سرو ابرکوه یک جاذبه تاریخی و طبیعی است که در قلب استان کویری ایران، یزد قرار دارد؛ درختی ۴۵۰۰ ساله که جزو شگفتی‌های طبیعت به حساب می‌آید و امروزه گردشگران زیادی برای دیدن آن به استان یزد و شهر ابرکوه سفر می‌کنند.
بیشتر مردم یزد را با بادگیرها، کوچه‌پس‌کوچه‌های جذاب و شیرینی قطابش می‌شناسند. اما این بار می‌خواهیم به سراغ پیرترین درخت زنده ایران در غربی‌ترین قسمت استان یزد برویم. پس با ما در این مطلب پینورستهمراه باشید تا با این درخت پیر و داستان‌ها و افسانه‌هایی که در مورد آن وجود دارد آشنا شوید.
با سرو ابرکوه آشنا شویم
کمی قبل‌تر گفتیم که سرو کهنسال ابرکوه به عنوان پیرترین موجود زنده ایران شناخته می شود. این درخت در طول سال‌ها مورد توجه دانشمندان و جهانگردان زیادی مثل مارکوپولو بوده است. طول این درخت ۲۵ تا ۲۸ متر تخمین زده شده، محیط آن بر روی زمین ۱۱/۵ متر و قطر تنه درخت حدود ۴ متر است.
سروها درختانی بسیار مقاوم هستند و در تمام فصل ها سبز می‌مانند. سرو ابرکوه هم از این قضیه مستثنی نیست و همین طراوت و سبزی همیشگی آن را خاص و ویژه کرده است.
سرو ابرکوه کجاست و مسیر دسترسی کدام است؟
همان‌طور که از اسم این سرو مشخص است و اشاره کردیم، این سرو در شهر ابرکوه یا ابرقو قرار دارد؛ شهری در میان مثلث طلایی گردشگری ایران یعنی شیراز، اصفهان و یزد.
برای بازدید از سرو دیدنی ابرکوه باید خودتان را به شهر ابرکوه برسانید. این شهر در مسیر اتوبان یزد-شیراز قرار دارد. بعد از رسیدن به شهر ابرکوه باید خودتان را به میدان امام حسین برسانید. بعد وارد جاده کمربندی شوید تا به خیابان سرو برسید. بعد از طی مسافتی در خیابان درخت تنومند و بزرگ سرو ابرکوه را خواهید دید.
خوب است این را هم بدانید که تورهای گردشگری زیادی به مقصد سرو ابرکوه صورت می‌گیرد.
آدرس: یزد، شهر ابرکوه، میدان امام حسین، جاده کمربندی ( یزد-ابرکوه)، خیابان سرو، سرو ابرکوه
ساعت بازدید: ۸ صبح تا ۷ شب.
داستان‌های عجیب و شنیدنی درباره پیرترین درخت ایران
همان‌طور که پیش‌تر گفته شد این درخت به واسطه ویژگی‌های خاصش همیشه مورد توجه گیاه‌شناسان بوده. الکساندر روف روسی عمر سرو را حدود ۴۰۰۰ تا ۴۵۰۰ سال تخمین‌زده است. البته دانشمندان ژاپنی و روسی دیگری هم بوده‌اند که قدمت این درخت را حتی تا ۷ هزار سال تخمین زده‌اند اما متاسفانه هیچ شواهد و مدارکی از گفته آنها موجود نیست. به هر حال این درخت پس از درخت مسوسلا یا متوشلخ کالیفرنیا که ۴۸۰۰ سال عمر دارد دومین ارگانیسم زنده دنیا شناخته شده.
همین قدمت عجیب و غریب سرو ابرکوه باعث شده تا داستان‌ها و روایت‌های عجیبی از آن سینه به سینه نقل شود. افسانه هایی مثل کاشته شدن آن به دست زرتشت یا پسر صالح حضرت نوح، یافِث و حتی حضرت آدم.
در میان نام کسانی که افسانه‌ها کاشت سرو ابرقو را به آن نسبت می‌دهند نام اسکندر مقدونی هم به چشم می‌خورد.
همین شایعات و داستان سرایی‌ها باعث شد تا سرو ابرکوه بین بومیان و حتی مسافران مقدس شناخته شود. اگر در سفر به این شهر پای صحبت قدیمی‌ها بنشینید روایت‌های جالبی را برایتان تعریف می‌کنند.
به هر حال این درخت هرچند سالی که قدمت داشته باشد یا توسط هر کسی که کاشته شده باشد این روزها دارای ارزش تاریخی بسیاری است.
به نظر شما اگر سرو ابرکوه می توانست حرف بزند چه قصه‌هایی از تاریخ برای می‌گفت؟
سرو ابرکوه در ادبیات و سفرنامه‌ها
حمدالله مستوفی در کتاب نزهت القلوب که مربوط به سال ۷۴۰ هجری قمری است درباره ابرکوه نوشته: «آنجا سروی است که در جهان شهرتی عظیم دارد. چنانچه سرو کشمیر و بلخ شهرتی داشته و اکنون این از آنها بلندتر و بزرگتر است و درخت سرو در ایران زمین که مثل آن نیست».
سرو ابرقو در مسیر جاده ابریشم قرار داشته پس جای تعجبی ندارد که در سفرنامه‌های قدیمی هم نام این درخت را زیاد ببینیم. مارکوپولو در خاطرات سفر به ایران می‌نویسد: «یکی از چند سروی که در ایران دیده‌ام سرو خوش قد و بالای ابرکوه است که همچون آبشاری سبز از آسمان بر روی زمین تفدیده ابرکوه فرود می‌آید و از هر طرف که وارد ابرکوه شوی سرو کهنسال مانند چراغ دریایی سبزی ما را به بندر دریای کویر و خورشید تابان فرا می‌خواند».
درخت سرو در فرهنگ ایرانی نماد مقاومت و زیبایی است و این موضوع را حکاکی‌های تخت جمشید تایید می‌کند. شاعران زیادی هم مثل سعدی از سرو در شعرها بسیار یاد کرده است.
«تو با چنین قد و بالا و صورت زیبا * به سرو و لاله و شمشاد و گل نپردازی
کدام باغ چو رخسار تو گلی دارد * کدام سرو کند با قدت سرافرازی»
حتی شاعران معاصر هم به زیبایی سرو اشاره کرده‌اند. احمد شاملو سروده است که: «تو که‌ای؟ سرو آزاده‌ی من/ نور چشم خداداده من/ چشم تو، جام من، باده من/ تو امیدم توانم بقایم».
شرایط نگهداری و حفاظت از سرو ابرکوه
مراقبت کردن از میراث تاریخی هر کشوری وظیفه دولت و مردم آن سرزمین است. سرو ابرکوه که به نگین سبز یزد شهرت دارد سال ها از شرایط آب‌و‌هوایی مختلف عبور کرده و همچنان با اقتدار و محکم ریشه در خاک دارد. اما متاسفانه تا چند سال پیش آفت‌ها و آسیب‌های محیطی بلای جان سرو شده بودند که خوشبختانه با ثبت شدن به عنوان یک اثر ملی بیشتر مورد توجه قرار گرفت و این روزها حال بهتری دارد.
از کارهایی که سازمان محیط زیست برای حفظ سرو انجام داده می‌توان به نصب صاعقه گیر و حفاظ کشی دور درخت برای دور ماندن از آسیب انسان‌ها اشاره کرد.
همان‌طور که گفته شد این شهر در میان سه استان اصفهان، شیراز و یزد که قطب گردشگری ایران هم به شمار می‌روند قرار گرفته است. این شهر حدود دو ساعت با استان یزد فاصله دارد و مقصد خوبی برای یک گردش یک روزه است.
ابرکوه جزو شهرهای شناخته شده یزد است و خوشبختانه امکانات خوبی مثل اقامتگاه بومگردی، رستوران و کافه و سینما برای گردشگران دارد. جز سرو دیدنی ابرکوه جاذبه‌های دیگری هم در این شهر وجود دارد که در ادامه بیشتر آنها را معرفی می‌کنیم.
ابرکوه هم مثل دیگر نقاط استان یزد بافت تاریخی دارد و در برخی نقاط هنوز خانه‌های خشتی را می‌بینید. این موضوع خودش گردشگران و محققان زیادی را به ابرکوه می‌کشاند.
دیدنی‌های شهر ابرکوه
اگر به استان یزد و شهر ابرقو سفر کردید حتما سری هم به دیدنی‌های اطراف سرو بزنید.
یخچال خشتی
این بنا در گذشته برای ذخیره سازی و نگه داشتن یخ و استفاده از آن در تابستان مورد استفاده قرار می‌گرفت. به همین خاطر به آن یخچال خشتی می‌گفتند. قدمت این بنا به دوره قاجار برمی‌گردد و معماری پلکانی گنبد از جذابیت‌های این بنا است.
خانه آقازاده
بنایی قاجاری که در میدان ابرقو و محله دروازه میدان واقع شده است. این عمارت یکی از عجیب‌ترین معماری‌ها را در ایران دارد. وجود یک بادگیر دو طبقه از بخش‌های جالب خانه آقازاده است و کلاه فرنگی کنار بادگیر با تزیینات مقرنس‌کاری هم از مواردی است که توجه شما را به خودش جلب می‌کند.
خانه سید علی آقا و خانه موسوی از دیگر خانه‌های قدیمی و دیدنی شهر ابرکوه هستند که درست در کنار خانه آقازاده قرار دارند. گنبد عالی در مسیر جاده ابرکوه به طرف بخش بهمن، مسجد جامع و موزه مردم‌شناسی هم از دیگر جذابیت‌های شهر ابرکوه هستند.
بهترین فصل برای بازدید از سرو ابرکوه
استان یزد در مرکز کشور ایران قرار دارد و جزو استان‌های کویری به حساب می‌آید.بنابراین این استان آب‌و‌هوای گرم و خشکی دارد. اگر به دنبال یک مقصد گرم برای فرار از سوز و سرمای زمستان هستید پس استان یزد و شهر ابرکوه مقصد خوبی برای شماست.
در ماه‌های اردیبهشت و فروردین سرو به زیباترین حالت ممکن خودش در می‌آید و سرسبزی درخت طراوت تازه‌ای به شهر ابرکوه هم می‌بخشد. در فصل پاییز هم رنگ سبز جالب سرو تضاد زیبایی با زرد و نارنجی اطرافش دارد و دیدنی‌تر از همیشه به نظر می رسد. ما به شما پیشنهاد می‌کنیم تا در فصل و روزهای سرد سال به دیدن این درخت قدیمی بروید.
چقدر خوب می شود که گاهی مقصدهای متفاوتی را برای سفر کردن انتخاب کنیم و همیشه گزینه روی میزمان مناطق شمالی و جنگل و دریا نباشد. جاذبه‌هایی مثل سرو ابرکوه که کمتر به آن توجه می‌شود ولی ارزش تاریخی و طبیعی بسیاری دارد. اگر از علاقه‌مندان به محیط زیست هستید بازدید از این سرو را جزو برنامه های خود قرار دهید.
آیا تا به حال به ابرکوه سفر کرده‌اید؟ یا اگر اهل استان یزد و ابرکوه هستید چه داستان های جالبی را در مورد این سرو شنیده اید؟ حتما نظرتان را برای پینورست بنویسید.
اگر اهل سفر باشید باید بدانید که پیدا کردن محل اقامت مناسب یکی از دغدغه‌های اصلی هر فرد در سفر است. شما می‌توانید با رزرو اقامتگاه در پینورست خیال خودتان را از بابت محل اقامت راحت کنید. امکان رزرو انواع مختلف اقامتگاه از کلبه جنگلی و بومگردی تا رزرو ویلا استخردار در این سایت وجود دارد.
توی سفر دنبال چی هستی؟ 
کشف شهر 
قلقهای سفر 
تجربههای بقیه 
