شاید شما هم شنیده باشید که تبریز شهر اولین‌ها است. بسیاری از اولین ساختمان‌ها در تبریز زیبا ساخته شده است. یکی از این اولین‌ها، موزه شهر و شهرداری است که در عمارت شهرداری تبریز ایجاد شده است. این موزه نه تنها اولین موزه شهرداری در ایران است بلکه جزو معدود موزه‌های شهرداری در سراسر جهان به شمار می‌رود.
این عمارت یک عمارت تاریخی با اهمیت سیاسی و اجتماعی بسیار در مرکز تبریز است که شاید به دلیل تبلیغات نامناسب آنقدر که لیاقتش است شناخته شده نباشد. برای شناخت بیشتر عمارت شهرداری تبریز در ادامه این مطلب از پینورست، همراه ما باشید.
یک توضیح نه چندان کوتاه در مورد تاریخچه و معماری جالب عمارت شهرداری تبریز
تبریز پر از معماری‌های زیبا و قدیمی است که دیدن تک‌تکشان بسیار لذت‌بخش است. در این بین خانه‌ها و معماری‌های قدیمی بسیاری در مرکز شهر قرار گرفته‌اند. بخش بزرگی از این معماری‌ها به سبک خانه‌های قدیمی تبریز هستند اما در این بین عمارت شهرداری استثنا است. این عمارت بیشتر یادآور عمارت‌های فرنگی است تا معماری قدیمی ایرانی و همین موضوع عمارت شهرداری را تافته جدابافته شهر می‌کند.
در مرکز شهر تبریز میدانی به نام شهرداری، مشهور به میدان ساعت، وجود دارد. این میدان شهرتش را مدیون عمارت شهرداری تبریز است. این عمارت در بین مردم تبریز به ساعات قاباغی معروف است و جزو مکان‌های تاریخی پربازدید تبریز است. در ساخت عمارت شهرداری برج بزرگی با یک ساعت چهار صفحه‌ای طراحی شده است. نوای این ساعت هنوز پس از گذشت هفتاد سال هر 15 دقیقه در میدان تنین‌انداز می‌شود.
این عمارت ساختاری ویژه و متمایز از سایر ساختمان‌های شهر تبریز دارد. معماری عمارت شهرداری مشابه معماری ساختمان‌ها در آلمان پیش از جنگ جهانی دوم است. این معماری متفاوت در ترکیب با معماری بومی که بیشتر در داخل ساختمان مورد استفاده بوده ویژگی خاصی به عمارت بخشیده است.
عمارت شهرداری تبریز همان طور که از نامش پیداست کاربرد اداری داشته است. حتی امروز از این عمارت به عنوان شهرداری مرکزی تبریز استفاده می‌شود. همچنین بخشی از جلسات رسمی شورای اسلامی شهر تبریز در این عمارت برگزار می‌شود. به دلیل قدمت تاریخی و ارزش ساختمان، از سال 1386(در یکصمین سالروز تاسیس اولین بلدیه ایران در همین مکان) عمارت شهرداری به عنوان اولین موزه شهر و شهرداری کشور هم مورد بهره‌برداری قرار گرفت.
رو به روی عمارت یک استخر بزرگ به همراه آبنما وجود دارد و اطراف آن نیمکت‌هایی برای استراحت مراجعه‌کنندگان قرار دارد. می‌توانید زمانی را به استفاده و لذت بردن از ظرافت موجود در فضای سبز مقابل عمارت اختصاص دهید. حیاط عمارت با درختان و گیاهان زیبا تزیین شده است و می‌توانید اولین تاکسی و اولین ماشین آتش‌نشانی تبریز را هم در همین حیاط مشاهده کنید. قسمت فروش بلیط در زیرزمین عمارت قرار دارد و بازدید از موزه هم از همانجا آغاز می‌شود.
همان‌طور که بیان شد تمام قسمت‌های عمارت شهرداری تبریز به موزه تعلق ندارد. در زیرزمین عمارت دو موزه کفش و آتش‌نشانی را خواهید دید. بعد از بازدید از این قسمت وارد طبقه اول می‌شوید. در این طبقه از تالارهایی مانند تالار شهدا و بلدیه بازدید خواهید کرد. در این تالارها می‌توانید از متعلقات شهردارهای تبریز در تمام دوران‌ها بازدید کنید. باقی بخش‌های طبقه اول اداری و غیر قابل بازدید هستند.
در انتهای بازدید از عمارت بازدیدکنندگان به طبقه دوم راهنمایی می‌شوند. در این طبقه تالار فرش قرار دارد، جاییکه از فرش‌های نفیسی که به دستور ارفع الملک بافته شده‌اند نگه‌داری می‌شود. ارفع الملک در زمان ساخت عمارت شهرداری تبریز شهردار شهر بوده است.
زمانیکه حاج ارفع الملک جلیلی شهردار تبریز بود کلنگ ساخت عمارت شهرداری تبریز زده شد. مکانی که برای احداث عمارت شهرداری انتخاب شده بود قبلا گورستان متروک و مخروبه‌ای به نام کوی نوبر بود. معماران زبده آلمانی به همراه یک معمار ارمنی به نام آودیس اوهانجانیان و معمار محلی به نام حاج محمد در سال 1314 این عمارت را ساخته‌اند. ساخت عمارت تا سال 1318 ادامه داشت و معادل 2500000 ریال برای ساخت عمارت هزینه شد.
البته معماران این ساختمان آثار مهم دیگری هم در کارنامه کاری خود دارند. آودیس اوهانجانیان وزیر راه و شهرسازی جمهوری ارمنستان بود که بعد از پیوستن ارمنستان به اتحادیه جماهیر شوری به شهر تبریز مهاجرت کرد. او در شهر تبریز سازه‌های شاخص دیگری نظیر جاده تبریز، خیابان اصلی شهر تبریز(امام خمینی کنونی)، تالار فرهنگ و باغ و مجتمع گلستان را هم معماری کرده است.
نکات جالب بسیاری در ساخت این عمارت وجود دارد. ظاهر بیرونی عمارت شبیه به ساختمان‌های اروپایی است. در نمای بیرونی ساختمان از سنگ تراش‌خورده‌ی اسپراخان استفاده شده است. همچنین ساعت چهار صفحه‌ای که بر روی برج 4/30 متری قرار دارد مشابه ساعت بیگ‌بنگ در لندن است. اگر از بالا به عمارت شهرداری تبریز نگاه کنید، شکل آن مانند عقابی در حال پرواز درست در مرکز تبریز است.
این عمارت زیبا نسبت به دورانی که در آن تاسیس شده بسیار پایدار طراحی شده است. داخل عمارت با معماری ایرانی و بومی هم‌خوانی دارد و در ساخت آن از شیشه‌های دوجداره استفاده شده است. عمارت داری یک زیرزمین و دو طبقه است. مساحت زمینی که ساختمان در آن بنا شده است 9600 مترمربع و مساحت ساختمان 6500 متر مربع است.
مراقبت از چنین معماری شاخصی از اهمیت زیادی برخوردار است. اما در این سال‌ها اشتباهاتی هم رخ داده است. در دهه 1980 زمانیکه می‌خواستند داخل ساختمان آسانسور نصب کنند یکی از پاسیوهای برج آسیب دید. باعث خوشحالی است که این اثر معماری باشکوه در تیر ماه 1377 به عنوان یکی از آثار ملی در تبریز به ثبت رسیده است و در حال حاضر از آن محافظت می‌شود.
میدان ساعت که خانه عمارت شهرداری است، تا سال 1324 هنوز به شکل امروزیش در نیامده بود و چهارراه بود. میدان در زمان سید جعفر پیشه‌وری جای چهارراه را گرفت و در مرکز آن هم مجسمه‌ای از باقرخان نصب شد. بعد از آنکه دوران حکومت پیشه‌وری تمام شد تندیس محمدرضا شاه جایگزین تندیس باقرخان شد. در تمام این مدت عمارت شهرداری دست نخورده باقی ماند.
بازدید از ساختمان و میدان شهرداری
در موزه عمارت چندین تالار از جمله تالار چاپ و نشر، دفاع مقدس، هنرهای معاصر، حکمت و خوشنویسی برای بازدید عموم وجود دارد. برای بازدید از عمارت شهرداری تبریز می‌توانید در روزهای غیر تعطیل از ساعات 8 تا 18 به محل این ساختمان مراجعه کنید. هزینه ورودی موزه شهر و شهرداری در سال 1399 چهار هزار تومان بوده است. اگر دوست دارید به اندازه کافی برای بازدید از تمام قسمت‌های عمارت وقت داشته باشید بهتر است بین 1 تا 2 ساعت از وقت خود را برای گشتن در عمارت تاریخی کنار بگذارید.
شماره تماس عمارت شهرداری تبریز:04134767615
از آنجاییکه ساختمان عمارت در مرکز شهر قرار دارد فاصله چندانی تا انواع مراکز خرید و رستوران‌ها ندارد. به همین دلیل اگر مسافر هستید خیالتان راحت باشد که می‌توانید زمان مفیدی را در این مکان بگذرانید. همچنین تنها با چند دقیقه پیاده‌روی در اطراف میدان می‌توانید به سایر مراکز تاریخی و تفریحی مانند خانه نیکدل، ارگ علیشاه و خانه شهریار هم سر بزنید.
چه طور خود را به عمارت شهرداری برسانیم
دسترسی به عمارت شهرداری تبریز آسان است. کافی است با ماشین خود را به میدان ساعت برسانید؛ عمارت در تقاطع خیابان امام خمینی و خیابان ارتش قرار دارد. البته ممکن است برای پیدا کردن جای پارک به مشکل بر بخورید، به همین دلیل بهتر است از پارکینگ‌های عمومی که در آن اطراف هستند استفاده کنید.
البته اگر نمی‌خواهید از ماشین استفاده کنید باز هم به راحتی می‌توانید خود را به میدان ساعت برسانید. در نزدیکی میدان هم ایستگاه مترو وجود دارد و هم اتوبوس. اگر می‌خواهید از مترو استفاده کنید در ایستگاه ساعت از مترو پیاده شوید و چند متری را تا عمارت پیاده‌روی کنید. برای اتوبوس هم می‌توانید از خط اتوبوس شریعتی-آبرسان استفاده کنید.
در این مطلب از پینورست سعی کردیم اطلاعات جامعی درباره عمارت شهرداری تبریز در اختیار شما قرار بدهیم. اگر به ساختمان‌های تاریخی با سبک اروپایی علاقه‌مند هستید بازدید از این عمارت یکی از بهترین انتخاب‌ها برای شما خواهد بود. خوشبختانه چند سالی است که امکان بازدید از برخی تالارهای این عمارت بی‌نظیر برای بازدیدکنندگان فراهم شده است.
تا به حال به شهر تبریز سفر کرده‌اید؟ اگر سفر کرده باشید قطعا چشمتان به این برج زیبا در مرکز شهر خورده است. به خصوص اگر به سمت بازار قدیمی تبریز هم رفته باشید. اگر دقت کرده باشید بیشتر شهرهای بزرگ و قدیمی ایران برج‌های ساعت مخصوص به خودشان را دارند. به نظر شما کدام یکی از این برج‌ها جالب‌تر هستند؟
به جز تبریز شهرهای زیادی در ایران ساختمان شهرداری جالب توجه دارند. به نظر شما کدام یکی از این ساختمان‌ها دیدنی‌تر هستند؟
اگر هم قبلا از برج ساعت و ساختمان شهرداری و موزه داخل آن در تبریز دیدن کرده‌اید حتما برای ما و مسافرهای بعدی این مقصد جذاب از تجربیات خودتان در بخش نظرات بنویسید. اگر هم خودتان قصد سفر به تبریز را دارید یادتان باشد که برای یک اقامت مطمئن و بدون دغدغه می‌توانید به سایت اجاره آپارتمان مبله پینورست سر بزنید و از بین اقامتگاه‌های گلچین شده ما اقامتگاه مورد نظر خودتان را پیدا کنید.
من پرستو جابری‌ام. چند سالیه که تولید محتوا رو به شکل حرفه‌ای دنبال می‌کنم. از یادگیری لذت می‌برم و دوست دارم هر چیزی رو که یاد می‌گیرم با بقیه قسمت کنم. به ایجاد هر ایده ناب و ساخت هر چیز جدیدی علاقمندم. به نظرم نوشتن یکی از بهترین روش‌ها برای ساخت جهانیه که زندگی در آن راحت‌تر و دسترسی به اطلاعات در آن آسان‌تر است.
توی سفر دنبال چی هستی؟ 
کشف شهر 
قلقهای سفر 
تجربههای بقیه 
