شاید بتوانیم گردشگران را به دو دسته کلی تقسیم کنیم. کسانی که بیشتر اهل طبیعت‌گردی هستند و افرادی که به بازدید از بناهای تاریخی و موزه‌ها علاقه دارند. فرض کنید عده‌ای می‌خواهند با هم به یک سفر بروند. ممکن است در این بین بعضی‌ها جزو دسته اول و بعضی دیگر جرو دسته دوم باشند. در این صورت شاید بر سر انتخاب مقصد مناسب دچار مشکل شوند. اما جاهایی هم مثل برج لاجیم وجود دارند که می‌توانند نیازهای هر دو گروه را برطرف کنند.
برج لاجیم یک برج تاریخی و ارزشمند در استان مازندران است. با ما همراه باشید تا در این مطلب همه چیز در مورد این بنا را به شما بگوییم.
برج لاجیم چطور جایی است؟
برج لاجیم بنای زیبایی در دل طبیعت زیبا و صد البته معرف حضور همگان، استان مازندران است. این برج در نزدیکی سوادکوه قرار دارد و برای سال‌ها به اشتباه به آن مقبره امامزاده عبدالله می‌گفتند. برج لاجیم از دوران آل زیار به‌یادگار مانده و یکی از دلایل اهمیت تاریخی آن وجود دو کتیبه با خطوط کوفی و پهلوی است.
اما این برج علاوه‌بر ارزش تاریخی و معماری زیبایی که دارد، به‌خاطر جایی که در آن قرار گرفته شکوه و عظمتی دو چندان پیدا کرده. در میان کوهستان و بر فراز جنگل و پوشش گیاهی انبوه، برج لاجیم با ابهت و جذابیت خاصی خودنمایی می‌کند.
بعضی از منابع به دلیل اینکه سه طرف برج دره و پرتگاه قرار دارد آن را به یک شبه جزیره هم تشبیه کرده‌اند؛ شبه جزیره‌ای نظامی و مستحکم در دل کوهستان.
بهترین مسیر دسترسی و شرایط بازدید از برج
برای دسترسی به برج لاجیم از تهران ابتدا از جاده فیروزکوه باید خودتان را به سوادکوه برسانید. سپس از آنجا باید به سمت زیر‌آب و در نهایت روستای لاجیم بروید. لاجیم با زیر‌آب کمتر از 30 کیلومتر فاصله دارد. وقتی ارتفاع بگیرید و ازجنگل و مراتع خارج شوید چشمتان به برج همچنان ایستاده‌ای خواهد افتاد که حدودا هزار سال است که پابرجاست و بر فراز صخره‌ها و پرتگاه‌ها خودنمایی می‌کند.
لاجیم سالیان زیادی را سپری کرده و مثل یک ناظر خاموش و بازنشسته اما با ابهت به تماشای اتفاق‌های تاریخی و پستی و بلندی‌های روزگار نشسته است. معلوم هم نیست شاید بازی روزگار به شکلی پیش برود که دوباره این برج اهمیت خود را باز بیابد و جزئی از جریان زندگی شود.
اگر تصمیم دارید که برای دیدن برج لاجیم راهی شوید می‌توانید برای اجاره آنلاین اقامتگاه به سایت پینورست سر بزنید.
همه چیز درباره برج لاجیم؛ از معماری تا تاریخچه بنا
اولین چیزی که در رابطه با معماری برج لاجیم جلب توجه می‌کند گنبد مخروطی شکل آن است. جالب اینکه این گنبد از داخل کاملا مدور به نظر می‌رسد. این برج با آجر ساخته شده و ورودی آن از سمت شرقی بناست. پایه‌های گنبد هم مزین به چندین طاق‌نما است.
دو کتیبه معروف لاجیم هم زیر گنبد و مقابل هم قرار دارند. کتیبه‌ها هم بر روی پس‌زمینه‌ای به رنگ سفید و از جنس گچ قرار دارند. بر روی کتیبه به خط کوفی نام بانی ساخت و مالک بنا، کیا اسماعیل ابوالفوارس شهریار ابن عباس و تاریخ ساخت آن، 413 هجری قمری ثبت شده است.
متن کتیبه: «بسم الله الرحمن الرحیم. هذا قبر القیم اکیا الجلیل ابوالفوارس شهریار بن العباس بن شهریار مولا امیرالمومنین رحمه الله امر بینائه فی سنه ثلاث محشر و اربعمانه، عمل الحسن بن علی».
در ساخت این برج علاوه‌بر آجر از ساروج هم استفاده شده است. نکته جالبی که وجود کتیبه‌ای به خط پهلوی ساسانی به ما نشان می‌دهد این است که در آن دوران انگار در شمال ایران و طبرستان با حکومت مرکزی تعارض داشتند و مایل بودند هویت پیش از اسلام خود را هم فراموش نکنند.
با وجود اینکه طبرستان در زمانی که این برج ساخته شده است تحت حکمرانی آل زیار بوده این بنا به دوران گذار سلسله باوندی مربوط می‌شود. در این دوره که بین سلسله اول و دوم باوندیان بوده است و حدود 70 سال طول کشیده، آل زیار بر روی کوهستان‌های طبرستان هیچ گونه تسلطی نداشتند. در نتیجه باوندیان توانستند تجدید قوا کنند و زمین‌ها و املاک خود را پس بگیرند.
در میانه‌های قرن پنجم هجری بالاخره باوندی‌ها توانستند بر بیشتر نواحی مازندران مسلط شوند. به‌نظر می‌رسد که حکام باوندی در کوهستان البرز و نزدیک شهر ساری سکونت داشتند. اما اینکه مالک برج لاجیم چه منصبی در بین آن‌ها داشته است مشخص نیست.
بعضی از اهالی تا سال‌ها تصور می‌کردند این بنا در واقع آرامگاه امامزاده عبدالله است؛ که این تصور اشتباه بود. البته با وجود اینکه این برج در اصل یک بنای نظامی و جزو استحکامات حکام باوندی بوده است، بعدها پیکر یکی از بزرگان باوندیان به اسم کیا ابو‌الخواص ابن شهریار در آن به خاک سپرده شد.
آندره گدار، باستان‌شناس و معمار فرانسوی پژوهش‌ها و کاوش‌هایی در رابطه با لاجیم انجام داد و به این نتیجه رسید که این برج در اصل قسمتی از یک شهر بوده است. بخشی از نظرات آندره گدار درباره لاجیم که در کتاب آثار ایران آمده است:
«در داخل این محوطه جا‌به‌جا تل‌هایی از خاک وجود داشت که ثابت می‌کرد قلعه در حقیقت شهری بوده با برج و باروی مستحکم. اگر اشتباه نکنیم این شهر در قلب جنگل و به‌دور از راه‌ها و اجتماعات شهری، پناهگاه یک یاغی و یا جایگاه امن امیری مخلوع بوده که در انتظار فرصت مناسب به‌سر می‌برده است. برج که احتمالا مدفن این یاغی یا امیر است عمارتی است مدور که در داخل سقفی گنبدی و از خارج بامی به‌شکل مخروط دارد، یعنی به‌گونه معماری بسیار رایج که در صفحات شمالی ایران مدت‌های مدید معمول بوده است».
اما برسیم به اینکه لاجیم چه معنایی دارد. در بخشی از نوشته‌های آندره گدار ذکر شده است که نتوانسته معنای لاجیم را پیدا کند. اما امروزه نظراتی مبنی بر اینکه لاجیم در اصل به معنای مرداب و آبگیر بوده است در بین متخصصان رایج شده است. اما برخی دیگر معتقدند که لاجیم به معنای کاسه گرد بزرگ بوده است که این باور با ظاهر بنا و معماری ان هم بیشتر سازگار است.
در رابطه با تاریخ دقیق‌تر ساخت این برج هم، آندره گدار لاجیم را هم‌دوره با برج رادکان غربی می‌داند که در بین سالهای 407 تا 411 هجری بنا شده است.
راستی ما کتیبه‌ای که به خط پهلوی نوشته شده را فراموش نکردیم. اما این کتیبه تا جایی که اطلاع داریم هنوز ترجمه و رمزگشایی نشده است. البته وضعیت آن به نسبت کتیبه به خط کوفی چندان مناسب نیست و گذر زمان خدشه‌های بر آن وارد کرده است.
دیگر دیدنی‌های نزدیک به برج لاجیم
سوادکوه به عنوان یک منطقه کوهستانی و تاریخی دیدنی‌های طبیعی و تاریخی قابل توجهی دارد و به خاطر فاصله مناسبی که با تهران دارد به عنوان مقصدی مناسب برای گردشگران شناخته می‌شود. در ادامه به معرفی مختصر برخی از این جاهای دیدنی می‌پردازیم.
پل ورسکشاید معروف‌ترین جای دیدنی در حوالی سوادکوه باشد. این پل زیبا و حالا دیگر نسبتا تاریخی نیازی به معرفی ندارد. پل ورسک قسمتی از راه آهن سراسری ایران است که جنوب و مرکز ایران را به شمال و شمال شرق وصل می‌کند.
حالا که به آل باوند اشاره کردیم بد نیست که سری هم به برج باوند بزنیم. بعضی قدمت این برج را به دوران ساسانیان نسبت می‌دهند و به نظر می‌رسد این برج که ظاهری به مهره رخ یا قلعه در شطرنج دارد برای دیده‌بانی مورد استفاده قرار می‌گرفته است.
حالا کمی هم به جاذبه‌های طبیعی بپردازیم. دریاچه شورمست در نزدیکی سوادکوه یکی از مهم‌ترین و پر طرفدارترین جاذبه‌های توریستی این منطقه است.
سد لفور و جنگل اطراف آن و هفت آبشار هم دیگر دیدنی‌های طبیعی آن حوالی هستند. همچنین می‌توان به آبشار ورسک، آبشار گزو، روستای اوریم و جنگلش، جنگل هلی دار و … هم اشاره کرد که هر کدام نیاز به مطالب جداگانه‌ای دارند.
شما تا به‌حال از برج لاجیم دیدن کرده‌اید؟ چه چیزی در مورد این برج نظر شما را به خودش جلب کرد؟ می‌توانید این برج را در زمان‌های اولیه ساخته شدنش تصور کنید؟ از کدام جاذبه‌های دیدنی نزدیک به برج دیدن کردید؟ حتما نظر و تجربه خودتان را برای ما بنویسید.
اگر تصمیم دارید که برای سفر بعدیتان برنامه‌ریزی کنید می‌توانید برای اجاره اقامتگاه در شهر مورد نظرتان به سایت پینورست سر بزنید. اجاره انواع مختلف اقامتگاه از آپارتمان مبله و ویلای استخردار تا اجاره بوم گردی با غذا در این سایت وجود دارد.
من دانشگاه سوره ادبیات نمایشی خوندم. تخصصم ساختن فیلم کوتاهه و تا حالا ۴ فیلم کوتاه ساختم و توی پروژه‌های فیلم‌سازی و مستندسازی زیادی هم در نقش‌های مختلفی حضور داشتم.
توی سفر دنبال چی هستی؟ 
کشف شهر 
قلقهای سفر 
تجربههای بقیه 
