد و تمام تیرهای آن چوبی است. در سال 1377 این خانه به ثبت ملی رسید. وارد این خانه با صفا که می‌شوید همه جا گل و گیاه می‌بینید که حال شما را خوب می‌کند. 

در این منطقه آثار تاریخی فراوانی وجود دارد. از سنگ نبشته دوران قاجار در عسلک تا قلعه‌ها و حمام‌های قدیمی فراوان. حتی غارهای مختلفی که از دوران بسیار قدیم به‌جا مانده است. خلاصه اینکه می‌توانید تا غروب آفتاب حسابی خود را مشغول کنید. 

بیشتر بخوانید: روستای آهار ؛ اینجا پنجاه قله بالای ۳۰۰۰ متر دارد!

رصد ستارگان

اکنون که دیگر آفتاب غروب کرده زمان تماشای آسمان است. دشت‌ها و قله‌های طالقان منطقه‌ای بسیار مناسب برای تماشا و عکاسی از آسمان شب است. آلودگی هوا و آلودگی نوری در این منطقه بسیار کم است و به راحتی می‌توانید ستاره‌ها و سیاره‌های مختلف را در آسمان شب ببینید. اگر خوش شانس باشید و در زمان مناسبی به این منطقه بروید حتی می‌توانید راه شیری را هم تماشا کنید.

اگر علاقه به عکاسی در شب دارید بردن سه پایه را فراموش نکنید. با کمی تکنیک می‌توانید گردش ستارگان و سیارات را با دوربین خود ثبت کنید و یک یادگاری خوب داشته باشید.

خرید سوغاتی

در پایان سفر خود می‌توانید برای عزیزان خود سوغاتی‌های خوبی از طالقان بیاورید. یکی از محبوب‌ترین چیزهای این منطقه عسل طبیعی است. در اینجا می‌توانید انواع مختلفی از عسل مثل عسل آویشن، عسل گون و عسل چهارگیاه را پیدا کنید. لبنیات و میوه هم می‌تواند سوغاتی‌های خوشمزه‌ای باشد که از این منطقه به یادگار می‌برید. 

اگر به دنبال چیزی ماندگارتر هستید می‌توانید سراغ گلیم، قالی و یا بافته‌های نمدی بروید که در این منطقه تولید می‌شود. فراموش نکنید که خرید از بازارها و افراد محلی بهترین کاری است که به عنوان یک گردشگر خوب انجام می‌دهید. این کار باعث می‌شود بومی‌های منطقه از حضور گردشگران خوشحال شوند و چرخه اقتصادی همیشه بچرخد.

سفر به طالقان جزو کارهایی است که باید حتما یک بار انجامش داد. اگر از ابتدای مطلب همراه ما بودید خودتان هم متوجه شدید که برای گشت‌و‌گذار در اینجا یا باید به سراغ تورهای مختلف بروید یا از خودرو شخصی استفاده کنید.

همان طور که ما از وجود این طبیعت زیبا و بکر لذت می‌بریم وظیفه داریم تا آن را برای نسل‌های آینده هم حفظ کنیم. احترام به آداب و رسوم بومی‌ها، خرید از بازارهای محلی، رفتار مناسب با گیاهان و حیوانات منطقه و تمیز نگه داشتن طبیعت کارهایی است که به عنوان یک گردشگر بر دوش ما است.

اگر تا به حال به طالقان نرفته‌اید حتما برای سفر به این شهر زیبا برنامه‌ریزی کنید و این را هم به یاد داشته باشید که می‌توانید برای اجاره باغ ویلا به سایت پینورست سر بزنید. حتما نظر و تجربه خودتان را برای ما بنویسید.

محمد عمرانی

بقیه‌ نوشته‌ها

من محمدم. عاشق عکاسی و کسی که می‌نویسه چون دوست داره یاد بگیره. برای من نوشتن مثل یک کلاس می‌مونه که چیزای جدیدی یاد میگیرم ازش. بر خلاف اینکه آدم کم‌حرفی هستم، نوشتن برام خیلی راحت‌تره البته نه درباره خودم

از این نویسنده همین یه نوشته رو داریم