خیلی از ماها تا اسم شهر کاشانبه گوشمان میرسد بعد از بوی گلاب و گل خوشرنگ محمدی به یاد حمام فین و داستان غم‌انگیز امیرکبیر می‌افتیم. این حمام و باغ زیبایش در کنار خانه‌های تاریخی کاشان آنقدر مسرورمان می‌کند که ممکن است از یاد ببریم که باید به دیدار یکی دیگر از بناهای تاریخی شهر کاشان یعنی حمام سلطان امیر احمد برویم.
در نزدیکی حمام، امامزاده‌ای به اسم سلطان امیر احمد وجود دارد و حمام هم به اسم او شناخته می‌شود. این حمام در همسایگی خانه تاریخی بروجردی‌ها همان تاجر عاشق‌پیشه دختر خاندان طباطبایی‌ها قرار دارد.
پس اگر برای تعطیلات آخر هفته یا به هر مناسبت دیگری بار سفر را بستید و راهی کاشان شدید و بعد از تپه سلیک و باغ فین به خانه عباسی‌ها، طباطبایی‌ها و بروجردی‌ها رسیدید، زنگ حمام سلطان امیر احمد را بزنید تا با محل اسحتمام خاندان اشرافی کاشان بیشتر آشنا شوید.
حمام سلطان امیر احمد را بیشتر بشناسید
محله سلطان امیر احمد در خیابان علوی کاشان، مکانی نیست که بتوانید به سادگی از آن عبور کنید. جذابترین خانه‌های تاریخی کاشان را در این محله می‌بینید و سپس نوبت به حمامی خاص و نورباران به نام سلطان امیر احمد میرسد.
نسب سلطان امیر احمد به امام موسی کاظم میرسد. اینکه چرا دقیقا این حمام را به اسم این امامزاده می‌شناسند چندان بر کسی روشن نیست!
چیزی که مشخص است کاربری حمام به عنوان محلی مناسب برای اسحتمام و گردهمایی اشراف شناخته شده کاشان در چند دوره تاریخی مهم بوده است.
حمام سلطان امیر احمد داستان طولانی و غم‌انگیزی را پشت سر گذاشته تا امروز مرمت شده و دلبربا جلوی چشم گردشگران کاشان باشد. زلزله، تخریب، تغییر کاربری و حتی 17 لایه مرمتی نشان می‌دهد که این حمام داستان‌های زیادی برای گفتن دارد.
تاریخچه حمام را ورق بزنید
در رابطه با تاریخچه ساخت حمام سلطان امیر احمد بحث و اختلاف نظر زیاد است. برخی سنگ بنای اصلی ساخت بنا را مرتبط به دوران سلجوقیان، برخی آن را صفوی و پژوهشگران زیادی هم این حمام را متعلق به دوران قاجار می‌دانند.
شواهد باستان‌شناسی و زمین‌شناسی نشان می‌دهد که در سال 1157 شمسی زلزله ویرانگری شهر کاشان را لرزاند و تقریبا تمامی بناهای تاریخی کاشان را رو به نابودی برد. اگر هسته اصلی ساخت این حمام را مرتبط با دوران سلجوقیان بدانیم پس بنای حمام قدیمی در زلرله به‌شدت آسیب دیده یا به کلی از بین رفته است. حمام فعلی طبق شواهد و گفته‌ها در سال 1254 خورشیدی بر روی خرابه‌های حمام قبلی ساخته شده است.
زمانی که قدم اولیه را درون بنای حمام سلطان امیر احمد می‌گذاریم متوجه چشم‌نوازی و سلامت بی‌حد‌و‌حصر این مکان تاریخی می‌شویم. مرمت اصولی و هنرمندانه حمام در سال 1375 به کمک هیات امنای مرمت و بازسازی بناهای تاریخی کاشان انجام شد. همین مرمت حمام را از آسیب حفظ کرد و به شکل امروز در معرض دید عاشقان تاریخ ایران قرار داد.
البته بعد از مرمت این حمام به عنوان سفرخانه و قهوه‌خانه مورد استفاده قرار گرفت که سرانجام شهرداری کاشان کاربری آن را به موزه حمام تاریخی تغییر داد.
در بخش‌های مختلف حمام سلطان امیر احمد قدم بزنید و با معماری آن آشنا شوید!
با اولین قدم بعد از ورود به حمام سلطان امیر احمد متوجه وسعت آن می‌شویم. این سازه در واقع از دو حمام بزرگ و کوچک در زیر بنایی به وسعت 1102 متر مربع ساخته شده است. برای اینکه فضای داخل حمام در سرمای استخوان‌سوز کاشان همچنان گرم و راحت باقی بماند، حمام را پایین‌تر از سطح زمین و داخل خاک کاشان ساختند.
با برداشتن قدم بعدی قطعا با خودمان می‌گوییم که اینجا یک حمام معمولی نیست!
واقعیت جمله ما به اینجا ختم می‌شود که حمام سلطان امیر احمد موزه تاریخی آهک و گچ‌بری‌های جذاب ایرانی است. هنر حکاکی بر روی آهک را این چنین زیبا و دلبر در کمتر جایی می‌بینیم. بدون شک در این حمام از دیدن این حجم از زیبایی‌های چشم‌نواز غرق لذت خواهیم شد.
سقف‌های طاقی، موزاییک‌های آبی و سفید، نقاشی‌های دیواری و از همه جذابتر شیشه‌های محدب در سوراخ‌های سقف حمام به‌شدت دلبری می‌کنند.
معماران قدیمی ایران به این شیشه‌های رنگی، گلجام می‌گفتند. زمانی که نور خورشید سوزان شهر کاشان به این شیشه‌های محدب می‌تابد، بازی نور، رنگ و سایه داخل حمام شروع می‌شود.
محدب بودن شیشه‌ها دو خاصیت مهم برای حمام داشته؛ یکی تامین نور و حرارت و دومی مانع دیدن شدن داخل حمام از شیشه ها می‌شده است.جالب است بدانید که قدیمی‌ها معتقد بودن که شیطان از سقف حمام داخل آن را نگاه می‌کند و شیشه محدب مانع خوبی برای ورود دید شیطانی است
این ر‌وزها که همه به دنبال لوکشین‌های خاص برای گرفتن عکس‌های جذاب و خاطره‌انگیز هستند پشت بام حمام آقا سلطان انتخاب بسیار مناسبی است. گنبدهای کوچک و بزرگ شیشه و آجری پشت‌بام این حمام، شما را به دنیای سحرانگیز معماری ایرانی می‌برد.
دوباره برمی‌گردیم و این بار داخل حمام بزرگ می‌شویم. از ورودی و یا رختکن حمام گذشته و وارد جلوخان می‌شویم. جلو خان جایی است که دست شما را می‌گیرد و در دستِ سردرِ ورودی در قرار می‌دهد. در سردر حمام نقاشی چندین زن و مرد و صحنه شکار را می‌بینید.
بدبختانه این تصاویر زیبا با گذشت زمان دچار تخریب فراوان شده‌اند. با این حال سردر حمام بزرگ سلطان احمد همچنان پر از ظرافت و زیبایی طاقنماها و مقرنس و پشت‌بندی‌های کاشی‌کاری‌شده است.
سردر را که رد کنیم به هشتی و راهروی ارتباطی می‌رسیم. این راهرو شما را از فضای بیرون جدا و به محیط اصلی حمام می‌رساند. سقف هشتی حمام را یک نگاه بی‌اندازید! ببینید چطوری این همه زیبایی، سادگی و تناسب را در خود جای داده است.
معمار باهوش حمام یک داالان پر‌پیچ‌و‌خم بعد از هشتی طراحی کرده تا هوای سرد و گرم بیرون و داخل حمام با هم تداخل پیدا نکنند.
برای یک حمام گرم و دلچسب آماده‌اید؟ پس معطل نکید و وارد سربینه بشوید. سربینه حمام سلطان امیر احمد زیباترین تزئینات را در کل حمام دارد. اینجا در واقع نوعی رختکن با دمای هوای مطلوب است که بدن شما برای دمای داخل حمام آماده می‌کند.
تزیئینات معماری و نورپردازی سربینه حمام فوق العاده است. این فضای 8 ضلعی گچ‌بری و سقف رسمی‌بندی زیبایی دارد. در سربینه 8 ستون با تزئینات فراوان به همراه یک حوض 8 ضلعی و فواره در وسط آن وجود دارد. در قدیم قبل از اینکه بر روی سکوها بشینند اول باید پاهای خود را درون حوض تطهیر می‌کردند.
این مکان بزرگ و دلنواز تنها برای حمام و شست‌وشو بدن نبوده بلکه شاه‌نشین موجود در قسمت سربینه نشان می‌دهد که این قسمت از حمام مکانی مناسب برای گردهمایی و حتی حل و فصل بسیاری از مسائل بوده است.
بعد از لذت بردن از چشم‌نوازی‌های سربینه با یک چرخش نود درجه به گرم‌خانه وارد شوید تا مکان استحمام ساکنان کاشان دوران قاجار را ببینید. این چرخش 90 درجه هوای گرم داخل گرم‌خانه را حفظ می‌کرده است. تزئینات گرم‌خانه در مقابل سربینه چندان چشمگیر نیست، اما استفاده از کاشی معرق را در همه قسمت‌ها خواهید دید.
حمام سلطان امیر احمد خزینه هم دارد. معمولا درباره خزینه حمام‌های قدیمی داستان‌های ترسناکی می‌شنویم. اما خزینه این حمام ترسناک نیست و در گذشته تا نیمه آن را از آب ولرم پر می‌کردند.
زیر حوضچه خزینه، تون یا گلخن ساخته بودند که از طریق آن در فاصله‌های زمانی مختلف هیزم را زیر خزینه می‌گذاشتند و دمای آب خزینه را کنترل می‌کردند. دود این هیزم هم از طریق گربه‌روها به بیرون منتقل می‌شد.
حالا که یک دل سیر حمام بزرگ را تماشا کردید به حمام کوچک وارد بشوید. تزئینات این حمام در مقایل حمام بزرگ بسیار ساده است، اما دیدن تزئیات معماری و قاعده هشت و نیم ضلعی سربینه آن خالی از لطف نیست.
مسیر دسترسی به حمام سلطان امیر احمد کاشان
برای بازدید حمام سلطان امیر احمد به شهر کاشان در استان اصفهان بروید. بعد از اینکه به مرکز شهر رسیدید وارد خیابان علوی و سپس کوچه سلطان امیراحمد بشوید. این حمام همه روزه به جز ایام سوگواری باز است.
ساعات بازدید: از ساعت 9 صبح تا 6:30 عصر
هزینه بازدید: 4 هزار تومان (ورودی ایرانیان) / 50 هزار تومان (ورودی غیر ایرانیان)
شماره تماس: ۰۳۱۵۵۲۲۰۰۳۸
اگر تصمیم دارید که برای دیدن این حمام تاریخی راهی کاشان شوید می‌توانید همین حالا برای دیدن قیمت اجاره آپارتمان برای یک روز در کاشان و رزرو آن به پینورست سر بزنید.
دیدنی‌های اطراف حمام
در اطراف حمام سلطان امیراحمد تا چشم کار می‌کند جاذبه‌های تاریخی وجود دارد. خانه بروجردی‌ها تنها در فاصله 300 متری حمام قرار دارد و شما با یک پیاده‌روی 3 دقیقه‌ای به این خانه چشم‌نواز می‌رسید. خانه بروجردی‌ها در سال 2015 و 2016 به عنوان برترین جاذبه توریستی کاشان از نظر یونسکو انتخاب شده است.
از خانه بروجردی‌ها زیباتر و نفسگیرترخانه طباطبائی‌ها است که تنها در فاصله 200 متری حمام سلطان امیراحمد قرار دارد. این خانه منحصر‌به‌فرد متعلق به یکی از تجار معروف فرش در زمان قاجار بوده. به همین دلیل در طراحی تزئینات معماری خانه از نقش‌های اسلیمی استفاده شده است.
سید جعفر طباطبایی، صاحاب این خانه به خواستگار دخترش یعنی حاج سید حسن نطنزی گفته بود که اگر خانه‌ای در شان همین عمارت برای دخترم بسازی او را به همسری تو درمیارم که همین مساله باعث شکل گرفتن خانه بروجردی‌ها شد.
از حمام با خانه عباسیان هم فاصله چندانی ندارید، اما اگر شانس بیارید و درب خانه عباسیان به روی شما باز باشد. خانه عباسیان معمولا لوکیشن فیلمبرداری فیلم‌های تاریخی است و بازدید متداول ندارد.
خانه سهراب سپهری، شاعر روحنواز کاشانی، مرد نقاشی که نگران گل نکردن آب رودخانه بود هم با حمام سلطان امیر احمد تنها 3 دقیقه فاصله دارد.
اگر هم اهل زیارت هستید امام زاده سلطان امیراحمد را از دست ندهید که در فاصله 120 متری از حمام سلطان امیراحمد قرار دارد.
شما تا به حال به کاشان سفر کرده‌اید؟ از حمام سلطان امیر احمد دیدن کرده‌اید؟ به نظر شما هم تزئینات و کاشی‌کاری‌های حمام بسیار زیبا و دیدنی است؟ چه چیزی در مورد این حمام بیشتر از همه نظر شما را به خودش جلب کرد؟ آیا حمام تاریخی دیگری در کاشان می‌شناسید که بخواهید به بقیه هم معرفی کنید؟ حتما نظر و تجربه خودتان را برای ما بنویسید.
اگر زمانی خواستید که به کاشان سفر کنید از نظر اقامت در کاشان اصلا نگران نباشید! اطراف همین حمام اقامتگاه‌های زیادی وجود دارد که می‌توانید از سایت پینورست بهترین و مناسب‌ترینشان را رزرو کنید.
من تارا هستم. کرمان به دنیا اومدم، تهران بزرگ شدم و اصفهان باستان شناسی خوندم. دوست دارم گذشته ایران رو از زیر چندین لایه خاک بیرون بکشم و داستان جذاب سفر در تاریخ رو با نوشتن مطالب مختلف از جاذبه های تاریخی و فرنگی ایران برای همه تعریف کنم.
توی سفر دنبال چی هستی؟ 
کشف شهر 
قلقهای سفر 
تجربههای بقیه 
