بازار تبریز یک زمانی برای خودش اهمیت جهانی داشته. وسط جاده ابریشم بوده و تاجران زیادی هم به آن رفت‌وآمد می‌کردند. به خاطر همین رفت‌وآمدها، اینجا چند کاروانسرا هم دارد که زمانی محل استقرار کاروان‌های تاجران بوده.
اینکه بازار به این مهمی دقیقا قدمتش به چه زمانی می‌رسد معلوم نیست، اما در همین حد بدانید که مارکوپلو و ابن‌بطوطه هم از آن دیدن کرده‌اند و در سفرنامه‌هایشان اسمش را آورده‌اند.
البته بازار تبریز هنوز هم اهمیت جهانی دارد. همین چندسال پیش اسمش به عنوان بزرگترین بازار مسقف جهان در لیست میراث جهانی یونسکو قرار گرفت. یعنی به جز اینکه هنوز هم بازاری‌ست که خیلی از مردم شهر خریدهایشان را از آن می‌کنند، از نظر تاریخی قدمت دارد و جزو جاهای دیدنی تبریز حساب می‌شود. خلاصه که اینجا حرف برای گفتن زیاد دارد. از تاریخچه تا معماری و بلاهایی که این سال‌ها سرش آمده و داستانی‌هایی که از سر گذرانده. با هم گشتی توی بازار می‌زنیم، تا بیشتر بشناسیمش.
بازار تبریز کجاست؟
بازار تبریز هم مثل بازارهای سنتی دیگر ایران چند در ورودی دارد. هر سمت بازار هم به یک دیدنی مهم تبریز منتهی می‌شود. اینجا از سمت شرق به عالی‌قاپو، از غرب به مسجد جامع تبریز و از شمال به رودخانه مهران‌رود وصل می‌شود.
آدرس بازار تبریز: استان آذربایجان شرقی، شهر تبریز، میدان شهدا، بازار بزرگ تبریز
اگر تصمیم دارید که در روزهای آینده برای دیدن بازار بزرگ تبریز به این شهر سفر کنید می‌توانید همین حالا برای اجاره سوئیت ارزان قیمت به وب سایت پینورست سر بزنید.
همانطور که گفتیم اینجا بزرگترین بازار مسقف جهان است، پس برای گشتنش هم باید حسابی وقت بگذارید. اگر می‌خواهید برنامه‌ریزی کنید، حداقل ۳ ساعت را برای گشتن بازار در نظر بگیرید.
مغازه‌های اینجا در روزهای هفته معمولا بین ۱۰ صبح تا ۵ عصر باز هستند. اما در روزهای تعطیل کل بازار بسته است.
بازار تبریز شامل بخش‌های مختلفی مثل راسته‌بازار، تیمچه، کاروانسرا، سرا، دلان، مدرسه و حمام می‌شود. اینجا هم مثل بازارهای سنتی دیگر ایران، تو در تو و پر از کوچه‌پس‌کوچه است.
راسته‌ها
راسته‌ها معابر اصلی بازار هستند و هر کدامشان مخصوص یک صنف است. مثل راسته‌ی بازار کفاش‌ها، راسته‌ی بازار کلاهدوزان و … .
تیمچه‌ها
تیمچه‌های بازار تبریز همان قسمت‌هایی هستند که سقف‌های گنبدی‌شکل آجری و بلند دارند. هر تیمچه چند حجره هم دارد که در واقع مغازه‌های بازار هستند. بازار تبریز چند تیمچه معروف دارد که اگر فرصت گشتن کل بازار را نداشتید، حتما به این‌ها سر بزنید. مثل تیمچه امیر، تیمچه مظفریه و تیمچه شیخ کاظم.
کاروانسراها
همان طور که گفتیم، در قدیم اینجا به خاطر موقعیت جغرافیایی‌اش که در جاده ابریشم قرار داشته، محل رفت‌وآمد تاجران زیادی هم بوده. برای همین هم کاروانسراهای زیادی درونش ساخته‌اند. کاروانسراهای اینجا حیاط‌های بزرگی دارند که یک زمانی بار کاروان‌ها و چارپایانشان را در آن می‌گذاشتند. اتاق‌ها و حجره‌هایی هم اطراف حیاط هست که محل استراحت کاروانیان بوده.
حیاط این کاروانسراها هنوز هم برای استراحت بازدیدکننده‌های بازار تبریز مناسب‌اند. اگر از گشت و گذار در بازار خسته شدید، می‌توانید توی یکی از همین حیاط‌ها استراحت کنید. کاروانسرای امیر، یکی از معروف‌ترین کاروانسراهای بازار تبریز است.
سراها
سراها همان بخش‌هایی هستند که حیاط روباز کوچکتر از کاروانسر دارند. بیشتر سراها سه طبقه هستند که طبقه زیرین مخصوص انبار، طبقه وسط محل داد و ستد و طبقه بالا، محلی برای استراحت بازرگانان بوده. سراهای معروف بازار تبریز، سرای گرجی‌لر، سرای حاج رسول و سرای میرزا مهدی هستند.
بخش‌های دیگر بازار
دالان‌ها همان بخش‌هایی هستند که همه این سراها و کاروانسراها و تیمچه‌ها را به بازار اصلی وصل می‌کنند. معمولا هم هم‌اسم همان جایی هستند که به بازار وصلش می‌کنند.
اینجا چند حمام و مدرسه و مسجد هم دارد که هرکدام از نظر تاریخی مهم هستند و زمانی جزو اصلی‌ترین بخش‌های شهر بوده‌اند.
در حال حاضر می توانید از هر کدام از این بخش‌ها هم به عنوان یک اثر تاریخی دیدن کنید و هم خرید کنید. کافه‌ها و رستوران‌های قدیمی و خوبی هم توی بازار هستند که توصیه می‌کنیم حداقل یکی‌شان را برای استراحت انتخاب کنید.
همانطور که بالاتر گفتیم، از قدمت بازار تبریز، سند دقیقی وجود ندارد. بیشتر مورخان قدمت اینجا را به قرن چهارم هجری و عهد قاجار نسبت می‌دهند. بازار بزرگ تبریز طاق‌ها و گنبدهای آجری بلندی دارد که زیبایی فوق العاده‌ای به آن داده. در مرکز این گنبدها هم سوراخ‌هایی تعبیه شده که نور کوچه های بازار را تامین می‌کند. هوای داخل بازار هم توسط همین دریچه‌ها تهویه می‌شود.
البته اینجا فقط به خاطر مساحت یک مترمربعی‌اش معروف نیست. همه مورخان و بزرگان معماری اعتقاد دارند ساختمان اینجا خیلی خوب و مهندسی‌شده طراحی و ساخته شده. مثلا اگر دقت کنید، کنار هم قرار دادن آن همه آجر برای ساخت طاق‌ها خیلی هنرمندانه انجام شده.
از آنجایی که تبریز جزو شهرهای سردسیری ایران حساب می‌شود، سقف راسته‌ها را کمی کوتاه‌تر از بازارهای شهرهای گرمسیری ایران ساخته‌اند. دلیلش هم این است که در فصل‌های سرد، گرما توی محیط بماند.
این بازار به قدری در تاریخ معروف است که اکثر جهان‌گردها و توریست‌های مهم دنیا مثل مارکو پولو و ابن بطوطه هم در موردش صحبت کرده‌اند. آن‌ها در کتاب‌هایشان در مورد جنب‌وجوش همیشگی‌ای که در بازار حاکم بوده نوشته‌اند و این که از شیر مرغ تا جان آدمیزاد در این بازار افسانه‌ای و هزار و یک شبی یافت می‌شده. این بازار زمانی بیشتر از ۵۵۰۰ حجره جداگانه داشته است و مهم‌ترین داد و ستد و خرید و فروش در تبریز و حتی کل ایران در این جا اتفاق می‌افتاده.
چون این بازار دقیقا بر سر راه جاده ابریشم بوده، برای همین بیشتر تاجرها برای انتقال بارشان از شرق دور به سمت استانبول و بعد از آن اروپا، از این بازار استفاده می‌کرده‌اند. از این نظر بازار تبریز شبیه دروازه ایران به تجارت جهان بود. از یک طرف محصولات مهم دنیا از اینجا وارد ایران می‌شد. ماشین‌آلات و جنگ‌افزار و ادویه‌های شرق دور و ابریشم و تنباکو و رنگ و سنگ‌های قیمتی و پارچه‌های اعلا از دو سر جهان می‌آمدند و می‌رفتند. چون اینجا نرخ سودی که می‌کردند حتی از بازار تهران هم بیشتر بود.
یکی از شاهکارهای مهم در معماری این بنای تاریخی، تیمچه امیریه و مظفریه است. اینجا جایی‌ست که از زمان‌های دور مخصوص فرش‌فروش‌ها بوده. هنوز هم انواع فرش‌های دست باف و ماشینی در حجره‌های تیمچه مظفریه به فروش می‌رسند. زمان بازدید از بازار، تماشای معماری و قدم زدن در این دو تیمچه را از دست ندهید.
بازار تبریز بلاهای زیادی را از سر گذرانده؛ از سیل و زلزله تا آتش‌سوری. اما همیشه هم در بازسازی و مرمت خوش‌شانس بوده.
اولین‌باز یک زلزله در سال ۱۱۹۳ هجری قمری بخش زیادی از بازار را خراب کرد که حاکم وقت تبریز، دستور بازسازی بازار را داد. دفعه بعد در سال ۱۲۸۸ سیل بزرگی در تبریز آمد و به بخش‌هایی از بازار آسیب زد. همین شد که روی مهران‌رود سد احداث کردند.
سال ۱۳۸۸ و ۱۳۹۸ هم آتش‌سوزی‌هایی در بازار اتفاق افتاد که متاسفانه خسارت‌های زیادی به بازار وارد کرد. ظاهرا آتش‌سوزی در بازار تبریز سابقه‌دار است. بعضی از سندهای تاریخی اینطور نشان می‌دهند که اینجا از قدیم زیاد آتش می‌گرفته.
شما تجربه سفر به تبریز را دارید؟ تا به حال بازار بزرگ این شهر را از نزدیک دیده‌اید؟ چه چیزی بیشتر از همه در معماری این بنا نظر شما را به خودش جلب کرد؟ در گشت‌وگذارتان در بازار تبریز از تیمچه امیریه و مظفریه هم دیدن کردید؟ آیا مکان دیدنی دیگری در نزدیکی این بازار بلد هستید که بخواهید دیدنش را به بقیه پیشنهاد کنید؟ حتما نظر و تجربه خودتان از دیدن بازار تاریخی تبریز را برای ما بنویسید.
بیشتر افراد به سفر کردن، کشف و دیدن مکان‌های جدید علاقه دارند. فراموش نکنید که اگر خواستید برای سفر برنامه‌ریزی کنید می‌توانید برای اجاره آنلاین اقامتگاه در شهر و تاریخ مورد نظرتان به وب سایت پینورست سر بزنید.
انواع مختلف اقامتگاه از کلبه جنگلی و بومگردی تا ویلای لوکس نزدیک ساحل با کیفیت خوب و قیمت مناسب در این سایت برای شما گلچین شده است.
توی سفر دنبال چی هستی؟ 
کشف شهر 
قلقهای سفر 
تجربههای بقیه 
