موزه ایران باستان ؛ قدیمی‌ترین موزه ایران برای دیدن قدیمی‌ترین گنجینه‌های ایرانی

موزه‌گردی که نسبتا تفریح جدیدی به شمار می‌آید حالا دیگر حسابی جای پای خودش را در برنامه‌ سفرها و گشت و گذارهای شهری حتی محکم کرده است. موزه ایران باستان که به آن موزه ایران یا موزه ملی ایران هم گفته می‌شود در ابتدای قرن حاضر و در دوران رضا خان توسط معمار مشهور فرانسوی آندره گدار طراحی و ساخته شده است.

علاوه بر ارزش تاریخی موزه در معماری آن هم سعی کردند تا ویژگی‌هایی از تاریخ و بناهای مهم باستانی ایران وجود داشته باشد. پس خود ساختمان موزه هم یک اثر هنری دیدنی است.

بسیاری از قدیمی‌ترین ساخته‌های دست بشر در فلات ایران در این موزه نگهداری می‌شوند. از دوران پارینه سنگی تا پس از اسلام دیدنی‌های فراوانی در این موزه گردآوری شده‌اند و مجموعه‌ای چشمگیر را رقم زده‌اند. برای اینکه کمی با موزه ایران باستان، جذابیت‌های موزه‌گردی و دیگر موزه‌های تهران آشنا شوید ادامه این مطلب را بخوانید.

موزه ایران باستان یک اثر تاریخی است

بسیاری به اشتباه فکر می‌کنند که تهران به عنوان پایتخت ایران جاهایی دیدنی و تاریخی چندانی ندارد. اما علاوه چندین مکان‌ تاریخی و زیارتی، مراکز تفریحی مدرن، طبیعت زیبای در نزدیکی و حتی چسبیده به شهر، تهران شهر موزه‌ها است. موزه ایران باستان هم تنها یکی از این موزه‌ها و نقاط دیدنی تهران است که می‌تواند اوقات خوشی را برای گردشگران و علاقمندان به تاریخ ایران باستان فراهم کند.

موزه ایران باستان قدیمی‌ترین موزه ایران است و به دو بخش ایران باستان و پس از اسلام تقسیم می‌شود که البته امروزه بخش پس از اسلام کاملا از آن مستقل شده و در ساختمانی چسبیده به محل موزه ایران باستان و زیر نام مجموعه موزه ملی ایران به کار خود ادامه می‌دهد.

بیشتر بخوانید: ۸ دلیل برای این که حداقل یک بار تهران را بگردید ؛ جاهای دیدنی تهران

به خاطر قدمت و اهمیت تاریخی کشورمان ایران این موزه نه تنها برای ما بلکه برای گردشگران خارجی نیز بسیار  مهم و جالب است. بازدیدکنندگان می‌تواند از اولین نشانه‌های بر جای مانده از انسان در این کره خاکی شروع کنند، قدم به قدم با تاریخ ایران و جهان پیش بیایند و در زمان سفر کنند تا به امروز برسند. بنابراین بازدید از این موزه نه تنها برای هر ایرانی وطن‌دوستی بلکه برای علاقمندان به تاریخ در سراسر جهان جذابیت بسیاری دارد.

موزه ایران باستان کجاست؟

موزه ایران باستان در خیابان 30 تیر و در بخش غربی میدان دمشق یا خیابان ملل متحد و همچنین شمال خیابان امام خمینی قرار دارد. وزارت امور خارجه ایران هم در شرق این بنا قرار گرفته است.

روی نقشه ببینید!

برای دسترسی به موزه ایران باستان از طریق مترو می‌توانید در یکی از ایستگاه‌های امام خمینی یا حسن آباد پیاده شوید و سپس خودتان را به ابتدای جنوبی خیابان 30 تیر برسانید.

راه دیگر رفتن به موزه ایران باستان با استفاده از اتوبوس‌های شهری است.

چون موزه در طرح ترافیک قرار دارد به راحتی نمی‌شود با ماشین شخصی به آن سر زد.

قیمت بلیط برای بازدیدکنندگان داخلی 10 هزار تومان و برای بازدیدکنندگان خارجی 100 هزار تومان است.

برای  موزه ایران باستان ساعات  بازدید از 9 صبح تا 19 در نیمه اول سال و 9 تا 17 در نیمه دوم سال تعیین شده است.

متاسفانه در حال حاضر به خاطر محدودیت‌های کرونایی موزه بسته است. در هر صورت هم فراموش نکنید که همیشه از طریق سایت موزه می‌توانید اطلاعات لازم را درباره باز یا بسته بودن مجموعه، به دست بیاورید.

تاریخچه موزه ایران باستان

ایده تاسیس موزه‌ای برای آثار باستانی و تاریخی ایران ابتدا در دوران مشروطیت و توسط مرتضی قلی خان هدایت معروف به صنیع الدوله مطرح شده بود. البته این ایده تا زمان احمد شاه به تعویق افتاد و تا آن‌زمان محقق نشد.

مرتضی خان ممتازالممالک وزیر معارف احمد شاه قاجار اولین شخصی بود که بانی جمع‌آوری اشیای باستانی و تاریخی ایران شد و آن‌ها را در یکی از کلاس‌های مدرسه دارالفنون تحت عنوان موزه ملی نگهداری می‌کرد.

در سال‌های ابتدایی حکومت پهلوی این آثار به عمارت مسعودیه منتقل شدند. عمارت مسعودیه را نردیک مترو ملت پیدا می‌کنید؛ یک ساختمان قدیمی زیبا و باصفا که دلتان می‌خواهد ساعت‌ها داخلش بگردید. در ابتدا تنها آثار اندکی که از کاوش‌های باستانی تا آن‌زمان محدود به دست آمده و یا اهدایی مجموعه داران خصوصی بودند در این گنجینه نگهداری می‌شدند.

تا اینکه امتیاز کاوش‌های باستان‌شناسی فرانسوی‌ها در سراسر کشور لغو شد و تنها اجازه کاوش در شوش را پیدا کردند. در عوض قرار شد تا موزه و کتابخانه‌ای برای ما بسازند و مدیریتش را نیز بر عهده بگیرند.

آندره گدار معمار مشهور فرانسوی به همین خاطر به ایران آمد و با کمک دو معمار ایرانی با نام‌های حاج عباسعلی معمار باشی و  استاد مراد تبریزی ساخت موزه را در سال 1312 شروع کردند.

ساختمان دیگر هم که به موزه ملی ایران معروف است و به آثار پس از اسلام اختصاص یافته در دهه 30 و توسط دیگر معمار فرانسوی اوژن آفتاندلیان به عنوان موزه مردم شناسی ساخته شد که بعدها با زیاد شدن آثار کشف شده و اشیا موزه ایران باستان، بازسازی و ترمیم شد و به دوران پس از اسلام اختصاص یافت.

امروزه به این بخش از موزه ملی ایران موزه باستان‌شناسی و هنر اسلامی ایران می‌گویند. این بخش از موزه در سال 1375 افتتاح شده و دوبار در سال‌های 1385 و 1394 مورد تجهیز و بازسازی قرار گرفته است.

اشیا موزه ایران باستان

یکی از قدیمی‌ترین ساخته‌های دست بشر از دوران پارینه سنگی که از سنگ کوارتز ساخته شده و مربوط به حوزه‌ تمدنی رودخانه کشف رود در شرق مشهد است از جمله اشیای موزه بوده که بیش از یک میلیون سال قدمت دارد.

علاوه بر این ابزار سنگی برخی از سفالینه‌ها و پیکیره‌های گلی مربوط به دوران پیش تاریخ هم از جمله اشیای این بخش از موزه هستند.

بیشتر بخوانید: موزه هنرهای معاصر تهران – آثار ون گوک و پیکاسو در گنجینه میلیاردی

طبیعی است که هرچه در تاریخ به جلوتر بیایم اشیای بیشتری از آن دوره‌ها به دست ما رسیده و در موزه وجود دارند.

از انواع ابزارهای دوره‌های مختلف تاریخی، تا سکه و حتی سر ستونی از تخت جمشید. ابزارهای جنگی، انواع ظروف، کتیبه‌ها، پیکر گلی شهداد و چیزهای دیگر همه و همه تنها بخشی از آثار این گنجینه بزرگ را تشکیل می‌دهند.

ساختمان‌ها و بخش‌های مختلف موزه

به این مجموعه موزه ملی ایران می‌گوییم که شامل دو بخش موزه ایران باستان و موزه باستانشناسی و هنر اسلامی است. بخش ایران باستان که در ساختمان طراحی شده توسط آندره گدار قرار دارد شامل بخش‌های زیر است:

موزه پیش از تاریخ ایران و موزه دوران تاریخی.

موزه پیش از تاریخ ایران به آثاری از دوران پارینه سنگی تا هزاره چهارم پیش از میلاد اختصاص یافته است و اشیایی از زمان انسان‌های عصر حجر تا داین زمان را در خود جای داده است. بخش پیش از تاریخ در طبقه اول موزه ایران باستان قرار دارد.

بخش دوران تاریخی اما در طبقه همکف موزه ایران باستان قرار دارد. در این بخش آثاری از هزاره چهارم پیش از میلاد تا پایان دوره ساسانیان وجود دارند. برخی از مهم‌ترین اشیای این بخش شامل سفال نقاشی شده شهر سوخته، مجسمه داریوش، مرد نمکی و مجسمه مرد مفرغی می‌شود.

موزه هنرهای اسلامی در ساختمان مجاور هم به دو بخش از صدر اسلام تا ایلخانیان و از تیموریان تا قاجار تقسیم می‌شود. این ساختمان با الهام از کاخ بیشاپور ساسانی ساخته شده و قسمتی هم با عنوان تالار قرآن که کتاب‌های خطی و نفیس اختصاص یافته دارد.

یکی از امکان‌های ویژه و جالب موزه ملی ایران امکان بازدید مجازی از هر دو موزه و تمام بخش‌های آنان است که از طریق سایت موزه ملی ایران امکان‌پذیر است. این روزها و در زمانه کرونا که ممکن است در بعضی از مواقع موزه تعطیل باشد می‌توانید از طریق مجازی بازدید از موزه را تجربه کنید. یا قبل از اینکه به موزه بروید نگاهی به آثار و بخش‌های مختلف بیاندازید.

اگر برای موزه‌گردی به تهران سفر کرده‌اید و به تاریخ علاقه دارید باید چندروزی را در این شهر شلوغ اقامت کنید تا موزه‌گردی بهتان بچسبد. برای اجاره روزانه آپارتمان مبله می‌توانید از سایت پینورست کمک بگیرید.

دیگر دیدنی‌های نزدیک موزه ایران باستان

همانطور که گفتیم موزه در خیابان سی تیر قرار دارد و این خیابان شبیه دریچه‌ای به گذشته‌های تهران است. مثلاً مجموعه باغ ملی، بازار تهران و عمارت مسعودیه از جمله دیدنی‌های نزدیک موزه ملی ایران هستند.

بجز این پیشنهاد می‌کنیم به مجموعه‌ی غذاخوری‌های خیابان سی تیر هم سری بزنید. به خصوص اگر هوس غذاهای خیابانی مثل ساندویچ و آش و اسنک کرده‌اید.

بیشتر بخوانید: خیابان سی تیر تهران کجاست؟ شکم‌گردی در خوشمزه‌ترین جای تهران

سایر موزه‌های تهران

همانطور که در ابتدا اشاره کردیم برخلاف باور برخی تهران مکان‌های دیدنی کم ندارد و تنها در دود و ترافیک و شلوغی خلاصه نمی‌شود. یکی از وژگی‌های شهر‌های مدرن و مهم داشتن موزه‌های مختلف است که تهران هم از این قاعده مستثنی نیست.

در ادامه به برخی از موزه‌های تماشایی تهران اشاره می‌کنیم تا اگر گذرتان به تهران افتاد و یا حتی ساکن این شهر هستید و از وجود این مراکز دیدنی باخبر نبودید حتما به آن‌ها مراجعه کنید.

موزه جواهرات یکی از موزه‌های دینی تهران است که  از قضا خیلی به موزه ملی ایران نزدیک است.

در ادامه می‌توان به موزه آبگینه اشاره کرد که آن هم در خیابان جمهوری و در نزدیکی موزه ملی ایران و موزه جواهرات قرار دارد. در این موزه قرار است با گنجینه‌ای از سفال‌ها ظروف شیشیه‌ای مواجه شوید. اگر شما هم عاشق اشیا و سرگذشتشان هستید این‌جا برای شما مثل یک بهشت است. دور و بر این موزه هم می‌توانید در خیابان سی تیر شکم‌گردی و کنید و دلی از عزا دربیاورید. پس می‌توانید برای بازدید از هر سه موزه در یک روز و چند ساعت برنامه ریزی کنید.

موزه رضا عباسی، موزه هنرهای معاصر، موزه پول و موزه دفاع مقدس برخی دیگر از موزه‌های مهم و دیدنی تهران هستند که دیدار از آن‌ها بی‌شک خالی از لطف نخواهد بود.

اگر اهل موزه‌گردی نیستید و می‌خواهید فرصتی دوباره به موزه‌ها بدهید، جایی بهتر از تهران برای شروع پیدا نمی‌کنید. پس در اولین فرصت سری به یکی از موزه‌های جذاب و باحال تهران بزنید، شاید نظرتان کلا عوض شد.

شما این موزه را دیده‌اید؟ به موزه‌گردی علاقه دارید؟ کدام یک از موزه‌های تهران بیشتر شگفت‌زده‌تان کرده؟ به این موزه چه امتیازی می‌دهید؟ مسیر دسترسی به آن چطور است؟ از موزه‌گردی خود برای ما بنویسید.

پینورست