جاده چالوس از یک جاده ساده که دو شهر را به هم وصل میکند خیلی بیشتر است. اینجا یک جاده تاریخی است که در عین حال که یکی از پر پیچ و خم ترین و خطرناکترین جادههاست، از زیباترین جادهها هم هست.
اصلاً یکی از دلایل علاقهی شمالگردها به شمال همین جاده چالوس است. چند ساعتی را توی جاده به زیباییهای طبیعت نگاه کردن و توی آن غرق شدن. کجا را میشناسید که مسیر رسیدن به آن به اندازهی خود مقصد قشنگ و خواستنی باشد؟
توی این مقاله قرار است در مورد تاریخچه این جاده و تفریحات و مقصدهای دیدنیای که اطرافش هستند صحبت کنیم.
این جاده اواخر دوره قاجار ساخته شده و تا قبل از آن مسیری که شهر کرج را به چالوس متصل کند وجود نداشت. البته در دوره قاجار این جاده بسیار پرپیچ و خم تر بوده و از میان روستاها میگذشت و یک جادهی سادهی مالرو (یعنی مناسب عبور حیواناتی مثل اسب و قاطر) بوده.
اما در همان زمان هم مسیر مورد علاقه ناصرالدین شاه بوده است. ساخت این جاده به شکل آسفالته آن به دست رضاشاه پهلوی انجام گرفته است. شروع ساخت این جاده در سال ۱۳۱۰ بوده و دو سال بعد یعنی سال ۱۳۱۲ ساخت آن به پایان میرسد. اما به دلیل ارتفاع زیاد جاده بر فراز قلهی کندوان در بسیاری مواقع عبور و مرور از این جاده را سخت و یا غیر ممکن میکرد.
اینطور شد که تصمیم به احداث تونل کندوان گرفته شد و این تونل ۱۳ کیلومتر از طول جاده را کم کرد و ایمنی مسافران را بالا برد. امروزه نیز در کنار این تونل تفریحگاههایی ساخته شده که مسافران جاده چالوس میتوانند برای این که خستگی در کنند مدتی را همانجا توقف کنند.
بیشتر بخوانید: جاده اسالم به خلخال ؛ زیباترین جاده ایران
ساخت تونل کندوان در زمان خود و با امکانات آن وقت یک شاهکار مهندسی محسوب میشد. جالب است بدانید مهندس این تونل همان مهندسی است که طراحی پل معروف ورسک را هم به عهده داشته.
ساخت تونل کندوان با امکانات ابتدایی کار سخت و خطرناکی بوده و به گفتهی مردم محلی به ازای هر کلنگی که زده میشد به کارگران پول پرداخت میکردند. این تونل طولی در حدود دو کیلومتر دارد و ۷ متر عرض و ۶ متر ارتفاع آن است. با توجه به این ابعاد میتوانید سختیای که کارگران کشیدهاند را توی ذهنتان تصور کنید.
اگر در اینترنت بگردید همه جا نوشته شده که اسم ۵۹ اسم رسمی این جاده است و جاده چالوس اسم واقعی آن نیست. بلکه شهرت آن است. سیستم عددگزاری جادهها در ایران به دوران شکوفایی اقتصادی در دهه چهل و پنجاه برمیگردد. یعنی وقتی شورای اقتصادی اقیانوسیه و آسیا با سرمایهگذاری در ایران خواستند کشورهای افغانستان و پاکستان را از طریق ترکیه و ایران به اروپا وصل کنند.
این اولین باری بود که موضوع شمارهگذاری جادهها در ایران مطرح شد. بعضی از جادهها و آزادراههای معروف برای مثال:
آزادراه رشت قزوین یا آزادراه ۱ و آزادراه تهران تبریز یا آزادراه ۲ هستند.
اسم واقعی جاده اسالم به خلخال در واقع جاده ۲۲ است.
جاده مشهور میناب تا چابهار جاده ۹۸ است.
جاده تهران به بندرعباس جاده ۷۱ و جاده شیراز به اهواز جاده ۸۶ است.
بیشتر بخوانید: آزادراه جدید تهران شمال ؛ لذت یک سفر راحت و سریع
جاده چالوس از کرج شروع میشود و به شهر چالوس در مازندران میرسد و طولش ۱۶۰ کیلومتر است. برای دسترسی به جاده ۵۹ یا جاده چالوس سه راه دارید:
۱. اتوبان تهران کرج: کافی است از اتوبان شیخ فضلالله وارد اتوبان تهران کرج شوید و از آنجا به وسط جاده چالوس میرسید.
۲. اتوبان همت (خرازی): اتوبان خرازی که بخش غربی اتوبان همت و در امتدادش است در نهایت به جاده چالوس میرسد.
۳. اتوبان تهران شمال: میتوانید از اتوبان آزادگان یا همت خودتان را به اتوبان تهران شمال برسانید و بعد از عبور از تونلهای سنگان و تالون و کمی مانده به گرماب خودتان را به جاده چالوس برسانید.
جاده چالوس جاده پر حادثهای است و به خصوص به خاطر پیچوخمهایش معروف است. برای همین رانندههای کمتجربه ممکن است در آن دچار مشکل شوند. به خصوص در پیچ «هزار خم» که پیچ به خصوصی است و شبیهش را در کمتر جادهای در ایران میبینید و خودش یکی از جاذبههای جاده چالوس شده.
کرجیهای زیادی برای گذراندن آخر هفتهی خودشان را به جاده چالوس میرسانند و برای خیلی از تهرانیها یا مردم شهرهای اطرافش جاده چالوس یکی از راحتترین راهها برای دسترسی به خطهی سبز شمال و رسیدن به ساحل دریای خزر است.
اصلاً برای همین است که تنوع زیادی در رستورانها و مغازهها در مسیر میبینید و میتوانید برای صرف صبحانه یا ناهار و شام در هرکجای مسیر توقف کنید و یا از محصولات لبنی و عسل و دیگر محصولات طبیعی باغداران و روستاییان خریداری کنید.
یکی دیگر از سنتهای مهم جاده چالوس آش خوردن است. آش جو، آش دوغ، آش رشته و انواع دیگر آش و سوپ و عدسی که اکثرا در دیگهای بزرگ و روی هیزم درست میشوند. همه این آشهای خوشمزه را هم میتوانید در نزدیکی تونل کندوان پیدا کنید.
خلاصه که از آشکده های همجوار تونل کندوان غافل نشوید. آش خوردن در آن ارتفاع و در هوای خنک با وجود دیگر مسافران و فروشندگان آش فضایی گرم و صمیمی ایجاد کرده و تجربهای به یادماندنی برای شما رقم خواهد زد.
بیشتر بخوانید: کرجی بودن یعنی چه؟ راهنمای کامل گردش و زندگی در کرج
ساخت سد امیرکبیر در سال ۱۳۴۰ باعث شد جاده چالوس حتی از قبل هم زیباتر شود. این سد که به سد کرج هم معروف است در کیلومتر ۲۵ جاده چالوس واقع است و اولین سد چندمنظوره در ایران به حساب میآید.
از این سد هم برای تأمین آب شرب تهران استفاده میکنند و هم برای تنظیم آب برای آبیاری باغها و کشاوزی مصرف دارد. نیروگاه آبی سد هم برای تامین برق کرج و حومه بهرهبرداری میشود.
سد امیرکبیر علاوه بر همه اینها از مراکز اصلی پرورش ماهیهایی مثل قزلآلای رنگینکمان و قزنآلای خالقرمز و انواع دیگر ماهی است و سودآوری اقتصادی هم دارد.
قبلاً از دریاچه این سد برای تفریحاتی مثل شنا و ماهیگیری و قایق سواری و انواع ورزشهای آبی استفاده میشد و حتی هتل تفریحی واریان هم در کنار آن برای خدمات به مسافرین ساخته شده بود اما به خاطر اتفاقات ناگواری که در این محل افتاده و به خاطر آلودگیهایی که هتل واریان در دریاچه ایجاد میکرد، الان دیگر مرکز تفریحی خاصی این اطراف نیست. توصیه میکنیم از شنا کردن در اینجا پرهیز کنید.
با ساخت سد امیرکبیر روستایی به نام زرکان زیر آب میرفت و به همین دلیل اهالی روستا را به محلی بالاتر کوچ دادند. متأسفانه به همین دلیل راه ارتباط زمینی دهکده واریان هم قطع شد و حالا تنها راه رسیدن به این روستا با قایق است.
در بسیاری از قسمتهای جاده چالوس میتوانید رودخانهی پرآب کرج را ببینید و همچنین به راحتی میتوانید در جوار آن اتراق کنید و به استراحت بپردازید. همچنین باغهای شخصی بسیاری در کنار این رودخانه وجود دارند که با اجاره کردن تخت یا اقامتگاه میتوانید از امکانات آنها در جوار رودخانه بهرهمند شوید. تنها باید به یاد داشته باشید در برخی از نقاط مسیر رودخانه آب بسیار خروشان و گاهی عمیق است و برای وارد شدن به رودخانه احتیاط کنید و مراقب کودکان نیز باشید.
در مسیر جاده چالوس روستاهای زیاد و سرسبزی وجود دارد که هرکدام از آنها جاذبههایی دارند که هر حتی اگر صد بار هم به جاده بزنید باز هم جایی برای رفتن داشته باشید. انواع غارهای طبیعی و چشمهها و آبشارها و مسیرهای سرسبز با درختها و گیاهان مختلف و جانوران متنوع مخصوص جنگلهای شمال.
از معروفترین این روستاها روستای شهرستانک است که علاوه بر کوچه باغهای زیبایش دیدنیهای تاریخی مثل کاخ ناصری و قلعه دزبند را هم دارد.
روستای بیلقان از روستاهایی است که در ابتدای ورودی جاده چالوس قرار دارد و در جوار پارک امیرکبیر آغاز مسیر جاده چالوس را به شما نشان میدهد.
همچنین یک آبشار مصنوعی به ارتفاع ۳۰ متر بر فراز صخرهای در نزدیکی محوطهی پارک قرار دارد که از بزرگترین آبشارهای مصنوعی ایران به شمار میآید.
نزدیکیهای بیلقان و ابتدای جاده چالوس پل قرار دارد که به پل بیلقان معروف است. اینجا پل بلندی است که مناظر اطراف را میتوانید به خوبی از بالای آن تماشا کنید. راستی اگر به ورزش بانجی جامپینگ علاقه دارید به این پل سر بزنید. اینجا میتوانید از ارتفاع ۳۵ متری خودتان را با تجهیزات ایمنی به دل طبیعت پرتاب کنید و لحظات هیجانانگیزی برای خود بسازید.
روستای کندر هم کمی بعد از پارک امیرکبیر و در نزدیکی روستای بیلقان است. از کنار این روستا و از وسطش رودخانههای زیادی میگذرد و برای همین پیکنیکهای یکروزهی خوبی را میشود کنار مسیرهای رودخانههایش برگزار کرد.
از روستاهای دیگر نیز میتوان به روستای ارنگه با قبرستانها و تپههای تاریخی قدیمی و روستای وینه با طبیعت بکر و سرسبزش اشاره کرد.
در ضمن اگر قصد پیدا کردن اقامتگاههای مناسب در این ییلاقهای دوستداشتنی را دارید حتما سری به سایت پینورست بزنید و اقامتگاههای چالوس و مناطق اطراف آن را بررسی کنید.
شاید برایتان جالب باشد که بدانید بزرگترین پیست اسکی ایران و خاورمیانه در دیزین در نزدیکی جاده چالوس است. این پیست علاوه بر اینکه حرفهای ترین پیست ایران به لحاظ انواع شیب و امکانات است از محبوبترینها هم هست. در ضمن اولین پیست اسکی در ایران است که در فدراسیون جهانی اسکی به ثبت رسیده و برای مسابقات بینالمللی هم میشود از آن استفاده کرد.
در تابستان هم پیست چمن آن قابل استفاده است.
بیشتر بخوانید: اسکی سواری در تهران؛ پیستهای اسکی، معرفی و امکانات
در طول مسیر جاده چالوس پس از گذر از مرزنآباد می توانید با طی کردن یک مسیر ده کیلومتری به دریاچهی زیبای ولشت برسید. این دریاچه که یک دریاچهی آب شیرین است محلی برای اقامت و چادر زدن و ماهیگیری و اسب سواری محسوب میشود. این دریاچه از چشمههای جوشان اطرافش تغذیه میشود و محل زندگی بسیاری از گونههای جانوری از جمله آبزیان و پرندگان مهاجر است.
بیشتر بخوانید: دریاچه ولشت نگینی فیروزهای رنگ میان طبیعت سبز کلاردشت
به خاطر شیوع ویروس کرونا ممنوعیتهای رفتوآمد به جاده چالوس سختگیرانهتر شده و حتما قبل از به راه افتادن باید از باز بودن مسیر مطمئن شوید.
در حالت عادی مسیر جاده چالوس در بیشتر اوقات سال باز است و فقط گاهی در اوج استقبال مسافرها موقع رفتن به جاده چالوس و برگشتشان به سمت کرج جاده یکطرفه اعلام میشود. گاهی هم پیش میآید به خاطر سقوط سنگ یا فرو ریختن بهمن جاده قابل تردد نباشد. اما برنامه ریزی برای گردش و تفریح در جاده چالوس همیشه به سختیهایش میارزد.
اگر تا به حال در چالوس و ییلاقهایی که در مسیر جاده چالوس قرار دارند اقامت نکردهاید و مدتی را به استراحت نگذراندهاید پیشنهاد ما این است که برای تعطیلات بعدیتان حتما این کار را بکنید. این سری به جای اقامت در شهر در یکی از ییلاقهای اطراف با اجاره باغ ویلا تجربه یک تعطیلات متفاوت و دوست داشتنی را داشته باشید.