دشت لاله واژگون؛ از دامنه های زاگرس تا کوهرنگ اصفهان

همه می‌دانیم که استان لرستان از لحاظ زیبایی‌های طبیعی در ایران کمتر رقیبی دارد. دامنه‌های زاگرس، جنگل‌های بلوط، چشمه ساران و دریاچه گهر فقط یک گوشه از زیبایی‌های لرستان هستند. اما بین همه این شگفتی‌های و دیدنی‌های طبیعی، دشت لاله واژگون دامنه‌های زاگرس یا الیگودرز چیز دیگری است.

در ماه اردیبهشت این دشت‌های واقع در دامنه‌های زاگرس به صورت دالانی از این گونه گیاهی بدیع با گل‌های سرخ و زردش انباشته می‌شوند و منظره‌هایی را پدید می‌سازند که توصیف کردنشان سخت است.

بعضی‌ها این دشت‌های پوشیده از لاله واژگون در فصل بهار را به قالی توصیف می‌کنند. می‌گویند وقتی لاله‌ها سبز می‌شوند و دشت‌های منطقه زز و ماهرو را می‌پوشاند، شبیه این است که کسی قالی بر روی دشت انداخته باشد.

این گل از گونه‌های گیاهی نادر در جهان است و مدتی می‌شود که با ثبت به عنوان میراث طبیعی ملی، تحت مراقبت هم قرار گرفته است.

دشت لاله واژگون کجاست؟

دشت‌ لاله واژگون دامنه‌های زاگرس از حدود 30 کیلومتری الیگودرز شروع می‌شود و تا بالای این دامنه‌ها ادامه پیدا می‌کند. این دشت را به عنوان بزرگترین دشت لاله واژگون جهان می‌شناسند.

برف‌ها که کم‌کم آب می‌شوند جایشان را به لاله‌های تازه از زمین روییده می‌دهند. در حالی که هنوز در ارتفاعات می‌شود رد برف را دید، رنگ سرخ و زرد لاله‌ها هم به سبزی دشت و سفیدی برف‌ها اضافه می‌شود. 

به دلیل دالانی شکل بودن نوع رویش گل‌ها در نزدیکی الیگودرز به این دشت دشت دالانی هم می‌گویند. لاله‌ها در دشت دالانی تا ارتفاع 120 متری هم رشد می‌کنند و مناظر نفس‌گیری را شکل می‌دهند.

دشت دالانی در دامنه اشترانکوه قرار دارد و تا کوه‌های نسار، تخت دشت، شاه کول، قالی کوه و مورزرین را در بر می‌گیرد.

دشت لاله واژگون دیگری هم در نزدیکی شهرستان دورود در استان لرستان در دامنه کوه پریز قرار دارد. به این دشت رزستان می‌گویند و از طریق روستای دره اسپر می‌توانید به سمت آن بروید.

بیشتر بخوانید: آبشار آب سفید؛ زیباترین آبشار ایران

اسطوره‌ها و نام‌ها؛ لاله واژگون چیست؟

در اسطوره‌ها اینطور روایت می‌شود که لاله واژگون شاهد مرگ سیاوش بوده است و به خاطر همین هم از شرم و ناراحتی سرش را رو به پایین می‌اندازد. حتی برای این اسطوره یک بیت شعر در شاهنامه هم وجود دارد:

چو سرو سیاوش نگونسار دید/ سراپرده‌ دشت خون‌سار دید

بیفکند سرا را ز انده نگون/ بشد زان سپس لاله واژگون

شاید به خاطر همین هم در بعضی از مناطق کردستان به این گل با نام اشک سیاوش هم می‌گویند. دیگر باور عامیانه‌ای که در رابطه با این گل‌ها وجود دارد این است که هرکس آن‌را بچیند رحمت و برکت الهی و رزق و روزی از سفره‌اش می‌رود. به همین دلیل به لاله واژگون گل نان بُر هم می‌گویند.

به این نوع از گل‌های کمیاب اشک مریم هم می‌گویند. دلیلش هم شیره درون لاله است که گاهی به زمین می‌چکد و از گلبرگ‌ها آویزان می‌شود. این چکیدن شیره گل را به اشک تشبیه کرده‌اند.

در زبان محلی به لاله واژگون قاقاچه هم می‌گویند. 

در آثار تاریخی دوران ساسانیان می‌توان تصاویری از لاله واژگون را در سر ستون‌ها و سنگ‌نگاره‌ها دید.

البته این را هم باید اضافه کنیم که لاله واژگون یک نوع گیاه نیست بلکه تیره‌ای با بیش از 140 گونه مختلف است. دو نوع از خاص‌ترین گونه‌های لاله واژگون با نام سوسن چلچراغ و اشک مریم در دامنه زاگرس می‌رویند.

لاله واژگون عمر خیلی کوتاهی هم دارد و با شروع باران‌های بهاری از بین می‌رود. به همین دلیل در فصل بهار و در مدت زمان کوتاهی که این لاله‌ها هنوز سبز هستند این منطقه پر از مسافر می‌شود. بیشتر دوست‌داران لاله واژگون، روستا‌های دالانی، دورک، مورزرین، دره دایی،آب باریک، خلیل‌آباد، چغا گرگ، مورخشک، خاک بتیه، هندیله، تاپله، گیلان، ارژنک و گله مویه را برای سفر انتخاب می‌کنند.

لاله‌های واژگون در قرن 16 میلادی به اروپایی‌ها هم معرفی شدند. الان بیشتر از 300 سال است که باغ گیاه‌شناسی و باغ سلطنتی انگلستان به صورت گلخانه‌ای آن‌ها را پرورش می‌دهند و بهشان لاله واژگون سلطنتی می‌گویند.

بیشتر بخوانید:‌ آبشار بیشه؛ دیدن معروف ‌ترین آبشار لرستان

لاله واژگون نماد چیست؟

لاله واژگون را می‌توان نماد استقامت و پایداری نامید. این گیاه شگفت‌انگیز فقط در ارتفاعات و در محیط‌های سنگلاخی و صخره‌ای می‌روید و عمر کوتاهی دارد. با این وجود هر سال دوباره در فصل بهار سر از خاک بیرون می‌آورد و به ایستادگی خودش ادامه می‌دهد.

بنابراین اهمیت لاله واژگون تنها در زیبای و خاص بودن آن نیست و به شرایط سختی که در آن می‌روید هم مربوط می‌شود.

همانطور که بالاتر گفتیم، بعضی از افسانه‌ها شکل منحصر به فرد این گل را به اسطوره‌ سیاوش نسبت می‌دهند و معتقدند که در سوگ سیاوش سرافکنده است و اشکی هم از گونه‌هایش روان شده.

امروزه اما به دلیل بعضی از بی توجهی‌هایی که به لاله‌های واژگون شده، در معرض خطر قرار دارد. حضور ماشین‌های آفرودی یا کندن بی‌رویه گل‌ها برای مصارف دارویی و یا زینتی، حیات این لاله‌های باارزش را به خطر انداخته است.

بهترین فصل بازدید از لاله‌های واژگون چه زمانی است؟

بهترین فصل بازدید از دشت لاله‌های واژگون دامنه‌های زاگرس فصل بهار است. در واقع اصلا در فصل‌های دیگر لاله واژگونی وجود ندارد تا کسی بتواند از آن دیدن کند. لاله واژگون عمر کوتاهی دارد و با آب شدن برف‌ها در فصل بهار می‌روید و با اولین باران بهاری پژمرده می‌شود. در مجموع تنها چیزی حدود 1 ماه عمر می‌کند.

بیشتر بخوانید: زیباترین مسیرهای ریلی ایران – تماشای لفور و آبشار بیشه از قاب قطار

چه شهرهایی دشت لاله واژگون دارند؟

ما در این مطلب تا به اینجا به لاله‌های واژگون دامنه‌های زاگرس و بیشتر به دشت لاله‌ واژگون دالانی نزدیک الیگودرز پرداختیم. اما این چشم‌انداز چشمگیر و خیره کننده طبیعی فقط به این منطقه محدود نمی‌شود. 

کوهرنگ یکی از معروف‌ترین دشت‌های لاله واژگون کشور را دارد. از دشت لاله واژگون کوهرنگ به عنوان یکی از زیباترین مکان‌های رشد این لاله‌ها یاد می‌شود. برای رسیدن به این دشت باید از اصفهان به سمت کوهرنگ بروید. دشت لاله‌های کوهرنگ در نزدیکی شهر چلگرد و روستای بنواستکی قرار دارد.

خوانسار هم یکی از مکان‌های محبوب رویش گل اشک مریم است. برای اینکه از دشت خوانسار دیدن کنید باید به روستای دره بید در 15 کیلومتر این شهر بروید و از آن‌جا به راحتی می‌توانید دشت را پیدا کنید.

برخی به اشتباه تصور می‌کنند که چیزی به نام دشت لاله واژگون دماوند هم داریم. اما دشت لار دماوند به گل شقایق اختصاص دارد.

لرستان را شاید بتوان به عنوان مرکز رویش این لاله‌ها خطاب کرد. از دورود تا الیگودرز دشت‌های لاله واژگون لرستان قرار دارند هر ساله علاقمندان را به سمت خود می‌کشانند. استان اصفهان هم چند دشت لاله در نقاط مختلف دارد و از تنوع خوبی برخوردار است. از دیگر نقاطی که درآن‌ها دشت لاله واژگون وجود دارد می‌توان به سمیرم، فریدونشهر، دره بید، خمین، خمبی و گلستان کوه اشاره کرد.

شما تا به حال به لرستان سفر کرده‌اید؟ دشت لاله‌های واژگون در دامنه‌های زاگرس را از نزدیک دیده‌اید؟ به نظر شما هم تعداد زیاد لاله‌ها با رنگ‌های مختلف منظره‌ای بسیار زیبا و دیدنی به وجود آورده؟ آیا در شهر محل زندگی شما هم دشت لاله وجود دارد؟ حتما نظر و تجربه خودتان از سفر به لرستان و دیدن دشت لاله‌های واژگون را برای ما بنویسید.

افراد زیادی به سفر کردن و دیدن و کشف مکان‌های جدید علاقه دارند. البته پیدا کردن و انتخاب محل اقامت یکی از دغدغه‌های اصلی و مهم سفر است. شما می‌توانید با رزرو اقامتگاه در پینورست نگرانی در مورد محل اقامتتان نداشته باشید و با خیال راحت به سفر بروید.

انواع مختلف اقامتگاه از بومگردی و سوئیت تا اقامتگاه نزدیک ساحل با کیفیت خوب و قیمت مناسب در این سایت برای شما گلچین شده است.